30 października 2021

Myśli o wychowaniu

 

          Rozejrzeć się wokoło

 

Wszystko wiruje wokół nas - praca, rodzina, przyjaciele...

chciałoby się krzyknąć "STOP!",

rozejrzeć się wokoło, zmienić porządek paru rzeczy,

a potem ruszyć znowu.

(Cecelia Ahern)

 

Pośpiech stał się epidemią końca XX i początku XXI wieku. Znakiem  ostatnich lat  jest nieustanny bieg do przodu, wciąż do przodu, nawet bez celu. Tę myśl wprawdzie  przejęłam od pisarki Moniki A. Oleksy, ale podpisuję się pod nią, gdyż mam podobne odczucia. Wystarczy przyjrzeć się swojej codziennej bieganinie. Od czasu do czasu dociera do nas głos  refleksji radzący, aby zwolnić i pomyśleć. Zwłaszcza teraz, gdy epidemię  pośpiechu, zabijającą  duszę,  zastąpiła epidemia koronowirusa, zabijająca ciało. Przed nami wyjątkowy czas Wszystkich Świętych – wspominając zmarłych, mamy możliwość zastanowienia nad życiem. Zadacie pytanie:  o czym mam pomyśleć? Może o celu i kruchości  życia, o wartości  więzi z ludźmi, o  istocie człowieczeństwa… Bardzo wiele jest do przemyślenia.

Zatrzymaliśmy  się z konieczności, w większości uwięzieni we własnych domach, niepewni przyszłości – zdrowia, terminu matury, terminu rekrutacji na studia, sytuacji materialnej naszych rodzin. Teraz  dopiero widzimy, jak wszystko jest relatywne i to, co wydawało się wartościowe,  okazało się mało istotne. Do pogłębionej refleksji o życiu i o świecie od dawna  zachęcał poeta Janusz Pasierb. Pisał:  zatrzymaj się/obejrzyj się/obejrzyj siebie/zobacz kwitnący biało oleander/ powąchaj liść orzecha/dotknij jakie chłodne uszy ma jamnik/spojrzyj światu w oczy. Na ogół nie miałam czasu  spojrzeć  światu w oczy, dziś o tym marzę, ale nie zawsze mogę do niego wyjść. Mogę na szczęście obserwować  i docenić rodzinę.  W jednej z książek przeczytałam, że nie widzimy aniołów krążących wokół nas, ponieważ się śpieszymy. Może kiedyś  je zobaczę? Trudno mi znaleźć jakąś   pozytywną myśl  na temat pośpiechu  życia. W jednej z wypowiedzi Antoni Kępiński (lekarz i filozof) również potwierdza moje przemyślenia: Ludzie spieszą się w pracy, dlatego niedbale ją wykonują; spieszą się w używaniu życia, dlatego jego smaku nie odczuwają; spieszą się w odpoczynku, dlatego nie mogą wypocząć. 

Aleksander Krawczuk, znany historyk starożytności, w jednym z wywiadów mówi, że ważne jest znalezienie właściwego dla siebie  rytmu, ponieważ  zbytni pośpiech skraca życie. Przekonuje, że warto stosować zasadę  śpiesz się powoli i być panem własnego czasu. Niekiedy, rzecz jasna, trzeba zwiększyć tempo, ale nie można  poddawać się chorobliwemu  pośpiechowi. Tymczasem – zdaniem profesora – opętał nas wirus prędkości. I to jako metoda na życie! Najgorsze jednak jest to, że pośpiech jest zaraźliwy – ludzie coraz szybciej i więcej pracują, szybciej jeżdżą, chodzą, mówią, myślą, jedzą. Szybciej zapamiętują  i szybciej czytają, w tym celu przechodząc nawet odpowiednie kursy. Aleksander Krawczuk  uważa, że  szybkie czytanie nie stanowi pożywki dla umysłu. Należy czytać powoli  i  czerpać  z  książek zadowolenie. Podobnie jest z jedzeniem, którym należy się delektować, a więc w trakcie posiłku rozmawiać  z rodziną, zamiast oglądać telewizję lub patrzeć w telefon. Profesor  ukształtował swoje poglądy w oparciu o wiedzę na temat  świata  antycznego  oraz na podstawie własnych doświadczeń. Słowem, na mądrości życiowej starszego człowieka. 

Wydaje się, że obecnie już wielu ludziom przeszkadza nadmierny pęd życia, dlatego powstała filozofia slow life, w  której chodzi o to, żeby znaleźć równowagę między życiem zawodowym (szkolnym)  i prywatnym oraz  o to, by porozumieć się z bliskimi. Także o to, by śpieszyć się tylko wtedy, gdy jest to naprawdę konieczne. Jak żyć w rytmie slow? Nie tracić  czasu i siły  na błahostki (telewizor, komórkę), lepiej zadbać o dobre relacje  z rodziną lub przyjaciółmi. Jednak przy tym również pamiętać  o własnym komforcie  psychicznym, czyli znaleźć czas dla siebie. To tylko niektóre z zasad  wolniejszego, a więc i uważniejszego życia. Przy okazji  dowiedziałam się, że istnieje Światowy Dzień Powolności, a także w  Norwegii powołano Światowy Instytut Powolności, który pokazuje, jak  cieszyć się otaczającą nas rzeczywistością, szukać siły w  naturze oraz w  kontaktach z drugim człowiekiem. Ten program jedynie potwierdza, że rację mają  psychologowie, na przykład Katarzyna Miller, która twierdzi: (…) nie może być szczęśliwy człowiek, jeśli nie ma poczucia jedności z przyrodą. Myśmy sobie zrobili chodniki, wieżowce szklane, telefony komórkowe, windy szybkobieżne i samoloty. Wszystko to jest cudowne, wygodne, fantastyczne, tylko to nie jest naturalny świat.  

Jestem przekonana, że nastrój towarzyszący tegorocznej jesieni, czas Zaduszek skłoni nas, aby rozejrzeć się wokoło, zmienić porządek paru rzeczy, a potem ruszyć znowu. Ruszyć, ale już wolniej, we własnym rytmie i bez obawy, że przy tym  ominie nas coś ważnego. 

Festina

 

Grafika:

https://cdn.pixabay.com/photo/2018/04/30/12/45/hurry-3362586_960_720.png

https://cdn.pixabay.com/photo/2013/03/12/15/30/time-92897_960_720.jpg

https://i.pinimg.com/originals/d8/2f/4e/d82f4e25dde0acd922a261ce7aa0385a.jpg

10 komentarzy:

  1. Myślę, że uzupełnieniem postu będą słowa Ryszarda Kapuścińskiego, zwanego „cesarzem reportażu”.

    „Kiedy się spieszysz, nic nie widzisz, nic nie przeżywasz, niczego nie doświadczasz, nie myślisz! Szybkie tempo wysusza najgłębsze warstwy twojej duszy, stępia twoją wrażliwość, wyjaławia cię i odczłowiecza".

    OdpowiedzUsuń
  2. Bardzo wartościowy artykuł! Najbardziej poruszył mnie fragment : ,,nie widzimy aniołów krążących wokół nas ''. W codziennym pędzie człowiek zapomina o drugim człowieku, skupia całą swoją uwagę na sobie. Nadchodzące święto uzmysławia, że nic nie ma tak wielkiej wartości jak drugi człowiek, dlatego w myśl ks. Jana Twardowskiego ,,śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą ''

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pędzimy w zawrotnym tempie, wyznaczając sobie często nie tak istotne cele, jak się nam wydaje. Jednocześnie: "kochamy wciąż za mało i stale za późno" - pisze Ksiądz Twardowski i ma - niestety - rację.

      Usuń
  3. Artykuł w doskonały sposób oddaje obraz współczesnej rzeczywistości, gdzie króluje pośpiech.
    Jak słusznie zauważył Michel Quoist "Współczesnego człowieka niszczy pośpiech. Nigdy się nie zatrzymuje. A przecież tajemnicą szczęścia jest umieć czasem przystanąć".
    Moim zdaniem obecnie jest odpowiedni moment, by zwolnić i postawić sobie pytanie "Gdzie tak pędzę?"

    OdpowiedzUsuń
  4. Bardzo inspirujący artykuł! Dzisiejszy świat wciąż pędzi do przodu, a ludzie niekiedy nawet zapominają o celu tej szybkobieżnej drogi. Myślę, że powinniśmy cieszyć się każdym momentem, bo jest on wspaniałym darem. Kiedy tak biegniemy przed siebie, czasem pomijamy takie zwykłe codzienne szczegóły, które prawdziwie cieszą serce.

    OdpowiedzUsuń
  5. To prawda, że ludzie ciągle gnają ślepo naprzód, nie doceniając tego co jest dookoła. Widzę to po sobie, w drodze do i ze szkoły rzadko zwracam uwagę na otaczający mnie świat. Dopiero, kiedy nic nie zaprząta mi głowy, zaczynam doceniać to co się dzieje wokół mnie.

    OdpowiedzUsuń
  6. Przyznam, że przeraża mnie wizja tego, że życie będzie coraz bardziej nabierać tempa. Wiele ludzi w końcu sama nieświadomie wpada w błędne koło pośpiechu i przez to najczęściej przestaje cieszyć się z życia. Zgadzam się z tym, że czasem warto się zatrzymać i przemyśleć sens tego ciągłego pośpiechu. Być może ktoś uświadomi sobie, że zwalniając tempo zyska w końcu upragnione szczęście i spokój.

    OdpowiedzUsuń
  7. Bardzo ciekawy artykuł! Na swoim własnym przykładzie zauważyłam, że życie w ciągłym pośpiechu nie daje żadnych korzyści. Zamiast pędzić ciągle do przodu powinniśmy zwolnić i skupić się na rzeczach ważniejszych, takich jak na przykład rodzina czy przyjaciele.

    OdpowiedzUsuń
  8. Nietzsche pisał, że "ten, kto wie, dlaczego żyje, nie troszczy się o to, jak żyje". Jednak wszechobecny pośpiech sprawia, że ludzie, zbyt zajęci tworzeniem komfortowego życia, nie zastanawiają się nad jego sensem.
    Myślę, że po przeczytaniu tego posta warto zatrzymać się na chwilę i postawić sobie pytanie: "Dlaczego...?".

    OdpowiedzUsuń
  9. Świetny artykuł! Życie w ciągłym pośpiechu moim zdaniem ogranicza nas. Nie mamy czasu czasami na reflekcje i przemyślania nad chwilami, wydarzeniami, bo przysłaniamy je kolejnymi sprawami. Z drugiej strony uważam, że trzeba żyć intensywnie, nie marnować czasu w życiu, bo kiedyś może nam tego czasu zabraknąć.

    OdpowiedzUsuń