Mój cel: nie kopiować.
Stworzyć nowy styl, barwy świetliste i lśniące,
odnaleźć w moich modelach elegancję.
(Tamara Łempicka)
Tamara Łempicka to niewątpliwie jedna z najbardziej utalentowanych, ale i tajemniczych malarek. Postępowała w myśl własnej dewizy: „Nie ma cudów, jest tylko to, co sama zrobisz”. Dlatego właściwie sama kreowała własny życiorys. Niepewne jest nawet jej imię, jednak najczęściej jako jej prawdziwe imiona podaje się Tamara Rozalia. Zmieniła natomiast swoją datę urodzenia, odmładzając się o 4 lata, i dopiero niedawno jej prawnuczka Marissa de Lempicki odkryła prawdziwy rok urodzenia - 1894. Opowiadała, że urodziła się w Warszawie, tymczasem niektóre źródła podają Moskwę. Nie bez racji więc niektórzy nazywają ją self-made woman.
Tamara Łempicka jest nazywana królową stylu art déco, ponieważ głównie z nim jest utożsamiana. Ale dodatkowo inspirowała się francuskimi kubistami oraz artystami renesansu ( Botticelli, Lippi, Pontormo, Bernini). Jej dorobek jest imponujący: 500 obrazów olejnych oraz 150 rysunków i akwarel.
„Tamara Łempicka – ponad granicami” to tytuł wystawy w Muzeum Narodowym w Lublinie. Dzięki współpracy z prowadzoną przez rodzinę malarki fundacją Tamara de Lempicka Estate lubelskie muzeum od 23 czerwca 2023 posiada 18 prac Tamary Łempickiej - 6 rysunków i 12 płócien. Dzieła te reprezentują różne style twórczości artystki, od art déco po abstrakcję. Obrazy na wystawie są podświetlane, a pomieszczenia - przyciemnione. Ta nowatorska kiedyś metoda prezentacji została wykorzystana podczas wystawy prac Tamary Łempickiej w Nowym Yorku w 1941 roku. Jednym z dzieł pokazanych na wystawie w Lublinie jest obraz „Cytryna” (zdjęcie niżej).
Oglądający wystawę mogą zobaczyć również najsłynniejsze i najbardziej komercyjne dzieło Łempickiej „Autoportret w zielonym bugatti” (1926). Artystka sama stworzyła legendę dotyczącą okoliczności powstania dzieła, które pierwotnie było okładką magazynu Die Dame. Twierdziła, że redaktor magazynu zobaczył ją wysiadającą z bugatti (którego nie posiadała, jeździła tańszym, żółtym renault) przed Grand Hotelem w Monte Carlo i zachwycony pewną siebie, elegancką kobietą, zapytał, czy może zrobić jej zdjęcie. Odmówiła, ale zapewniła, że namaluje okładkę do magazynu. Powtarzana opowieść pomogła dziełu. Zdjęcie obrazu – niżej. Znajduje się on w pierwszym z dwóch pomieszczeń zajmowanych przez wystawę, wśród innych dzieł artystki.
W tej samej sali można podziwiać również „Postać androgyniczną” (1952). Zdjęcie niżej.
Poza tym znajdują się tu: „Święty Antoni” (1936), 6 szkiców, między innymi „Przebudzenie Małego Księcia”, rysunki Kupidyna, niedokończony obraz „Kobieta w turbanie III” (1954) - kolejna wersja obrazu Łempickiej, która lubiła tworzyć swoje dzieła po raz kolejny, co pokazywało ewolucję jej stylu.
W następnej sali znajdują się obrazy Łempickiej, które są odzwierciedleniem różnorodnych stylów, odmiennych od tego, z czym kojarzymy artystkę. Są to płótna malowane szpachlą, w przygaszonych, bardziej pastelowych barwach (na zdjęciu poniżej) oraz abstrakcje. W produkcji farb przeznaczonych do obrazów tworzonych szpachlą pomagał artystce jej zięć, Foxy. Tamara Łempicka w swojej twórczości przechodziła proces przetwarzania elementów rzeczywistości, które ostatecznie przybrały kształt sztuki abstrakcyjnej. Abstrakcje ukazane na wystawie pochodzą z różnych okresów życia Łempickiej („Kompozycja abstrakcyjna z niebieskim tłem”- około 1953; „Kompozycja abstrakcyjna” – 1977).
Oprócz obrazów i rysunków na wystawie jest także zaprezentowana oś czasu przedstawiająca życie Łempickiej. Ponadto dwa filmy o jej dziełach, w tym jeden przedstawiający samą Tamarę i jej prywatne przedmioty, takie jak fragment pamiętnika prowadzonego przez nią w trakcie nauki w szkole w Lozannie (zdjęcie poniżej).
„Tamara Łempicka - ponad granicami” to nie jest wystawa czasowa. Wciąż można ją obejrzeć, do czego zachęcam, gdyż jest bardzo ciekawa i wartościowa. Każde dzieło ma opis przybliżający okoliczności jego powstania, co zainteresowało zarówno mnie, osobę zaznajomioną z twórczością Tamary, jak i mojego tatę, z którym byłam na tejże wystawie.
A.R
Grafika:
https://bi.im-g.pl/im/88/e8/1a/z28216968ICR,Tamara-Lempicka--malarka--Jej-obrazy-wisza-w-domac.jpg
https://zamek-lublin.pl/wp-content/uploads/2023/06/baner_na_fb-600x314.jpg
https://api.culture.pl/sites/default/files/styles/420_auto/public/images/imported/sztuki%20wizualne/galeria/gl%20lempicka%20tamara%20prace/galeria/lempicka%20tamara%20prace%205_6828863.jpg?itok=xGoPIIYW
archiwum prywatne