Przeczytane, przemyślane, skomentowane

                
      Świat wartości licealistów

      

Cnota rodzi inne cnoty,

tak jest zawsze.

(Maria Valtorta)

Każdy z nas ma dokładnie wyselekcjonowane i ułożone wartości, których stara się przestrzegać. Jednak czy jest to możliwe w dzisiejszych czasach? W czasach zmian społecznych i ustrojowych, które nastąpiły w Polsce w ostatnich latach oraz kiedy mówi się o kryzysie i upadku wartości etycznych i kulturowych. Wartości mają kluczowe znaczenie w życiu każdego człowieka, a także społeczności, w której przychodzi mu żyć. Określają sposób myślenia, wpływają na sferę  przeżyć oraz decydują o sposobie działania. Są one drogowskazami, punktami orientacyjnymi, kryteriami dokonywania ocen oraz podstawą podejmowania decyzji w skomplikowanej rzeczywistości społecznej. Każdy człowiek ma mniej lub bardziej świadomy wgląd w hierarchię wartości, dzięki której może zdobyć  wiedzę o otaczającym świecie, posiada zdolność jego oceny oraz funkcjonowania w nim. Odpowiedni system wartości jest szczególnie istotny dla  młodzieży licealnej wkraczającej w dorosłe życie i planującej swoją przyszłość. Młodość jest okresem w życiu człowieka, kiedy  poszukuje  wartości, a ideały są dla niego szczególnie ważne.

Aby dowiedzieć się, jaką hierarchię wartości preferuje dzisiejsza młodzież, przeprowadzono badania, którym poddano 120 uczniów lubelskich szkół. Wyniki badań przedstawiła Małgorzata Karwatowska w artykule „Świat wartości współczesnej młodzieży licealnej” zamieszczonym w „Polonistyce”. Wyniki  ankiety były ogromnym zaskoczeniem dla badaczy. Spośród przedstawionych respondentom 55 nazw wartości, młodzież wybierała najczęściej rodzinę. Może to być zastanawiające w obliczu kryzysu współczesnej rodziny, czy konfliktu pokoleń. 

 

Na wysokim miejscu znalazły się również miłość i przyjaźń, co świadczy o dojrzałości ankietowanych oraz szacunku dla drugiego człowieka. Respondenci przywiązują również dużą wagę do swojego zdrowia. Ankietowani zdają sobie sprawę, że jego brak utrudnia realizowanie ich planów i marzeń. Lubelscy licealiści oceniają również wysoko inteligencję, mądrość, wykształcenie. A wśród naczelnych wartości podają także Boga, chociaż sama wiara religijna zajęła odległą pozycję. Wśród wartości niżej ocenianych przez ankietowanych znalazły się kariera, luksus, czy sukces, wbrew poglądowi, że dzisiejszym światem rządzi materializm, konsumpcjonizm oraz  hedonizm.  

Dotychczasowe znaczenie tracą honor, patriotyzm oraz ojczyzna. Świadczy to o tym, że nie potrafimy uszanować tego, co mamy: pięknego kraju, tradycji, kultury oraz pamięci  przodków walczących w obronie wolności  naszego narodu. Wiąże się to prawdopodobnie z globalizacją i rozluźnieniem więzi z własną tradycją oraz  historią. Na najniższych miejscach sklasyfikowano m.in. prawdę, dobroć i sumienie. Jest to sygnał do pracy nad  moralnością – zadanie dla szkoły, rodziców, ale również dla samej młodzieży.

Okazuje się, że na przestrzeni lat nie uległy zmianie wartości uznawane przez młodych ludzi za najistotniejsze. W dalszym ciągu najważniejsza jest rodzina, miłość, przyjaźń. Dzięki nim młodzi stają się bardziej otwarci na świat, na innych ludzi, biorą też udział w życiu społecznym. Jeśli odpowiedzi respondentów były zgodne z prawdą, to wiadomo, co jest dla nich najważniejsze w dzisiejszym świecie. Wiadomo więc, jakie wartości należy pielęgnować, aby nie zagubić się w  natłoku materializmu oraz konsumpcjonizmu i umieć mądrze korzystać z danej  wolności.  To przecież młodzież, jej upodobania oraz wartości będą miały wpływ na  kulturę oraz życie społeczne w przyszłości.

Bartek

 

Grafika:

https://www.shutterstock.com/image-illustration/right-decision-important-wise-choice-260nw-223020529.jpg