Powstanie Warszawskie
1.08. – 3.10. 1944
A
w Warszawie dni są krwawe…
(Józef
Andrzej Szczepański)
Powstanie Warszawskie
1944
było wystąpieniem zbrojnym, skierowanym przeciwko okupującym stolicę wojskom
niemieckim. Zorganizowała go Armia Krajowa w ramach akcji „Burza”. Trwało od 1 sierpnia do 3 października 1944
roku.
Od początku 1944 roku
Armia Krajowa realizowała tzw. Plan
„Burza”, którym objęła ziemie należące do Polski przed II wojną światową, a
które 17.IX.1939 roku zajął Związek Radziecki. W ramach tego planu oddziały
Armii Krajowej miały wypierać Niemców z poszczególnych miast tuż przed
wkroczeniem wojsk radzieckich. W ten sposób rząd londyński starał się pokazać
opinii publicznej, że Polska ma prawo do tych ziem. To odbierało Stalinowi
często powtarzane przez niego argumenty o bierności Armii Krajowej wobec
Niemców i o tym, że właśnie na tych spornych terenach nie ma Polaków.
W pierwotnym planie
Warszawa nie była objęta planem „Burza” ponieważ znajdowała się na terenie, do
którego ZSRR nie rościł sobie praw. 21 lipca 1944 roku powstał w Moskwie Polski Komitet Wyzwolenia
Narodowego, który objął władzę w kraju. Władze emigracyjne zdawały sobie
sprawę, że ich pozycja będzie bardzo słaba, jeśli Armia Czerwona i
komunistyczne oddziały konspiracyjne (z Armią Ludową na czele) wyzwolą
Warszawę. W takiej sytuacji dowództwo AK z Tadeuszem „Borem”
Komorowskim na czele (zdjęcie niżej) doszło do wniosku, iż konieczne jest rozciągnięcie
zasad planu „Burza” na Warszawę i wywołanie powstania.
Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1
sierpnia 1944 roku o godz. 17.00 (Godzina W). Wówczas wojska radzieckie znajdowały się
na warszawskiej Pradze i lada dzień mogły zająć stolicę. Dowództwo AK miało
nadzieję, że po wyparciu Niemców z Warszawy, do miasta wkroczą Rosjanie, ale
już nie jako wyzwoliciele. Tak się jednak nie stało. Choć po 4 dniach walki
Armia Krajowa wyzwoliła większość lewobrzeżnych dzielnic Warszawy, nie
doczekano się wkroczenia do stolicy armii radzieckiej. Przyczyną zatrzymania
ofensywy radzieckiej na linii Wisły był fakt, iż Stalin sam chciał wyzwolić
Warszawę, aby umocnić w Polsce swoją władzę. Dowództwo radzieckie czekało więc
na upadek powstania, blokując nawet
możliwość dostarczania broni drogą lotniczą przez aliantów zachodnich. W takich
warunkach powstanie warszawskie nie miało szans powodzenia. Po długotrwałych
walkach obronnych, w trakcie których Niemcy odzyskali poszczególne dzielnice, 3
października 1944 roku powstańcy skapitulowali. Ludność cywilna została
wysiedlona do obozu przesiedleńczego w Pruszkowie, a miasto w odwecie zostało
doszczętnie spalone przez Niemców. Dopiero na początku 1945 roku Rosjanie
wznowili swą ofensywę i 17 stycznia zajęli Warszawę.
Poeci walczącej Warszawy - Kolumbowie. Krzysztof Kamil Baczyński pseudonim „Jan Bugaj”, „Emil”
(urodził się 22 stycznia 1921 w Warszawie, zmarł 4 sierpnia 1944
tamże) – polski poeta czasu wojny, podchorąży, żołnierz Armii Krajowej, podharcmistrz
Szarych Szeregów, jeden z przedstawicieli pokolenia Kolumbów. Zginął w czasie powstania
warszawskiego jako żołnierz batalionu „Parasol”. Tadeusz Stefan Gajcy -
„Karol Topornicki”, „Roman Oścień”, „Topór” (urodzony 8 lutego 1922 w Warszawie,
zmarł 16 sierpnia 1944 tamże) – polski poeta czasu wojny, żołnierz Armii
Krajowej, zginął w Powstaniu Warszawskim. Leon Zdzisław Stroiński - „Marek
Chmura” (urodzony 29 listopada 1921 w Warszawie, zmarł 16 sierpnia 1944 tamże)
– polski poeta pokolenia Kolumbów, żołnierz Armii Krajowej. Zginął 16 sierpnia
w powstaniu warszawskim wraz z poetą Tadeuszem Gajcym na Starym Mieście, po
wysadzeniu przez Niemców kamienicy przy ul. Przejazd. Józef Andrzej Szczepański
- „Ziutek” (urodzony 30 listopada 1922 w Łęczycy, zmarł 10 września 1944 w Warszawie)
– polski poeta, powstaniec warszawski, żołnierz batalionu „Parasol” Armii
Krajowej. Zmarł w wyniku ran odniesionych w powstaniu warszawskim.
Powstanie warszawskie było największą bitwą stoczoną przez wojsko polskie w czasie II wojny światowej: zginęło 10 tysięcy powstańców a 7 tysięcy zaginęło. Znaczne straty ponieśli również Niemcy – zginęło 10 tysięcy żołnierzy, a zaginęło około 6 tysięcy osób. Wojska niemieckie straciły 300 czołgów, dział i samochodów pancernych. Na zdjęciu niżej Pomnik Powstania Warszawskiego.
Powstanie nie osiągnęło swych celów: ani wojskowych,
ani politycznych, ale dla kolejnych pokoleń Polaków stało się symbolem męstwa i
determinacji w walce o niepodległość. Stanowi jedną z najbardziej tragicznych,
lecz zarazem pięknych kart w historii narodu polskiego. Daje ono świadectwo
bezgranicznego bohaterstwa i poświęcenia wszystkich mieszkańców stolicy. Podziw
i szacunek wzbudzają słabo uzbrojeni powstańcy, stawiający czoło potężnemu
przeciwnikowi, wyposażonemu w najnowocześniejsze środki walki oraz wspaniała
postawa ludności cywilnej Warszawy.
Przemek
Grafika:
https://tajnearchiwumwatykanskie.files.wordpress.com/2014/08/111970_1255077365_be92_p.jpeg
http://s.archiwumalle.pl/4/4163876668.jpg
http://cdn5.se.smcloud.net/t/photos/327570/powstanie-warszawskie.jpg
http://www.zszaczernie.edu.pl/images/Tadeusz_Bor_Komorowski.jpg
http://ksiaznicaplocka.pl/wp-content/uploads/2016/01/baczynski-k-k-750x400.jpg
http://warszawawobiektywie.waw.pl/wp-content/2008/09/pom11a.jpg