1 marca 2025

Literackie fascynacje


      Zygmunt Krasiński

 

 

(..) Zygmunt Krasiński  herbu Ślepowron

polski hrabia,

a także poeta, dramaturg i prozaik.(…)

II Ordynat na Opinogórze.

(Wikipedia)

 

Kiedy ostatnio na lekcji języka polskiego usłyszałam,  że Zygmunt Krasiński ma naprawdę bogatą i skomplikowaną biografię, postanowiłam sama to sprawdzić. Wypożyczyłam kilka książek ze szkolnej biblioteki. Szczególnie do gustu przypadła mi ta autorstwa Zbigniewa Sudolskiego „Krasiński”, ponieważ zawiera mnóstwo szczegółów  z życia pisarza oraz z  jego korespondencji. I właśnie na jej podstawie chciałabym  przedstawić postać  jednego z trzech wieszczów okresu romantyzmu.

Napoleon Stanisław Adam Feliks Zygmunt Krasiński urodził się w Paryżu 19 lutego 1812, w domu przy Bulwarze Montmartre 10, jako syn generała Wincentego i księżniczki Marii Radziwiłłówny. Niżej: Camille Pissarro „Boulevard Montmartre”

Kształcił się w domu w Warszawie i Opinogórze pod kierunkiem pisarza Józefa Korzeniowskiego  oraz pedagoga Piotra Chlebowskiego. Później pobierał naukę w Liceum Warszawskim, najlepszej szkole średniej w Królestwie Polskim,  a następnie (do roku 1829) na wydziale prawa Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Niżej: Pałac Kazimierzowski, w którym mieściło się Liceum Warszawskie.

Gdy Zygmunt Krasiński miał 10 lat, zmarła jego matka. W tej sytuacji o jego wychowaniu i życiu decydował ojciec  - generał napoleoński, a później bardzo lojalny poddany carów rosyjskich, Aleksandra I oraz  Mikołaja I. Pisarz  wielokrotnie musiał wybierać między powinnością wobec ojczyzny a posłuszeństwem względem ojca.  Potwierdzeniem była choćby manifestacja patriotyczna podczas pogrzebu Piotra Bielińskiego, obrońcy członków Towarzystwa Patriotycznego. Studenci zbojkotowali zajęcia na uczelni,  podkreślając swoją polskość, Zygmunt – na życzenie ojca - nie. Został spoliczkowany przez jednego z kolegów,  opuścił więc uniwersytet i wyjechał za granicę. Gdy zaczęło się powstanie listopadowe, Zygmunt Krasiński również nie wziął w nim udziału – ze względu na ojca oraz  postępującą ślepotę. Poeta wielokrotnie buntował się,  jednak nigdy nie udało mu się całkowicie uwolnić spod dyktatury ojca, który miał wpływ zarówno na jego poglądy polityczne, jak i życie prywatne.

Podczas pobytu w Rzymie poeta poznał Joannę Bobrową,  która stała  się jego miłością i muzą. Poświęcił jej wiele wierszy. Ich szczęście nie trwało  jednak długo, ponieważ Wincenty Krasiński nie zgodził się na ten związek. W Neapolu z kolei pisarz poznał Delfinę Potocką, z  którą połączył go romans, a potem głębsze uczucie. Ta muza polskich romantyków stała się też jego powierniczką. W tę relację również ingerował ojciec Krasińskiego i pod jego naciskiem Zygmunt w 1843 roku wziął ślub z poznaną kilka lat wcześniej Elżbietą Franciszką (Elizą) Branicką.  Swoje ówczesne uczucia wyraził  w liście do Adama Sołtana:  ,,...odtąd nie zwij mnie już Zygmuntem, ale wiedz że się zowią: Rozpacz’’. Z  małżeństwa doczekał się czworga  dzieci: Władysława, Zygmunta, Marii i Elżbiety, która umarła  w wieku czterech lat. Wyżej, od lewej: Joanna, Delfina, Elżbieta (Eliza).

Poeta doświadczył wielu strat. Najpierw dotknęła go śmierć córki, potem  mocno przeżył wiadomość o  śmierci Mickiewicza. Pisał:  ,,Największy wieszcz nie tylko narodu, ale wszystkich plemion słowiańskich już nie żyje. Smutno-smutno-smutno’’. W listopadzie 1858  roku umarł  ojciec  Zygmunta Krasińskiego. Te tragiczne przeżycia doprowadziły  poetę  do emocjonalnej ruiny, czym martwili się jego przyjaciele. Krasiński  zmarł na gruźlicę w wieku  47 lat, zaledwie 3 miesiące po ojcu.

Urodził się w Paryżu i umarł w Paryżu.  „Był obywatelem świata. Mówił po rosyjsku, niemiecku, angielsku, francusku nie tylko równie dobrze, ale równie często jak po polsku. Łacińskie wiersze wygłaszał na dworze ojca jako kilkuletni chłopiec. Krasiński był tak mocno osadzony w ówczesnej rzeczywistości kulturowej, że jego polskość była polskością uniwersalną, nie tą zdominowaną przez aktualną sytuację” – słusznie zauważył literaturoznawca Eligiusz  Szymanis.

Sytuacja życiowa Zygmunta Krasińskiego była inna od  położenia polskich twórców emigracyjnych. Był bogatym i niezależnym hrabią, który mieszkał za granicą z własnej woli, obracając się w kręgach arystokratycznych. Biorąc pod uwagę pochodzenie Krasińskiego oraz wpływ ojca, oczywistym wydaje się fakt, że był konserwatystą, wrogiem rewolucji oraz  każdej walki zbrojnej (nawet niepodległościowej). To nie zmienia jednak faktu, że dołączył do najwybitniejszych twórców romantyzmu.

Julia

 

Grafika:

https://teologiapolityczna.pl/assets/cms/ContentImage/2019/_resampled/ScaleWidthWyI5NDAiXQ/Krasinski-przyciety.png

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Camille_Pissarro_-_Boulevard_Montmartre_-_Eremitage.jpg/772px-Camille_Pissarro_-_Boulevard_Montmartre_-_Eremitage.jpg

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/89/Vogel_Cadets_Palace.jpg

https://a.allegroimg.com/s512/11f89a/2f2c4efc44869abd89a6fd39be74/SUDOLSKI-Krasinski-Opowiesc-biograficzna

https://lh3.googleusercontent.com/proxy/7IWrBhjJCB-3tjvgSYBv3vGoB-WumSoDC8H4MFdF6AA1mKwbN_dvEDtYYna4tT_9A_7Hv5UAcx65IUf6LlZMyjZnpqxi7cLoEPOURzyanw