26 października 2019

Co w trawie piszczy?


  
  Mediacja - rozmowa  mimo różnic



Do ludzi trzeba wyciągać rękę. Trzeba.
Możemy się nie doczekać odzewu.
Ale jeśli nie wyciągniemy ręki,
to odzewu nie doczekamy się z całą pewnością.
(Małgorzata Musierowicz)


Dnia 17 października miałam okazję uczestniczyć w wykładach i warsztatach  na temat mediacji, które odbyły się w Sądzie Okręgowym w Zamościu. Całe przedsięwzięcie zorganizowało Stowarzyszenie „Mediatorzy Polscy”. Chciałabym podzielić się z czytelnikami wiedzą nabytą podczas tej  konferencji.
Spotkanie było podzielone na cztery części. Składało się z trzech paneli prowadzonych przez psychologów, prawników, mediatorów - członków Stowarzyszenia „Mediatorzy Polscy”, a także z warsztatów. Na poszczególnych panelach  mówiono o  komunikacji w konfliktach  i o  konstruktywnych  sposobach  ich rozwiązywania,  jak również  wyjaśniano  termin  mediacji szkolnej i rówieśniczej. Ja jednak chciałabym  skupić się na panelu i warsztatach, które podobały mi się najbardziej, czyli  na  mediacjach  ze sprawcą czynu karalnego.

Czym jest mediacja i jakie pozytywne skutki się z nią wiążą?  Słowo mediacja pochodzi od łacińskiego mediare, oznaczającego być w środku.  Jest metodą rozwiązania sporów różniącą się w znaczący   sposób od postępowania sądowego i arbitrażu (postępowaniem przed sądem polubownym). W przeciwieństwie do  nich, nie polega ona na wydaniu wiążącego orzeczenia, lecz stwarza możliwość zawarcia porozumienia, które będzie satysfakcjonowało wszystkie strony konfliktu. Dlatego  niepokojącym zjawiskiem jest  to, że mediacje  nie są popularną formą rozwiązywania konfliktów. Ludzie – niestety -  częściej decydują się na postępowanie sądowe, które niesie za sobą ogromne koszty, a często także długi proces, który może trwać nawet kilka lub kilkanaście lat.
  
Priorytetem  instytucji mediacji  w sprawach karnych jest zakończenie powstałego sporu w drodze ugody, bez konieczności przeprowadzenia długotrwałego  i kosztownego postępowania sądowego. Mediacja  zatem to alternatywny sposób dobrowolnego  rozwiązania konfliktu karnego, który powstał pomiędzy podejrzanym/ oskarżonym a pokrzywdzonym na skutek popełnienia przestępstwa. Istotą mediacji karnych jest opieranie się na idei sprawiedliwości naprawczej, która umożliwia pokrzywdzonemu aktywne uczestnictwo w kształtowaniu i dochodzeniu swoich roszczeń wobec sprawcy. Zakres spraw, które mogą zostać poddane mediacji,  nie został ograniczony w żaden sposób przez ustawodawcę. W teorii oznacza to, że w każdej sprawie można wszcząć inicjatywę mediacyjną, bez względu na charakter sprawy czy jej ciężar gatunkowy. Należy również zaznaczyć, że  z przeprowadzonej mediacji sporządza się  sprawozdanie, w którym zamieszczana jest - o ile została zawarta - ugoda. Sprawozdanie  jest przekazywane do organu, który skierował sprawę do mediacji, na przykład do:  sądu, prokuratora, policji, pokrzywdzonego lub sprawcy przestępstwa. W następstwie złożenia sprawozdania prokurator oraz  sąd powinni uwzględnić w wyroku treść zaakceptowanej ugody mediacyjnej, jako że strony samodzielnie wypracowały obopólnie satysfakcjonujące porozumienie.
Niewątpliwie najważniejsze w mediacji są strony sporu - to na nich koncentruje się mediacja. To ich problemy ma rozwiązać mediacja. Kim jest mediator i jaką pełni rolę?  Jest osobą, której obecność wyróżnia mediacje na tle innych metod rozwiązywania sporów. Bezstronną i neutralną osobą trzecią, która pomaga  stronom w rozwiązywaniu konfliktu, ale nie rozstrzyga ich sporu. Strony mogą poprosić mediatora o wyrażenie niewiążącej opinii. Mediacja jest poufna, co zapewnia stronom większe poczucie bezpieczeństwa niż w przypadku postępowania sądowego. Nie jest ona zbytnio sformalizowana, w  związku z czym pozwala na stworzenie bardziej przyjaznej atmosfery niż w sądzie państwowym lub polubownym.

Należy  podkreślić, że  mediacja  ma   dobrowolny charakter, a także jest podobna do negocjacji,  lecz jest prowadzona  przez bezstronną i kompetentną osobę,  która ma pomóc stronom w osiągnięciu porozumienia. Celem mediacji jest właśnie porozumienie kończące konflikt, a nie orzeczenie  rozstrzygające na korzyść jednej ze stron. Mediacje umożliwiają osiągnięcie takiego   porozumienia,  które      będzie  satysfakcjonować  wszystkie strony sporu. Zadaniem mediatora nie jest orzekanie w sprawie, a jedynie pomoc stronom w dojściu do porozumienia kończącego się ugodą. Szkoda, że tak niewiele osób wie, czym są mediacje, a myślę, że mogą się one przydać naprawdę w wielu życiowych sytuacjach. To dobrze, że są prowadzone takie szkolenia, a zawód mediatora staje się coraz bardziej popularny.

Julia

Grafika
http://goldhartlaw.com/goldhartlaw/wp-content/uploads/2015/07/goldhart-mediator-picking-win-win.jpg
https://www.pitax.pl/assets/content/opp/logotypes_panel/0000431452.png
https://zyciezamoscia.pl/wp-content/uploads/2019/10/Tydzie%C5%84-mediacji-5.jpg
https://zyciezamoscia.pl/wp-content/uploads/2019/10/Tydzie%C5%84-mediacji-9.jpg

10 komentarzy:

  1. Uważam, że mediacje są tak mało znane, ponieważ większość ludzi ma na celu własny zysk. Natomiast celem mediacji jest osiągnięcie porozumienia. Żeby doszło do porozumienia, muszą go chcieć dwie strony. To zdarza się rzadko. Uważam, że mediacje są mało znane, bo tylko nieliczni odrzucają chęć własnego zysku i dążą do zgody.

    OdpowiedzUsuń
  2. Myślę, że mediacja to dobry sposób rozwiązywania sporów i jest dobrą alternatywą drogi sądowej.Niestety jest bardzo mało znana, a szkoda. Myślę, że zawodowe zajmowanie się mediacjami jest bardzo interesującą pracą, która wymaga jednak dobrego przygotowania i opanowania. Wyjście do sądu bardzo mi się podobało.

    OdpowiedzUsuń
  3. Lekcja w sądzie na temat mediacji uświadomiła mi, jak bardzo jest potrzebna osoba mediatora. Dzięki niej można uniknąć nieprzyjemnej drogi sądowej. Myślę, że aby zostać mediatorem należy posiadać pewne predyspozycje, jak chociażby opanowanie, umiejętność pracy w stresie. Należy być uważnym obserwatorem i dobrym psychologiem, umiejętnie odczytywać mowę ciała.

    OdpowiedzUsuń
  4. Uważam, że mediacja jest lepszym rozwiązaniem konfliktu, lecz mniej znanym. Ludzie niestety wybierają drogę sądową ze względu na swój własny zysk.

    OdpowiedzUsuń
  5. Uważam, że mediacje to coś wartościowego i pomimo tego, że tak mało ludzi podejmuje je, mogą rozwiązać problemy. Dlatego niektórzy zanim podejmą decyzję o wejściu na drogę sądową powinni rozważyć też mediacje.

    OdpowiedzUsuń
  6. Cieszę się, że w naszym kraju coraz więcej mówi się o mediacjach. Jest to rewelacyjna sprawa podczas rozwiązania konfliktu i szukania odpowiedniego kompromisu.

    OdpowiedzUsuń
  7. Przed wykładami w sądzie nie zastanawiałam się nad tym jaką rolę odgrywają mediacje, już w trakcie spotkania uświadomiłam sobie, że są bardzo ważne. Dzięki nim można uniknąć procesu w sądzie oraz dojść do kompromisu. Mediator powinien uważnie wysłuchać obydwu stron oraz postarać się zrozumieć skłóconych ze sobą ludzi.Znalezienie odpowiedniego rozwiązania to trudne zadanie. Pamiętam miłą atmosferę z zajęć, wykłady były bardzo ciekawe, a warsztaty po nich wymagały zaangażowania uczniów.

    OdpowiedzUsuń
  8. Bardzo ciekawy pomysł zorganizowania takich warsztatów ze strony Stowarzyszenia "Mediatorzy Polscy". Czytając twój artykuł stwierdziłem, że mediacje to lepszy sposób na rozwiązywanie konfliktów i dochodzenie do konsensusu niż rozprawy sądowe.

    OdpowiedzUsuń
  9. Bardzo ciekawy artykuł. Powinno się jeszcze więcej mówić o mediacjach. Szkoda, że ludzie wybierają drogę sądową.

    OdpowiedzUsuń
  10. W dzisiejszych czasach trudno jest ludziom pomyśleć, że mogą wyjść z konfliktu bez uzyskania korzyści. Sama zderzam się z tym obserwując zachowanie dorosłych osób, które kierują swoje konflikty od razu na drogę sądową. Myślę, że wynika to z przeświadczenia o tym, że nikt nie chce być pokrzywdzonym. Jednak co to znaczy ? Czy krzywdą jest jedynie to, że druga osoba wygra rozprawę sądową? Dla mnie krzywdą jest przedłużanie i podsycanie konfliktów. Mimo, że nie mam styczności z mediacją stosowaną w systemie karnym, to dostrzegam również potrzebę mediacji wśród ludzi w moim otoczeniu. Nawet w szkole czasami spotykam sie z tym, że bliskie sobie kiedyś osoby nie są w stanie dojść do porozumienia. Wybierają zakończenie przyjaźni tylko dlatego, że nikt nie chce ustąpić. Nikt nie chce przyjąć korzystniejszej dla obu stron ugody. To przykre, że ludzie zapominają jak ulotne jest życie i wolą dążyć za wszelką cenę do własnych korzyści. Uważam, że warto nawet w swoim najbliższym otoczeniu rozpromować ideę mediacji.

    OdpowiedzUsuń