8 listopada 2025

Przeczytane, przemyślane, skomentowane

 

       Nasze tańce narodowe

 

Poloneza czas zacząć!

(Adam Mickiewicz)

 

[…] czy jest coś piękniejszego

Od mazura, od naszego

Od oberka, krakowiaka

Lub od kujawiaka”

(Jan Kiepura)

 

Tańce narodowe  są formą sztuki oraz symbolem patriotyzmu i jedności kulturowej. W trudnym dla  naszej ojczyzny  okresie niewoli były wyrazem  polskiej tożsamości. W Polsce wyróżniamy  pięć tańców narodowych: polonez, krakowiak, kujawiak, oberek i mazur. Jedne z nich mają charakter dworski, inne mają ludowy rodowód. Okazją do promocji tańca jest Międzynarodowy Dzień Tańca, który obchodzimy 29 kwietnia.

Polonez - zwany chodzonym -  to taniec dostojny, uroczysty, mający  umiarkowane i jednostajne tempo. Powstał wśród ludu, a dopiero później przyjął się na dworach szlacheckich i magnackich. Polonez zwykle otwierał bale, dziś jest stałym elementem studniówek. W 2023 roku został wpisany na Światową Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Rekord Polski w liczbie par tańczących poloneza został pobity 12 kwietnia 2025 roku podczas marszu z okazji 1000-lecia Królestwa Polskiego – zatańczyło go wówczas 1165 par. Uczestniczył w nim również Zespół Pieśni i Tańca Zamojszczyzna.

Krakowiak – radość Małopolski -  pochodzi z okolic Krakowa. Jest to taniec żywy, dynamiczny, pełen przytupów, obrotów, cwałów, hołubców i podskoków. Skoczne ruchy odzwierciedlają radosny, otwarty charakter mieszkańców Małopolski. Krakowiak  jest najstarszym tańcem narodowym, tańczonym już w XV wieku. Zyskał rangę symbolu narodowego  i  był wyrazem patriotyzmu w czasach zaborów

Kujawiak - taniec melancholii i serca.  Jest to najwolniejszy i najbardziej liryczny z tańców narodowych. Powstał na Kujawach i wywodzi się z obrzędów weselnych. Melodie kujawiaków często opowiadają o miłości, rozstaniach i tęsknocie. Tancerze tańczą blisko siebie, spokojnie się obracają i kołyszą,  często utrzymując spojrzenie Kujawiaka często łączy się z oberkiem - jest to zestawienie liryki z temperamentem. Niektórzy są zdania, że melodia tego tańca odzwierciedla kujawski krajobraz – szeroki i spokojny.

Oberek - wirujący żywioł. Inaczej zwany obertasem,  obyrtkiem, obyrtanym. Wywodzi się z tradycji wiejskiej i był powszechnie tańczony podczas wesel, zabaw i świąt ludowych. Jego nazwa pochodzi od słowa „obracać się”,   bo właśnie obroty i wirujące ruchy są jego główną częścią. Jest tańcem spontanicznym, często improwizowanym, wyrażającym  radość, energię i siłę. Oberek to kwintesencja polskiego temperamentu ludowego - radości, wolności i niekrępowanego ruchu.

Mazur  - szlachecka fantazja i taneczna rywalizacja. Wywodzi się z Mazowsza, a jego początki sięgają XVIII wieku. Ten taniec był szczególnie popularny wśród szlachty. Typowe dla mazura są przyklęki, ślizgi, zamaszyste kroki, dynamiczne obroty oraz efektowne ukłony i obroty między partnerami. Tancerze często rywalizują ze sobą o uwagę partnerki, co sprawia, że mazur przypomina taneczne zaloty.

Polskie tańce narodowe są nie tylko zabytkiem przeszłości – są żywym elementem naszej kultury. Częścią naszego dziedzictwa, przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Dzięki nim poznajemy tradycje, zwyczaje i mentalność dawnych Polaków. W czasach zaborów stały się symbolem oporu i patriotyzmu, manifestacją polskości. W dobie globalizacji tańce narodowe przypominają nam, kim jesteśmy. Pokazują, że w różnorodności regionów i stylów drzemie jedna, wspólna tożsamość - polska. Dlatego warto je znać, uczyć się ich i przekazywać dalej – nie tylko jako formę sztuki, ale jako część serca naszego narodu.

Eliza

Grafika:

https://img.freepik.com/premium-wektory/drukuj-kwiatowe-kwiaty_707214-63.jpg?semt=ais_hybrid&w=740&q=80

https://nid.pl/wp-content/uploads/2023/04/02-ZPiT-Politechniki-Warszawskiej-Krakowiak.jpg

https://nid.pl/wp-content/uploads/2023/04/03-ZPiT-Politechniki-Warszawskiej-Kujawiak.jpg

https://biurorekordow.pl/wp-content/uploads/2024/10/polonez-rekord-polski-warszawa.webp

https://api.culture.pl/sites/default/files/styles/1920_auto/public/field/wideo/oberek.jpg?itok=EyRmjMx8

https://www.fit.pl/img/2009/02/mazur.jpg

12 komentarzy:

  1. Taniec to nie tylko ruch, ale też świetny sposób na odreagowanie stresu, poprawę nastroju i poznanie siebie na nowo. Nie liczy się perfekcja, tylko radość z każdego kroku.

    OdpowiedzUsuń
  2. Świetnie przedstawiony opis polskich tańców narodowych. Tekst podkreśla ich znaczenie kulturowe i historyczne oraz pokazuje, jak ważne jest pielęgnowanie tych tradycji wśród społeczeństwa.

    OdpowiedzUsuń
  3. Taniec jest ważnym i nieodłącznym elementem kultury. W kulturze polskiej wyróżnia się aż pięć tradycyjnych tańców narodowych. Każdy z nich ma swój własny charakter i odmienną formę, jednak mimo różnic łączy je wspólna polska tożsamość.

    OdpowiedzUsuń
  4. Dzięki takim wpisom można lepiej zrozumieć, jak ważną rolę tańce narodowe odgrywają w naszej historii i kulturze. To piękne, że wciąż są żywe i przekazywane kolejnym pokoleniom.

    OdpowiedzUsuń
  5. Polskie tańce narodowe są bardzo ważnym elementem naszej kultury, są tradycją, którą powinniśmy przekazywać z pokolenia na pokolenie.

    OdpowiedzUsuń
  6. Polskie tańce narodowe są naprawdę wyjątkowe. Piękne stroje i muzyka sprawiają, że czuć w nich przepiękną polską tradycję.

    OdpowiedzUsuń
  7. Tańce narodowe są pięknym wyrazem naszej tożsamości.
    To nie tylko choreografia, lecz także część historii i tradycji naszej ojczyzny.

    OdpowiedzUsuń
  8. Jako tancerka w zespole ludowym mogę z pełnym przekonaniem powiedzieć, że poznawanie polskich tańców narodowych to coś niezwykłego. Kiedy po raz pierwszy zatańczyłam poloneza czy mazura, poczułam prawdziwy patriotyzm i dumę z tego, że jestem Polką. Każdy z tych tańców ma swoją duszę. Od dostojności poloneza, przez żywiołowość oberka, po melancholijny urok kujawiaka. Dzięki tańcom narodowym można nie tylko rozwijać pasję do ruchu i muzyki, ale też dotknąć historii i tradycji, które tworzą naszą tożsamość. 11 listopada, tańcząc tańce narodowe na scenie przed widownią, poczułam cudowne uczucie bycia częścią czegoś, co łączy pokolenia i pokazuje piękno polskiej kultury. Jestem wdzięczna, że mogę poprzez taniec pielęgnować polską tradycję i dzielić się nią z innymi.

    OdpowiedzUsuń
  9. Ciekawy artykuł, fajnie dowiedzieć się czegoś nowego na temat tańców narodowych. Sama lubię tańczyć i aż nabrałam ochoty wybrania się na warsztaty gdzie mogłabym poznać te tańce od praktycznej strony.

    OdpowiedzUsuń
  10. Bardzo lubię muzykę poloneza i z przyjemnością oglądam, jak jest tańczony. To naprawdę piękna i dostojna tradycja

    OdpowiedzUsuń
  11. Tańce narodowe to nie tylko piękna tradycja, lecz także żywa lekcja historii i polskości, którą warto pielęgnować. Tekst ukazuje, że w tych tańcach odbija się zarówno charakter różnych regionów, jak i wspólna tożsamość naszego narodu.

    OdpowiedzUsuń
  12. Polskie tańce ludowe to bogactwo tradycji i kultury. Każdy region ma unikalne tańce. Uważam, że warto je poznać, by lepiej rozumieć naszą tożsamość.

    OdpowiedzUsuń