Pomyśl, zanim napiszesz!
Dobrze pisać znaczy czynić myśl widzialną.
Uporałaś(eś) się z rozprawką i jesteś z siebie zadowolona(y). Wydaje ci się, że wszystko powinno być dobrze. Boisz się jednak, że czar pryśnie, gdy pani od polskiego weźmie pod lupę twoją pracę. Zawsze zauważy jakieś błędy, których ty nie widzisz, a niekiedy nawet nie wiesz o ich istnieniu. Jeśli chcesz pisać coraz lepiej, wzbogacaj wciąż swą wiedzę z zakresu gramatyki języka polskiego. Zorientuj się też, jakiego typu błędy najczęściej występują w uczniowskich pracach, aby w przyszłości ich unikać.
Co zatem nie spodoba się twojej polonistce? Podpowiem ci, posiłkując się podręcznikami Jadwigi Kowalikowej Nauka o języku polskim dla licealistów oraz Współczesna polszczyzna. Po pierwsze, usterki stylistyczne polegające na niezręcznym lub niejasnym wyrażaniu myśli. Na ogół wynikają one z niepoprawnej budowy zdań –rozwlekłych i pogmatwanych. Oto zdanie, wprawdzie poprawne pod względem gramatycznym, lecz zbyt długie i niełatwo od razu zrozumieć jego sens. Kiedy na podwórku zabrzmiały dźwięki katarynki, twarz dziecka rozjaśnił uśmiech, a cała postać dziewczynki wyrażała radość, która znalazła ujście w tańcu i podskokach tak gwałtownych, że matka obawiała się, iż niewidoma córeczka wyrządzi sobie krzywdę, jeżeli uderzy głową o szafę lub przewróci się, łamiąc sobie rękę lub nogę. Dużo łatwiej czytać ten sam tekst, jeśli rozbije się go na kilka zdań. Kiedy na podwórku zabrzmiały dźwięki katarynki, twarz dziecka rozjaśnił uśmiech. Cała postać dziewczynki wyrażała radość, która znalazła ujście w tańcu. Podskoki dziecka były tak gwałtowne, że matkę ogarnął niepokój. Bała się, że niewidoma córeczka wyrządzi sobie krzywdę. Mogła przecież uderzyć głową o szafę lub przewrócić się. To zaś groziło złamaniem ręki lub nogi.
Na pewno pani od polskiego nie pochwali takiej pracy, w której nie ma logicznego powiązania między zdaniami (oraz akapitami ), czyli nie ma spójności tekstu. Spójrz na tę wypowiedź! Szczególne miejsce w twórczości poety zajmują „Treny”. Stracił on ukochaną córeczkę Urszulkę, która rzekomo była obdarzona talentem literackim. Napisał cykl wierszy oddających ból ojcowski. Dużo lepiej brzmi ona po przeredagowaniu. Szczególne miejsce w twórczości poety zajmują „Treny”. Ich powstanie wiąże się ze stratą ukochanej córeczki Urszulki, obdarzonej rzekomo talentem literackim. Po jej śmierci napisał Kochanowski cykl wierszy oddających ból ojcowski.
Błędem jest również powtarzanie tych samych wyrazów w bliskim sąsiedztwie. Pisarz przedstawia życie wsi. Dzięki zamiłowaniu pisarza do szczegółu obraz jest bardzo dokładny. Taka umiejętność obserwacji jest charakterystyczna dla pisarza –realisty. Czy nie lepiej ująć tak? Autor przedstawia życie wsi. Dzięki jego zamiłowaniu do szczegółu obraz jest bardzo dokładny. Taka umiejętność obserwacji jest charakterystyczna dla pisarza –realisty.
Częstym uchybieniem jest nadużywanie zaimków wskazujących. Miejsce tego dramatu jest w literaturze szczególne. Utwór ten zyskał od początku wielką popularność. To była dla odbiorców nie lada zabawa, gdy porównywali osoby dramatu z prawdziwymi postaciami. Oni właśnie przyczynili się do powstania tej szczególnej aury wokół dzieła. W ten sposób powstała jego swoista legenda. A może by tak? Miejsce tego dramatu…Zyskał on od początku… Było dla jego odbiorów nie lada zabawą… Właśnie owi odbiorcy przyczynili się do powstania szczególnej aury wokół dzieła. Powstała swoista legenda „Wesela”.
Zanim napiszesz, pomyśl! Jeśli się zastanowisz, na pewno nie zbudujesz takiego oto zdania. Wczoraj w naszym mieście podczas festynu, który odbywał się na rynku i był wielki gwar w pobliżu parku zginął czarny pies z puszystym ogonem, do którego była przywiązana starsza pani. Pamiętaj, że takiej wypowiedzi nie zaakceptuje żaden polonista. Chaos myślowy, brak znaków interpunkcyjnych, niewłaściwy szyk, no i niezamierzony komizm: starsza pani przywiązana do ogona. Podobnie rzecz się ma z niejednoznacznym stosowaniem zaimków (odnoszących się do kilku fragmentów zdania). Powieść przedstawia historię potężnej rodziny magnackiej odgrywającej ważną rolę polityczną i kulturalną w siedemnastowiecznej Polsce. To ona właśnie budzi szczególne zainteresowanie dzisiejszego czytelnika. Rodzi się wątpliwość: czytelnik interesuje się powieścią, rodziną, jej rolą czy Polską?
Co jeszcze wytknie ci pani od polskiego? Na pewno słownictwo potoczne, które jest niestosowne w wypowiedzi pisemnej, ponieważ burzy jednorodność stylistyczną oraz kłóci się z formą i funkcją wypowiedzi szkolnej rozprawki. Stanisław Wyspiański okazał się w „Weselu” bezlitosnym szydercą. Każdemu dostało się za swoje: inteligencji i chłopom. Przejechał się po chłopomanach i marzycielach. Przyłożył swojemu przyjacielowi Panu Młodemu. Każda twarz (…) okazywała się szpetną, wykrzywioną lub głupią gębą. Taka wypowiedź - w znacznej mierze potoczna - jest zdecydowanie nieodpowiednia. Niewłaściwa jest również tendencja do patosu i poetyczności. Oto próbka takiego stylu. Nad Soplicowem od świtu widniało lazurowe niebo, na którym prześwitywały złociste promienie słońca. Nagle na ganku pojawiło się tajemnicze dziewczę o złotych włosach i błękitnych oczach. Roztaczało wokół siebie niezwykły czar. Pamiętaj, że rozprawka wymaga stylu zbliżonego do języka publicystyczno- naukowego, nie możesz więc używać słownictwa nacechowanego ekspresywnie. Twój stosunek do przedstawianego problemu musi mieć postać obiektywnej relacji.
Niniejszy post nie wyczerpuje zagadnienia dotyczącego błędów, zwraca jedynie uwagę na te najczęściej popełniane. Jeszcze wiele pułapek czyha na ciebie: z zakresu deklinacji, koniugacji, składni, słownictwa czy ortografii. Dlatego ma rację Jadwiga Kowalikowa: Kto chce dobrze pisać, powinien zaprzyjaźnić się z gramatyką i zasmakować w słownictwie. Trudne zadanie? Może i trudne, ale dążenie do sukcesu musi być okupione wysiłkiem. Powodzenia!
Amica
Grafika:
https://img.freepik.com/vetores-premium/a-menina-teve-uma-ideia-procure-a-solucao-para-o-problema-mulher-e-lampada-amarela_499739-609.jpg?w=360
https://img.freepik.com/vetores-premium/empresario-com-lampada-homem-tem-uma-boa-ideia-solucao-do-problema_284092-1930.jpg
Myślę też, że pani od polskiego nie spodobają się błędy składniowe, których przykłady podam niżej. Przyznajcie szczerze, ile razy zdarzyło się wam tak sformułować myśl?
OdpowiedzUsuńBohaterem epopei Mickiewicza jest szlachta. Pielęgnują oni tradycję narodową. (powinno być: pielęgnuje ona).
Polska młodzież walczyła z rusyfikatorami, dlatego zasługują na podziw i szacunek. (powinno być: zasługuje).
Czytając wiersz Słowackiego, przypomniał mi się los polskich emigrantów (powinno być: gdy czytałam…).
Reasumując człowiek jest kowalem swojego losu (powinno być: reasumując należy zauważyć, że człowiek jest kowalem swojego losu).
Podczas pisania robię bardzo dużo błędów i artykuł jest kolejnym krokiem do poprawy moich dłuższych prac pisemnych.
OdpowiedzUsuńArtykuł jest bardzo pomocny. Pisanie rozprawek zawsze wzbudzało we mnie stres, zawsze się bałam, że zrobię absurdalny błąd i zostanę wyśmiana. Dzięki temu artykułowi z całą pewnością poprawię mój styl pisania rozprawek, co mam nadzieję będzie mi szło coraz lepiej.
OdpowiedzUsuńBardzo praktyczny artykuł, który uznaję za bardzo pomocny. Jestem pewna, że gdy będę miała problem z napisaniem rozprawki wrócę do niego, ponieważ pomoże mi on ograniczyć błędy, które popełniam.
OdpowiedzUsuńBardzo pomocny i wartościowy artykuł. Jestem zdania, że popełnianie błędów jest ludzkie i nie ma w tym nic złego - kluczem jest praca nad poprawianiem ich i nie popełnianie identycznych pomyłek ponownie.
OdpowiedzUsuńArtykuł uświadamia nas, że możemy nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, iż popełniamy tak wiele błędów, podczas pisania rozprawki. Myślę, że każdy uczeń, który ma do napisania pracę pisemną, powinien przeczytać ten artykuł:)
OdpowiedzUsuńBardzo pomocny artykuł, zdecydowanie ułatwi mi napisanie następnej rozprawki.
OdpowiedzUsuńArtykuł uważam za bardzo pomocny i przydatny w codziennym życiu każdego ucznia.
OdpowiedzUsuńNapisać dobrą rozprawkę nie jest łatwo, więc trzeba dużo ćwiczyć, by osiągnąć sukces - trening czyni mistrza.
OdpowiedzUsuńArtykuł jest bardzo pomocny.Rozprawka nie należy do najłatwiejszych form wypowiedzi.
OdpowiedzUsuńW artykule zawarte są najczęstsze błędy, jakie popełniają uczniowie przy pisaniu rozprawek. Podczas pisania kolejnej pracy powrócę do treści tego artykułu , by zmniejszyć ilość błędów.
OdpowiedzUsuńSuper post. Naprawdę dużo się z niego dowiedziałem o najczęstszych błędach i muszę przyznać że niektóre z nich sam popełniam. Najbardziej zdziwiło mnie to, że nie można w swoich wypowiedziach używać uroczystego słownictwa i patosu, ale reszta błędów nie budziła żadnych watpliwosci. Postaram się je wyeliminować i myślę że moje rozprawki i wypowiedzi będą lepiej oceniane!
OdpowiedzUsuńPost bardzo przydatny i zdecydowanie pomocny. Najbardziej zdziwiło mnie chyba to, że w swoich wypowiedziach nie powinno się, wręcz jest to uznawane za błąd, stosować uroczystego słownictwa i elementów patosu. Nie wydawało mi się to nigdy czymś szczególnie niepoprawnym, a jak widać jest to błąd. Wiele z tych rad oczywiście znałem, co nie zmienia faktu że wiele się z postu dowiedziałem i na pewno będę zwracał uwagę na popełnianie tych błędów.
OdpowiedzUsuńMyślę zanim napisze, myślę jeszcze drugi i tak myślę jeszcze kilka razy nad tym co napisze ale i tak napisze coś co nie wpłynie na moją korzyść.
OdpowiedzUsuńSam tytuł postu skłania do refleksji. Sądzę jednak, że warto spojrzeć na ten temat nie tylko pod względem językowym, ale także po kątem przekazywanych treści. Dotyczy to też tekstów publikowanych przez nas w Internecie. Myślmy, zanim napiszemy!
OdpowiedzUsuńOdpowiedz
Na pewno ten post pomoże mi uniknąć niektórych z często powielanych błędów w wypowiedziach pisemnych.
OdpowiedzUsuń