Kobiecość według mediów
Kobieta zmienną jest
jak piórko na wietrze.
(Francesco Maria Piave)
Co ma wpływ na kształtowanie życia człowieka,
jego światopoglądu, charakteru czy intelektu - to pytanie zadawane jest od
bardzo dawna. To, kim jesteśmy, zależy od bardzo wielu różnorodnych czynników –
genów, wychowania, oddziaływania środowiska itp. Ogromny wpływ na człowieka
mają media, biorąc pod uwagę to, że współcześnie kształtują one opinię publiczną,
przekazują bieżące informacje i wskazują wzorce. Głęboko oddziałują na
przekonania odbiorców, ich styl życia, zachowania i potrzeby.
A jak media wpływają na współczesny obraz kobiety?
Wizerunek płci w mediach to bardzo obszerny temat. Środki masowego przekazu tworzą
kanony, w które człowiek stara się za wszelką cenę wpasować. Starają się one
ujednolicić wizerunek różnych grup społecznych, doprowadzając do masowego
postrzegania ich w szablonowy sposób. Jeżeli chodzi o kobiety, to dominuje
nastawienie na wygląd. Wdzięk, dbałość o urodę, perfekcyjne dopracowywanie
najdrobniejszych szczegółów stroju to cechy współczesnych kobiet narzucane
przez telewizję, prasę, Internet. Kobiety są kreowane tak, by podobać się
innym, wzbudzać zachwyt i pożądanie w mężczyznach, a w innych kobietach
zazdrość. Wielką satysfakcją dla pań jest to, gdy pozostałe zazdroszczą im
wyglądu czy stylu, jednocześnie chcąc się do nich upodabniać. Zjawisko to
nakręca spiralę ujednolicenia wizerunku kobiety. Około dekady temu kreowany i
popularny był wizerunek lalki Barbie,
nienaturalnie umalowanej i przesadnie wychudzonej.
Choć kult smukłej sylwetki trwa nadal, zmieniło się nasze podejście do
niego. Celem samym w sobie nie stały się wystające żebra, a zdrowe, wysportowane ciało - czytamy na portalu dla aktywnych kobiet Papilot. Liczy się to, co jest w modzie, a obecnie
jest stawiany nacisk na bycie fit i
posiadanie smukłej sylwetki. I chociaż trudno powiedzieć, że jest to do końca
negatywne zjawisko, to zachodzi tu manipulacja. Problemem jest to, że fizyczne piękno
utożsamia się z siłą kobiety. Tylko piękne kobiety mogą stawić czoła światu i
kształtować swoje życie. Piękne bohaterki reklam są pozbawione trosk
codziennego życia, koncentrują się jedynie na własnym ciele, które nieustannie
wymaga ćwiczeń i
pielęgnacji. Powszechny jest również wśród
kobiet mit wiecznej młodości - chcąc być wiecznie młode, kobiety często wpadają
w kompleksy wywołane tym, że pokazywane są w mediach jakby były poza wpływem
czasu. Ironicznie mówi się, że w świecie
reklamy ludzie nie dożywają trzydziestki. Tylko nieliczni producenci zdobywają
się na odwagę, by do reklamy kosmetyków zaangażować dojrzałe kobiety. W
zasadzie wyłącza się je poza nawias oficjalnych odbiorców, nie pojawiają się
nawet w reklamach kremów przeciwzmarszczkowych, choć przecież są najczęstszymi
użytkowniczkami tych właśnie preparatów – piszą Anna Twardowska i Eliza Olczyk w pracy Kobiety w mediach. A
przecież nie da się zatrzymać tego procesu, z biegiem lat w wyglądzie zachodzi
wiele nieodwracalnych zmian. Obraz przedstawiony w mediach jest więc fałszywy i
krzywdzący dla kobiet, są traktowane przez media jako przedmiot marketingu, ich
obraz jest wyidealizowany, bo ma się on podobać innym i przyciągnąć jak
największą liczbę odbiorców, a kobieta
uosobienie zmysłowości i seksapilu sprawia lepszy efekt wizualny. Podobnie jest
z prezenterkami i dziennikarkami telewizyjnymi. Starsze kobiety pojawiają się
na ekranie czy zdjęciach w prasie rzadko, a jeśli już to jako konsumentki
leków, maści przeciwbólowych czy kremów do protez zębowych. W telenowelach
kobieta powyżej trzydziestki przedstawiana jest w standardowej roli matki lub
babci, skupionej na domu i rodzinie. Równie stereotypowy jest wizerunek
współczesnej kobiety jako silnej i niezależnej. Media starają się odwrócić jej tradycyjną rolę i podporządkować
do wzorca typowej bizneswoman, kobiety skupionej na pracy, zawsze eleganckiej i
zadbanej. Nie ma ona już być kojarzona z domową atmosferą ciepła i miłości,
ma być zimną, twardo stąpającą po ziemi kobietą sukcesu. Kobieta z reklamy jest
pod każdym względem perfekcyjna, świetnie radząca sobie w różnych sytuacjach.
Mankamentem przekazów medialnych, w których ukazywana jest kobieta nowoczesna
jest to, że rzadko chodzi w nich o pracę wykonywaną przez nie, a raczej o
kosmetyki, produkty żywnościowe, czy inne produkty.
Czy można pozostać biernym wobec wpływu mediów
na portret współczesnej kobiety? Jak pisał Witold Gombrowicz w Ferdydurke: Człowiek jest najgłębiej uzależniony od
swojego odbicia w duszy drugiego człowieka. Słowa te ukazują pesymistyczną prawdę, że człowiek
musi mimowolnie dopasowywać się do społeczeństwa, w którym żyje. Jednak można
byłoby zastanowić się nad tym, jak wszechwładny wpływ mediów na społeczeństwo
wykorzystywać w celu propagowania pozytywnych wzorców. Warto dążyć do
eliminowania stereotypów związanych z płcią za pomocą kampanii informacyjnych
na rzecz prawdziwego postrzegania kobiet. Dobrym przykładem na
wykorzystanie Internetu do zmiany obrazu kobiet w mediach jest też kampania
społeczna We
are #WomenNotObjects, zwracająca
uwagę na problem, jakim jest uprzedmiotowianie i seksualizacja kobiet w
przekazach reklamowych. Należy też mieć nadzieję, że nadejdzie moment,
gdy posługiwanie się stereotypami dotyczącymi kobiet stanie się po prostu politycznie niepoprawne.
Fiat126p
Grafika:
http://www.papilot.pl/i/b/2013/10/operacje-plastyczne-41362326.jpg
https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/736x/39/e2/5b/39e25b9ed2bcfccc8945ca9123a5dac7.jpg