W okupowanej Warszawie
Co tu robić, o czym
śnić,
Szwaby nam nie dają żyć.
Im kultura nie zabrania,
Na ulicach polowania! (...)
Siekiera, motyka, bimbru szklanka,
W nocy nalot, w dzień łapanka,
Siekiera, motyka, światło, prąd,
Kiedyż oni pójdą stąd.
(Anna Jachnina)
Po wybuchu II wojny światowej oraz opanowaniu
przez hitlerowców polskiej stolicy nastąpiły zmiany w funkcjonowaniu miasta. Okupanci
odczuwali na
początku jesieni 1939 roku niepewność wynikającą z konieczności przystosowania
się do życia w zupełnie odmiennej rzeczywistości. Większość z nich mieszkała w koszarach lub
internatach, niewielu mogło pozwolić sobie na własne mieszkanie. Okupanci
najczęściej stołowali się w niemieckich kantynach, rzadko odwiedzali polskie
restauracje ze względu na wysokie ceny.
Często zdarzało się, że Niemcy spędzali w kantynach również święta.
Skoncentrowanie niemal wszystkich żołnierzy niemieckich w jednym miejscu było
dla komendantury wojska bardzo ważnym zabiegiem. Miał on na celu integrację oraz odizolowanie od
rozrywkowych pokus miasta, które mogłyby źle wpłynąć na morale żołnierzy.
Dlatego niemieckie kantyny musiały zapewniać ciekawe spędzanie wolnego czasu. Okupanci tworzyli również tzw. domy wspólnotowe, do
których mogli przyjść wszyscy Niemcy spragnieni rozrywek. Na gości czekały
liczne atrakcje: kawiarnie, sale do gry w bilard i tenisa stołowego,
biblioteki, pokoje klubowe. Z biegiem czasu powstawało coraz więcej placówek
przeznaczonych wyłącznie dla Niemców. W 1940 roku okupanci otworzyli pierwsze kino, do którego mieli wstęp jedynie
Niemcy. Tworzyli biblioteki z
niemieckimi książkami, wydawali również niemiecką gazetę „Warschauer Zeitung”.
Ważny był dla Niemców także sport – w szczególności piłka
nożna oraz atletyka. Organizowali zawody, w których brali udział
przedstawiciele nowo powstałych niemieckich klubów. Niemcy przeznaczali również
swój wolny czas na rozrywki kulturalne. Ze względu na niski poziom niemieckich
teatrów oraz orkiestr działających w stolicy Polski, Niemcy chętnie
uczestniczyli w przedstawieniach wystawianych przez polskich artystów. Ulubionymi formami rozrywki wśród okupantów były najczęściej kabarety i variétés.
Czasami, wbrew regułom, dochodziło do nawiązania bliskich relacji
Niemców z Polakami. Dość często zawierane były tzw. małżeństwa wschodnie, czyli związki
Niemców z przedstawicielami „gorszej rasy”. Wielu żołnierzy niemieckich unikało
sprowadzenia do Polski swoich żon, aby nie dopuścić do konfliktów z polskimi
konkubinami. Gdy
jednak „nieczyste małżeństwa” wychodziły na jaw, Niemców czekały z tego powodu problemy.
Okupanci nagminnie rabowali Żydów mieszkających
w gettach. Wzbogacanie się ich kosztem było dla nich czymś zupełnie
normalnym. Niemal każdy niemiecki żołnierz czy urzędnik potrzebujący nowego
łóżka, szafy lub stołu kierował się do getta. Na temat „dzielnicy żydowskiej”
krążyło w Niemczech wiele opowieści, dlatego też nowo przybyli do Warszawy
żołnierze III Rzeszy odwiedzali warszawskie getto. Organizowano nawet objazdy
autobusowe po getcie. Najczęściej Niemcy widząc cierpienie Żydów twierdzili,
że dostali oni to, na co zasłużyli. Wyrazy współczucia były bardzo rzadko
spotykane. Czasami zdarzało się, że przejeżdżający „turyści” dzielili się z
mieszkańcami getta jedzeniem, jednak to było zabronione, dlatego niewiele osób
decydowało się na tak ryzykowny akt miłosierdzia. Dokonująca się w 1942
roku deportacja Żydów do Treblinki również była tematem rozmów niemieckich
mieszkańców Warszawy. Niewielu z nich uważało jednak to wydarzenia za zbrodnię.
Mimo początkowego strachu wynikającego z
konieczności przystosowania się do zupełnie nowej rzeczywistości, okupanci
bardzo szybko poczuli się pewnie w polskiej stolicy. Wbrew pozorom,
ich pobyt w Warszawie nie polegał jedynie na pełnieniu katowskich obowiązków.
Był on również przepełniony przeróżnymi rozrywkami, a dzięki stworzeniu
placówek i dzielnic przeznaczonych specjalnie dla nich, żyjąc w zupełnie obcym
dla siebie miejscu, czuli się jak we własnym domu. Niestety!
Paweł
Grafika:
http://i674.photobucket.com/albums/vv108/theville_blog/Warszawa/Srodmiescie/PlacSaski-PomnikKsiecia/PomnikPoniatowskiego004.jpg
http://i.wp.pl/a//f/jpeg/34511/wiki_niemcy_warszawa_wrzesien_635.jpeg