Magiczna
moc roślin
Z nietykalnych wierzeń pradziadów
my dziś szydzimy,
a naszych nietykalnych prawd
prawnukowie również nie oszczędzą.
Przy naszych bowiem słupach
granicznych
świat w rozwoju nie zatrzyma się,
lecz wywróci je, pójdzie dalej
i zatknie sobie nowe.
(Aleksander Świętochowski)
Bylica, czosnek, konopie, len, mak lub ruta. Pewnie nie o wszystkich roślinach słyszeliście, a na pewno nie wszystkie widzieliście. Rośliny jak rośliny – powiedziecie. Nieprawda! Odegrały bowiem ogromną rolę w wierzeniach i obyczajach ludowych.
Bylica (boże drzewko) była
uważana w tradycji
ludowej za ziele czarodziejskie i amulet przeciw czarownicom
i złym mocom. Miała zastosowanie w obrzędach nocy świętojańskiej: palono ją w
ogniskach, w ten sposób symbolicznie niszcząc czarownice. Kobiety opasane
bylicą tańczyły wokół ognia, aby zapewnić sobie powodzenie w miłości, płodność,
lekkie i szczęśliwe porody, a także
zapobiec bólom krzyża. Bylicę zaszywano w fałdach ubrania, noszono na
gołym ciele, wkładano pod strzechę i w szczeliny domu, aby uchronić się przed
chorobami i czarami.
Czosnek znają wszyscy i wiedzą,
że ma zastosowanie zarówno w medycynie ludowej, jak i oficjalnej. Chodzi jednak o jego
właściwości magiczne. Był stosowany w walce z czarownicami,
upiorami, złymi duchami. W tym celu wieszano warkocze czosnku nad drzwiami, kładziono główki na
parapetach okiennych, smarowano roztartym czosnkiem progi domów i stajen. W wigilię świętego Andrzeja dziewczęta żuły czosnek przed snem, aby nie
przyśnił się im zły duch, zamiast narzeczonego. Na niektórych terenach
Rzeszowszczyzny kładziono czosnek na stole wigilijnym, aby chronić
dom i jego mieszkańców przed złem i chorobami. Łemkowie dzielili się czosnkiem
przed wieczerzą wigilijną i
smarowali nim zęby, aby były mocne i zdrowe.
Konopiom także przypisywano różnorakie właściwości magiczne. Człowiek opasany konopnym sznurem nabierał nadludzkiej siły, jeżeli sznur został ukręcony z konopi zasianych i wyrosłych w miejscu, w którym w wigilię świętego Wojciecha zabito i zakopano węża. W wigilię świętego Andrzeja natomiast, panny na wydaniu wysiewały konopie i polewały je wodą przyniesioną w ustach ze studni. Obsypywały siebie i swoje posłanie ziarnem konopnym, aby przyśnił się narzeczony i aby w przyszłości rodziły liczne, zdrowe dzieci. W wigilię Bożego Narodzenia konopiami karmiono kury , aby dobrze się niosły przez cały rok.
Len miał również ważne
znaczenie obrzędowe. Dlatego sztuka płótna lnianego była zwyczajowym darem
matki chrzestnej dla dziecka. Kłębuszki kądzieli lnianej wykorzystywano podczas
wróżb andrzejkowych. Pasma lnu składano też w ofierze świętemu Mikołajowi, aby strzegł stada przed wilkami. Pasemkami lnu obwiązywano gromnice święcone w uroczystość
Matki Boskiej Gromnicznej. Następnie takie poświęcone i spalone pasemka były
lekarstwem dla cierpiących na różyczkę.
Mak – od najdawniejszych
czasów był stosowany w magii. Główki makowe (makówki), zwłaszcza poświęcone w
dniu Matki Boskiej Zielnej, wkładano w kołyski ciągle płaczących dzieci i w
posłania cierpiących na zaburzenia umysłowe. Uważano też, że mak jest
skutecznym środkiem w walce z upiorami, dlatego ziarna makowe sypano do ich
trumien lub wokół grobu, co zapobiegało ich przebudzeniu i wychodzeniu z
mogiły. Mak i potrawy z maku były uważane za żałobne, spożywano je więc podczas
styp pogrzebowych i zadusznych, a także składano w ofierze zmarłym.
Tak oto żyli nasi przodkowie i próbowali sobie radzić
problemami, których przysparza życie. Oswajali po swojemu nie do końca
zrozumiały świat. Szukali oparcia w religii, ale też w magii, która stała się
częścią ludowych wierzeń i obrzędów.
Tina
Grafika:
http://sklep.lasiniebo.pl/userdata/gfx/8b4a73817d2845936db8ab8d7290f2da.jpg
http://zdrowa-kuchnia.com/photo/powiekszenie/4e22e33cf2057.jpg
http://www.zajadam.pl/wp-content/uploads/2015/04/garlic.png
https://www.ltp-pharma.pl/wp-content/uploads/2015/12/konopie-indyjskie-a-konopie-siewne-1024x603.jpg
http://bialczynski.pl/wp-content/uploads/2013/06/len.jpg
http://bialczynski.pl/wp-content/uploads/2010/12/mak-makc3b3wka-26-kul-mak.jpg
http://www.inerboristeria.com/files/pianta-ruta-graveolens.jpg