Czy jesteś fonoholikiem?
Pytanie: co robi człowiek bez
telefonu komórkowego?
Odpowiedź: nie żyje.
Żart sprzed kilku lat stał się
szybko spełnioną przepowiednią.
(Agnieszka Belcer, Anna Wojnarowska)
Rozlega
się dzwonek na przerwę, wszyscy wybiegają na korytarz z telefonami w ręku i
scrollują, klikają, przeglądają, coś piszą… Podobnie się dzieje na przystanku
autobusowym, w autobusie, na chodniku… Niemal
wszędzie. Koledzy nie rozmawiają ze
sobą, ponieważ tkwią z nosem w telefonie – każdy w swoim. Uśmiechają się nie do
siebie, lecz do ekranów swoich komórek, czasem się złoszczą lub przejawiają inne
emocje. Jest to więc interakcja między
człowiekiem a gadżetem. Dźwięk telefonu można usłyszeć podczas seansu w kinie,
w czasie mszy, na cmentarzu, na lekcji, na spotkaniu towarzyskim i służbowym,
podczas rodzinnego obiadu. Słowem, w każdej sytuacji, nawet najbardziej nieodpowiedniej.
Wobec tego ktoś bez telefonu – offline – jest jak z innego świata, a na dodatek
samotny.
Jak to jest naprawdę? Telefon
służy nam częściej do przekazania ważnych wiadomości, czy dla zwykłej
przyjemności? Czy nawiązujemy z nim relację
emocjonalną, a więc towarzyszy nam w toalecie, w łazience podczas kąpieli i
kuchni w trakcie gotowania, a stresujemy się, kiedy go nie ma? Jeżeli tak, najpewniej są to już objawy uzależnienia się od komórki. Fonoholizm jest nowym uzależnieniem, tzw. czynnościowym,
które obejmuje bardzo duży procent posiadaczy telefonów. Badania wśród
młodzieży dowiodły, że 36% nie może obyć się bez telefonu nawet jeden dzień.
28% odczuwa niepokój, gdy zapomni wziąć telefon, a 27% wróciłoby po niego do
domu. Aż 68% młodzieży
używa telefonu w celach rozrywkowych i
do podtrzymania kontaktów towarzyskich. Młodzież również zauważa to zjawisko i
nawet utworzyła neologizm na określenie chorobliwego uzależnienia od telefonu
komórkowego– to smartwica.
Psycholog
społeczny Andrzej Tucholski stworzył portret
fonoholika: bardzo często i w sposób kompulsywny sprawdza telefon;
wciąż kontroluje, czy nie dostał nowej
wiadomości, nawet jeśli chwilę wcześniej zablokował ekran; staje się nerwowy i niespokojny, kiedy
wyładowuje się mu bateria lub nie ma przy
sobie telefonu. Piotr Grzelak (student V roku psychologii Uniwersytetu Humanistyczno-społecznego we Wrocławiu), na podstawie prac dotyczących fonoholizmu, wyróżnia kilka podstawowych
objawów uzależnienia: *Używanie telefonu w celach nieracjonalnych i kosztem kontaktu z bliskim
(np. podczas obiadu rodzinnego).* Zabieranie telefonu we wszystkie miejsca, do
których się idzie (problem z rozstaniem).* Używanie telefonu w celu rozrywkowym
podczas rozmowy z drugim człowiekiem.* Odczuwanie negatywnych emocji, kiedy nie
ma się przy sobie telefonu. *Wykorzystywanie telefonu jako podstawowego
narzędzia codziennej komunikacji. * Identyfikowanie
się ze swoim telefonem, np.: „Jestem modny, bo mam dobry telefon”. Stale używając komórki,
niektórzy zaspakajają własne potrzeby psychiczne. W kompulsywnym
sprawdzaniu telefonu może przejawiać się potrzeba akceptacji – potwierdzenia,
że wstawiony do sieci materiał podoba się innym. Wielu osobom łatwiej nawiązać
kontakt wirtualnie niż bezpośrednio -
twarzą w twarz- i do tego używają
telefonu. To można jakoś zrozumieć, ale i użytkownicy komórek powinni
zrozumieć, że nic nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem. Taki
kontakt rozwija bowiem umiejętności
interpersonalne –wyrażanie emocji oraz
prowadzenie prawdziwej rozmowy. Jeśli
spotkanie z człowiekiem zastępuje się elektronicznym narzędziem, to upośledza
się te umiejętności.
Ciągłe korzystanie z
telefonu wpływa ujemnie na sposób spędzania wolnego czasu. Gadżet staje się
narzędziem wykorzystywanym do wypoczynku, a nawet antidotum na nudę. Nuda
pojawia się natomiast, ponieważ spora część ludzi nie czyta książek i nie ma
żadnych potrzeb kulturalnych. Jak się
odłączyć od sieci? Poświęcić się jakiemuś hobby, być aktywnym towarzysko,
uaktywnić się fizycznie, a wtedy nie będzie potrzebny specjalista od
uzależnień. Do tego jednak trzeba mieć motywację i siłę
ducha.
Offline
Grafika:
http://www.sindrome-adicciones.es/wp-content/uploads/2016/09/telef.jpg
http://www.uzaleznieniabehawioralne.pl/files/www/siecioholizm/zdaniem-ekspertow-siecioholizm/moj-przyjaciel-telefon-fonoholizm-plaga-przeklenstwo-czy-znak-xxi-wieku/telefon-fonoholizm.jpg