17 grudnia 2015

Oglądamy filmy



     W haremie sułtana Sulejmana


 
            Każdy dąży do tego samego, 
mimo to, wiele jest wersji historii.
     (Sulejman II Wspaniały)

„Wspaniałe stulecie” to serial, który opowiada o losach  Imperium Osmańskiego za czasów Sulejmana II Wspaniałego. Cieszy się ogromną popularnością na całym świecie. Także w Polsce, pomimo różnic kulturowych  i religijnych, podbił serca wielu, szczególnie kobiet.  Wydarzenia historyczne i polityka ustępują miejsca codziennemu życiu w haremie, intrygom, sporom  i kobietom władcy. Ostatnio taką popularnością cieszył się serial „Niewolnica Izaura”-  podczas jego emisji ulice pustoszały, a wszyscy widzowie zajmowali miejsce przed telewizorem. Twórcom „Wspaniałego stulecia” udało się powtórzyć ten sukces. Serial wzbudził wiele kontrowersji w państwie tureckim, którego premier i prezydent zarzucili, iż telenowela przedstawia znakomitego władcę w złym świetle i przekłamuje wiele faktów historycznych. Sulejman jest ukazany jako bawidamek, który większość czasu poświęca miłosnym podbojom, a jedynie  przy okazji zajmuje się sprawami państwowymi  i wojennymi, które dla niego jako sułtana powinny być priorytetem. Nie powinniśmy się jednak zrażać tymi negatywnymi opiniami, ponieważ serial, nawet jeśli nie jest do końca zgodny z historią, jest świetną rozrywką, a piękne stroje, biżuteria i wnętrza przenoszą nas do XVI -wiecznego Imperium Osmańskiego.
Na początek opowiemy o głównym bohaterze - „Władcy Świata” Sulejmanie.   W 1520 roku  po śmierci ojca Selima I Groźnego zasiadł na tronie. Jest uznawany za jednego  z najlepszych władców, dlatego potomni nadali mu przydomek „Wspaniały”.  Był niezwykle uzdolnionym dowódcą, co pozwoliło mu spełnić marzenia jego przodków dotyczące  podboju  świata.  Udało mu się zdobyć wiele ziem. Na szczególną uwagę zasługuje jego zwycięstwo w roku 1526 pod Mohaczem nad Węgrami, których rozgromił w 3 godziny.  Padyszach był zwany także „Prawodawcą”, ponieważ dzięki niemu tureckie prawo zostało uregulowane. Sulejman był także poetą, tworzył wiersze dla swoich kobiet pod pseudonimem Muhibbi. 
 
Niewiele wiemy o pierwszej żonie sułtana. Według źródeł historycznych, urodziła ona syna, który zmarł podczas epidemii ospy w 1521roku. W serialu jest ona pominięta, ponieważ zmarła w roku objęcia władzy przez męża. Druga żona to Gulfem, która także urodziła sułtanowi syna, który jako niemowlę zmarł  na ospę. Straciła ona wtedy tytuł sułtanki i stała się Gulfem Hatun. Występuje ona w serialu, lecz nie odgrywa większej roli. Zostanie skazana na śmierć za próbę zabicia władcy. Trzecią żoną była Mahidevran, zwana przez padyszacha Gulbahar, co znaczy wiosenna róża. W rzeczywistości dała sułtanowi dwóch synów - Mustafę i Ahmeda  oraz  jedną córkę - Raziye. Mahidevran słynęła z niezwykłej urody, według źródeł historycznych była najpiękniejszą kobietą sułtana. Czwartą i ostatnią prawowitą żoną była Roksolana, której sułtan nadał imię Hurrem. Pochodziła ona z Rohatynia na Ukrainie. Nie wiadomo, w jaki sposób zdobyła względy sułtana, część Turków tłumaczyła to rzekomymi czarami, w których miała pomagać faworycie Sulejmana hiszpańska Żydówka Trongilla. Najpewniej jednak Roksolana po prostu doskonale potrafiła manipulować swoim mężczyzną. Kiedyś doszło do kłótni z Mahidevran, która pobiła Aleksandrę. Podrapana przez  zazdrosną kobietę, Roksolana odmówiła złożenia wizyty u Sulejmana. Argumentowała, że nie może do niego pójść, bo tylko obraziłaby go swoim wyglądem. Zainteresowany sprawą sułtan, zobaczył, w jakim stanie jest niewolnica, a potem usłyszał od pewnej siebie Mahidevran, że ona nie czuje się niczemu winna. Zbulwersowany, odesłał krewką żonę, a całą swoją miłość przelał na Roksolanę. Urodziła Sulejmanowi syna Mehmeta (1521), córkę Mihrimah (1522), Abdullaha (1523; zmarł, mając 3 lata), Selima (1524), Bajezida (1526)  i Dżihangira (1530). Wcześniej gdy niewolnica zachodziła w ciążę i rodziła syna, to nie wracała już do łoża sułtana, tylko była wysyłana wraz  z dzieckiem do jednej z osmańskich prowincji. Sulejman jednak nie odesłał Roksolany po narodzinach pierwszego syna. Urodziła mu kolejne dzieci i została w Stambule na zawsze. Sulejman pewnie korzystał z  innych kobiet w haremie, ale ona nie dała się już usunąć z uprzywilejowanej pozycji – opowiada profesor  Kołodziejczyk. Sułtan dla ukochanej zerwał z tradycją, czyniąc  z niej wolną kobietę. Jednak w rzeczywistości - w odróżnieniu  od serialu - poślubił Hurrem po śmierci swojej matki, która była przeciwna temu związkowi, a Sulejman nie chciał się jej sprzeciwiać.  Sułtanka także zajmowała się dobroczynnością, założyła szpital, który istnieje do dziś. 
Jedną z osób, które w dużej mierze wpłynęły na losy imperium był  Ibrahim Pasza. Pochodził z Pargi, był synem rybaka Manolisa. Jako mały chłopiec został uprowadzony i trafił na targ turecki, gdzie został kupiony przez kobietę, która zapewniła mu wszechstronne wykształcenie. U niej także poznał sułtana, który stał się jego przyjacielem i bratem. Najpierw pełnił funkcję sokolnika, następnie szambelana, a później wielkiego wezyra i naczelnego wodza Imperium Osmańskiego. Był mecenasem sztuki, wspierał i cenił artystów, którym sam był. W serialu został ukazany jako negatywna postać, która jest porywcza, wybuchowa, domaga się szacunku. Pod koniec życia od nadmiaru władzy zachowuje się jak sam sułtan. Zdradza także swoją żonę - siostrę sułtana - z jedną z nadzorczyń w haremie. W rzeczywistości Ibrahim był wierny małżonce, a dyplomacja była jego mocną stroną. Potrafił nawiązać pokojowe stosunki  z posłami  z innych państw. Potrafił pozyskiwać zwolenników, był osobą sprytną, która miała posłuch u innych. Wielki wezyr to także doskonały strateg wojenny. Dzięki niemu imperium poszerzyło swoje granice. Jak przystało na tak wybitną jednostkę, miał wielu wrogów. W wyniku ich działań został zamordowany z rozkazu sułtana. Postacią szczególnie skrzywdzoną przez twórców serialu był Nasuh Effendi, nazywany Matrakczym. W telenoweli ukazany jest wyłącznie jako wierny sługa i przyjaciel Ibrahima Paszy, dla którego był zdolny do największych poświęceń.  Nie mówi się także nic o jego wielkich zasługach dla imperium.  W rzeczywistości natomiast  był wszechstronnym człowiekiem, dlatego nazywano go Leonardo Da Vinci Imperium Osmańskiego. Malował miniatury, rzeźbił figurki, pisał książki historyczne, był genialnym matematykiem, tworzył mapy. Był także mistrzem szermierki i nauczycielem walki. To on stworzył grę matrak. Znał pięć języków obcych. Był specjalistą nawigacji, pracował w marynarce wojennej Imperium.

Akcja serialu toczy się w pałacu Topkapi, w którym tak naprawdę mieszkał sułtan Sulejman. Jest to prawdziwy pałac, nie scenografia filmowa.  Kompleks ten cieszy się ogromną popularnością wśród turystów z całego świata. Można tam zobaczyć m.in. wnętrza, po których niegdyś stąpały szlachetne stopy członków dynastii osmańskiej, jeden  z największych diamentów na świecie oraz kolekcję chińskiej porcelany, z której jadła sułtańska rodzina. Wierzono, że chińska porcelana popęka lub zmieni kolor, gdy znajdzie się w niej zatrute jedzenie. Sztućce wykonywano z kości słoniowej i skorup żółwi. Za czasów Sulejmana Wspaniałego w kuchni pracowało 500 osób.  W pałacu także odbywały się posiedzenia dywanu.  Był tam również skarbiec, mennica i uniwersytet. Było to serce Imperium Osmańskiego Mieścił się tam harem, który zamieszkiwała rodzina i 300 nałożnic władcy. Porządkiem rządził system zasad i tradycji. Słowo harem oznacza „prywatny”, „zabroniony”.  Największą władzę w nim sprawowała  valide, czyli matka sułtana.  Harem ma 6 pięter,  lecz do zwiedzania udostępnione jest tylko jedno. 
Historia Turcji jest niesamowicie bogata i ciekawa, a dzięki serialowi zainteresowanie nią znacznie wzrosło. Przystojni aktorzy (w szczególności aktor grający Bali Beja) wcielający się w role męskie zdecydowanie wpływają na dużą oglądalność wśród kobiet.  J Pomimo wielu kontrowersji i niezgodności  z faktami historycznymi, zachęcamy do zobaczenia chociaż jednego odcinka telenoweli.

Team Ibrahim

Grafika:
http://rodzynkisultanskie.blog.pl/files/2015/03/MUHTE%C5%9EEM-YUZYILwspaniale-stulecie.jpg
http://iv1.lisimg.com/image/1836756/407full-muhte%C5%9Fem-y%C3%BCzy%C4%B1l-poster.jpg
http://twoje-seriale.pl/wp-content/uploads/2015/09/wspanialew-stulecie-21.jpg
https://akphoto4.ask.fm/725/901/168/-389996981-1ssibsi-kn7nnja4h7glf45/original/avatar.jpg