(Tadeusz Żeleński)
Proponuję dziś analizę kolejnych błędów językowych. Oto następna historyjka, która je zilustruje. Wymyślona? Wymyślona, ale prawdopodobna, bo na co dzień można usłyszeć takie słowa.
Nie ma lekko. W domu dwójka dzieci, które trzeba dopilnować, bo starzy wyjechali. Wcale ta opcja mi się nie uśmiecha. Ale co tam! W takich sytuacjach włanczam rodzeństwu komputer albo telewizor i mam spokój. Generalnie więc spotkamy się dopiero w sobotę.
Poddajmy zatem analizie błędne (czyli podkreślone) formy i zapamiętajmy!
Nie ma lekko – to konstrukcja potoczna, na pewno niedopuszczalna w języku pisanym. Inny słownik języka polskiego PWN tak wyjaśnia ten zwrot: „Mówimy nie ma lekko, kiedy jesteśmy w trudnej sytuacji, z którą musimy się pogodzić, ponieważ nie mamy na nią wpływu”. Owszem, mówimy, ale tylko w sytuacjach nieoficjalnych. Poprawna postać tej myśli to: nie jest łatwo.
Dwójka (dzieci) – ta niewłaściwa forma – niestety - bardzo się rozpowszechniła. Dwójka w połączeniu z dziećmi udaje liczebnik, tymczasem to rzeczownik. Oznacza: cyfrę, stopień w szkole, kajak, w języku potocznym - numer autobusu albo pokoju w hotelu(szpitalu). W odniesieniu do dzieci należy używać liczebnika zbiorowego dwoje. Poza tym stosujemy go, gdy chcemy określić osoby różnej płci, młode zwierzęta oraz przedmioty występujące tylko w liczbie mnogiej, np. dwoje ludzi, kurcząt, drzwi.
Opcja – wyraz pożyczony z łaciny. Przez wieki miał dwa znaczenia. Jedno to: prawo podjęcia decyzji lub dokonania wyboru obywatelstwa. Drugie to: możliwość wyboru. Jeśli już musimy używać opcji, to stosujmy ją w znaczeniu: „jedna z możliwości do wyboru, przedkładana nad inne, preferencja”. W jakim znaczeniu zostało użyte to słowo w powyższym tekście? Trudno zgadnąć.
Włanczam - niepoprawna forma! Nie będę zanudzać drobiazgowymi wywodami gramatycznymi, skąd się wzięła taka postać. Wystarczy, że raz na zawsze zapamiętacie poprawne: włączam, dołączam, przyłączam, załączam.
Generalnie - słowo oznacza: „ogólnie, powszechnie, gruntownie, całkowicie”. Warto może najpierw poznać znaczenie słowa, zanim się go zacznie używać. Zamiast stać się modnym, można się ośmieszyć. Spotkają się w sobotę: gruntownie, całkowicie czy ogólnie?
Miłośnik poprawnej polszczyzny
Grafika:
http://www.sp15bia.ovh.org/uczniowie_z_klasa.gif