Kilka refleksji o kiczu
Prawo do kiczu jest
prawem do tanich ideałów.
(Andrzej Banach)
Kicz oznacza „dzieło” o małej wartości artystycznej,
schlebiające popularnym gustom. Kojarzy się z tandetą, miernotą, brzydotą, przepychem
pozbawionym gustu. Może to być przedmiot, kompozycja plastyczna, utwór
literacki, film. Dzieło sztuki natomiast, łączymy z
czymś wyjątkowym, ponieważ posiada wysokie walory estetyczne (piękno), jest
oryginalne, twórcze, niepowtarzalne. Nie
powinniśmy więc mieć problemu z odróżnieniem
jednego od drugiego. A jednak!
Na
co dzień otaczają nas kiczowate przedmioty dekoracyjne, pamiątki, upominki – na
bazarach, w sklepach, w naszych domach. Przed świętami czy walentynkami
pojawiają się w handlu koszmarne stroiki, baranki, kurczątka, serduszka. I
znajdują swoich amatorów. Kolejnym
przykładem są wszelkie ozdobniki widoczne na trawnikach: krasnale, bociany,
żaby, a także gipsowe odlewy imitujące antyczne wazy i fontanny. Jeden,
względnie kilka takich elementów, może wyglądać zabawnie, ale cała kolekcja...
Przepych
widoczny jest także w dekoracji wnętrz.
W sypialniach, łazienkach, kuchniach, salonach montowane są efekciarskie przedmioty.
Są więc: krany w kształcie delfinów, zlewy jak morskie muszle, porcelanowe
figurki i świece. Ich nagromadzenie powoduje, że mieszkanie zmienia się w małe
muzeum. Czy byliście kiedyś w sklepie z
landszaftami(bohomazami)? Jakie tam krajobrazy! I rzeka, i łąka, i góry w tle,
a jeśli ktoś woli, to las. I dość często
jeleń „na rykowisku”. A czy kiedykolwiek widzieliście makatki na kuchennej
ścianie z mądrościami typu: „Zimna woda zdrowia doda” ? Albo: ”Gdy żona jest
wesoła, gdy gotuje, to mężowi dobrze obiad smakuje”.
Kiczu dostarcza nam także telewizja poprzez seriale
takie jak: „Klan”, „Na Wspólnej”, ale i zespoły muzyczne: „Ich Troje” czy
„Łzy”. Kiczowaty jest „Dziennik Bridged
Jones”, a także cykl filmów o
agencie 007. Często promocji filmu czy
piosenki towarzyszy cała masa gadżetów. Przykładem są
koszulki, kubki, zabawki z wizerunkami
idoli. To również forma kiczu.
Asia
Grafika:
http://www.domoplus.pl/images/domosfera/encyklopedia/kicz/krasnale.jpg
http://www.touchofart.eu/photos/Andrzej_Zujewicz/big/Kicz_az88_84642.jpg
http://bi.gazeta.pl/im/da/25/10/z16931802Q,Zloty-palac-we-Wroclawiu---Zbyt-minimalistycznie-j.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkSdWtD50LvPVgXe0sJZhsLFkPEx7jVhPZj4dYPbAE5rrJLqpdoYC1ScC7aI4QADczVV_rXHPn7QGgb-lytLXzXFTf9AFqqo8mp-kEyH0wzMn1iUaDezDaPL9GNelVeq0W1vGFnTul97df/s1600/bobry_soliichleba.jpg
Kicz, a sztuka. Granica jest cienka jak pajęcza nić.
OdpowiedzUsuńSztukę można zmienić w coś kiczowatego(ach te bazary i odpusty{nie mówiąc już o sklepach z pamiątkami}), a kicz w sztukę (Kill Bill - film oparty na kiczowatych filmach azjatyckich, według niektórych krytyków największe dzieło kinematografii)
Nie wiem co ty masz do filmów z Bondem. Te stare z Sean'em Connerym czy Rogerem Moorem nie są kiczowate.
Też się zdziwiłam, że filmy o agencie 007 zostały przez Ciebie zaliczone do kiczu. Przez tak wiele lat zdobyły one przychylność nie tylko widzów, ale także krytyków, którzy raczej odróżniają kicz od sztuki.
OdpowiedzUsuńPo prostu uważam, że pierwsza, czasami druga część kultowych filmów, takich jak seria o Bondzie, dostarczają pozytywnych wrażeń i emocji (sama byłam zauroczona grą aktorską Sean'a Connery'ego). Jednak z mojego punktu widzenia, kontynuacja wątku o super agencie w kolejnych częściach filmu staje się przewidywalna i często przerysowana.
UsuńPozdrawiam,
J.
Najwidoczniej o różnicy pomiędzy kiczem a sztuką można by dyskutować długo, a i tak nie doszłoby się do jednoznacznych wniosków.
UsuńOstatnie zdanie jest ważne. Należy zachować dystans!
OdpowiedzUsuńMoim zdaniem z określaniem tego czy coś jest kiczowate lub nie należy być ostrożnym, gdyż jest to jedynie subiektywna ocena. To co nam kojarzy się z brakiem gustu i tandetą dla innych może być pewną formą sztuki. Nie sądzę, że osoba, która jest autorem przedstawionej makatki, bądź ta u której wisi ona na ścianie uważa ją za jakąś formę kiczu. Po prostu jednym może się bardzo podobać a innym wcale.
Uważam również, że takie generalizowanie i zaliczanie kultowych seriali czy filmów do kategorii kiczu, nie jest słuszne ze względu na masę wielbicieli tego kina.
Patrząc na wytwory, które wydają nam się kiczowate, spójrzmy na nie z innej strony, a być może okaże się, że są całkiem inne niż w rzeczywistości. Doceńmy też pracę i serce jakie ktoś włożył w przygotowanie "kiczu"...
Z odrobiną chęci można wszystkiemu przypiąć łatkę kiczu.
OdpowiedzUsuń...lub wszystko uznać za sztukę. :)
UsuńUważam , że ludzie w XXI wieku są od tego uzależnieni.. Seriale typu "Na Wspólnej" ogląda większość,ponieważ tam pokazane codzienne problemy ludzkie ,ale również kontrastując pokazują nam życie bogatych i spełnionych osób. Lubimy je oglądać ,gdyż zanurzając się w kolorowy , odrealniony świat błahostek zapominamy o naszych problemach i troskach. Sądzę , iż po pewnym czasie to naprawdę zamienia się w nałóg i czujemy się tak , jakby serial był częścią naszego życia , a brak czasu na obejrzenie go - wielką tragedią. Co do kiczu w postaci pamiątek,różnych ozdób,czy również przepychu w dekoracji własnego domu , myślę ,że to już kwestie osobiste,każdy ma inny gust i powinniśmy to uszanować. :)
OdpowiedzUsuń// perfectly
Oczywiście, że kwestie osobiste, dlatego nikt tym ludziom nie zabiera krasnoludków z ogródka ani landszaftu ze ściany w salonie. Jednak nie najgłupiej byłoby posłuchać czasem kogoś z tzw. dobrym gustem lub zapoznać się ze zjawiskiem kiczu.
UsuńMilan Kundera o kiczu:
OdpowiedzUsuń„W krainie kiczu panuje dyktatura serca. Ale uczucie, które budzi kicz, musi być takie, aby mogły je podzielać masy. Dlatego kicz nie może się opierać na sytuacji wyjątkowej, lecz na podstawowych obrazach, które ludzie mają wbite w świadomość: niewdzięczna córka, odtrącony ojciec, dzieci biegnące po trawniku, zdradzona ojczyzna, wspomnienie pierwszej miłości.
Kicz wyciska łzy wzruszenia. Pierwsza łza mówi: jakie to piękne, dzieci biegnące po trawniku! Druga łza mówi: jakie to piękne, wzruszać się wraz z całą ludzkością dziećmi biegnącymi po trawniku! Dopiero ta druga łza robi z kiczu kicz.
Braterstwo wszystkich ludzi świata można zbudować wyłącznie na kiczu.”