16 lutego 2017

Przeczytane, przemyślane, skomentowane

                       

                 Inteligencja wron


Jeśli zwierzę coś zrobi, 
nazywamy to instynktem;
jeżeli zrobi to człowiek, nazywamy to inteligencją.
(Will Cuppy)


To i owo. Ptaki krukowate (wrony, kruki, gawrony) występują niemal wszędzie. Tak samo jak szczury i karaluchy, posiadają zdolność przystosowywania sie do miejskiego życia. Ich liczba, w przeciwieństwie do innych dzikich zwierząt, nie zmniejsza się, wręcz przeciwnie, gatunek ten bardzo szybko się rozmnaża i rozwija, przez co staje się udręką dla wielu ludzi, którzy uważają je za szkodniki. W zyskaniu sympatii ludzi nie pomaga zapewne też czarne upierzenie czy skrzekliwy głos. Podczas walk wrony czyhały na ciała poległych, które stawały się ich pożywieniem ze względu na dużą zawartość potrzebnego im białka. W opowiadaniu Stefana  Żeromskiego pod znamiennym tytułem  Rozdziobią nas kruki, wrony tak opisane są te ptaki: Wtedy bez namysłu skoczyła na głowę zabitej szkapy, podniosła łeb do góry, rozkraczyła nogi jak drwal zabierający się do rąbania, nakierowała dziób prostopadle i jak żelaznym kilofem palnęła nim martwe oko trupa. Za przykładem śmiałej wrony ruszyły się jej towarzyszki. Ta preparowała żebro, inna szczypała nogę, jeszcze inna rozrabiała ranę w czaszce. Stąd też wzięła się zła sława kruków i wron.

Inteligencja wron. Proponuję jednak, aby spojrzeć na nie zupełnie inaczej. Są to bardzo mądre ptaki,  a  naukowcy twierdzą, że posiadają one inteligencję kilkuletniego dziecka! Potrafią wykorzystywać narzędzia, czasem tworzą je same, a czasem posługują się innymi zwierzętami. Są to też bardzo mściwe  i pamiętliwe stworzenia. Inteligencję tych ptaków zauważył już Ezop, który w swojej bajce opisał ich zachowanie. Utwór opowiada o wronie, która była świadoma tego, że jeśli nie zaspokoi swojego pragnienia, czeka ją śmierć. Wrona zobaczyła dzbanek, niestety nie dostawała do wody znajdującej się na dnie. Wiedziała również, że gdy przechyli naczynie woda wyleje się, wsiąkając w ziemię. Wpadła więc  na pomysł: pozbierała kamyki leżące wokół  i zaczęła wrzucać je do dzbanka, podnosząc poziom wody. Gdy w naczyniu znajdowało się odpowiednio dużo kamyków, a poziom wody był odpowiednio wysoki, wrona mogła się bez przeszkód napić. Sytuację przedstawioną przez Ezopa postanowili sprawdzić naukowcy. Przygotowali kamyki  oraz naczynie z wodą znajdującą się na dnie tak, aby ptak nie mógł jej dosięgnąć . Zachowanie wrony nie różniło się od przedstawionego przez bajkopisarza. Zwierzę wykorzystywało kamyki, umieszczając je w wodzie i podnosząc tym samym jej poziom. Badacze postanowili pójść jednak dalej i wykonywali kolejne doświadczenia. Tym razem przygotowano dwa naczynia ze smakołykami. W jednym smakołyk znajdował się w wodzie, a w drugim - na piasku. W każdym przypadku wrona nie dosięgała do smakołyków, miała jednak do dyspozycji, tak jak w poprzednim eksperymencie, kamyki. Rozumiała, że aby dostać się do przysmaku, musi umieścić obciążniki w naczyniu z wodą, ponieważ umieszczając je w drugim  niczego nie zyska. Innym razem również przygotowano dwa identyczne naczynia ze smakołykiem oraz obciążniki. W jednej fiolce znajdowało mniej wody. Wrona wiedziała jednak, że szybciej dostanie się do przysmaku, umieszczając kamyki tam, gdzie płynu było więcej. 

Wrony wykorzystują narzędzia:  w poprzednich  doświadczeniach były  kamyki, w kolejnym doświadczeniu ptaki posłużyły się drucikiem. Przygotowano wysokie naczynie, a w nim smakołyk  oraz obok  kawałek drutu. Wrona, chcąc wydostać smakołyk, próbowała posłużyć się przedmiotem przygotowanym przez badaczy, jednak nie mogła wyjąć nim przysmaku. Kolejny raz zaskoczyła naukowców, robiąc z drucika haczyk, którym łatwiej mogła dostać się do zdobyczy. W zasadzie nie trzeba wykonywać doświadczeń, aby przekonać się o inteligencji wron, wystarczy przyjrzeć się im w codziennym życiu. Świetnie radzą sobie na przykład z rozłupaniem orzeszka. Zrzucają go z dużej wysokości na twardą powierzchnię.  Zdarzyło się kiedyś w miejscowości pod Tokio, gdy ten sposób nie zadziałał, że  ptaki udoskonaliły go. Zrzucały orzeszki na skrzyżowaniach zatłoczonych ulic. Samochody rozjeżdżały je, a wrony czekały cierpliwie na czerwone światło,  aby móc w spokoju, bez obaw o swoje życie zebrać posiłek z ulicy.
Automat dla wron. Opisane doświadczenia pokazują, że inteligencja krukowatych jest na poziomie inteligencji siedmioletniego dziecka! Tak mądre nie są nawet małpy człekokształtne. Wiedział o tym również Joshua Klein, który przez ponad 10 lat interesował się tymi ptakami. Stwierdził, że skoro są tak inteligentne i posiadają zdolność przystosowywania się do miejskiego życia, mogą współpracować z człowiekiem. Wpadł na pomysł automatu dla wron. Dzięki niemu można by odzyskać zgubione w miastach drobne (w samej Ameryce w ten sposób rocznie gubi się około 216 milionów dolarów), mógłby służyć do zbierania śmieci po wielkich festiwalach czy też pomocy w poszukiwaniach w ratownictwie. Co miałyby robić wrony? Szkolenie ptaków -  według teorii Skinnera -  miałoby się odbywać w czterech etapach. Pierwszym  jest ustawienie automatu tam, gdzie znajduje się duża ilość wron oraz rozrzucenie wokół niego orzeszków i monet (będą potrzebne w późniejszym etapie). Wrony przylatują, zjadają orzeszki i przyzwyczajają się do obecności maszyny. W kolejnym etapie wrony zjadają wszystkie orzeszki znajdujące obok automatu, jednak zauważają te leżące w automacie na tacce. Wskakują na automat i zabierają pokarm, a gdy wszystkie orzeszki z tacki zostaną zjedzone, maszyna wyrzuca jeszcze więcej monet i orzeszków. Gdy wrony zaczynają regularnie przylatywać do automatu, utrudnia się im zadanie. W trzecim etapie ptaki przybywając do maszyny, zastają tylko monety, jednak są przyzwyczajone do orzeszków i wiedzą, że one gdzieś muszą być. Przewracają monety, dziobią automat, przeszukują otoczenie, aż w końcu przypadkiem wrzucają monetę do otworu, a automat wydaje im orzeszki. W czwartym etapie zaczynają wykorzystywać resztę monet, zdobywając tym sposobem pożywienie. Wrony szybko mogą przystosować się do takiej sytuacji i wkrótce nauczyć się zbierać monety w miastach, aby móc kupić sobie za nie orzeszki.

Automat dla wron (zdjęcie obok) to idealny przykład tego, że możemy współpracować ze zwierzętami. Powinniśmy je chronić i doceniać ich inteligencję, a dzięki temu sami czerpać z tego korzyści.  Na koniec mogę powtórzyć za Wojciechem Młynarskim (jego piosenkę ostatnio śpiewała też Gaba Kulka):
Los im dolę zgotował nieletką:
Cienką gałąź i marne poletko,
Czarne toto i w ziemi się dłubie -
- a ja je lubię,
A ja je lubię...

Agata


Grafika:
https://pixabay.com/pl/wrona-kruk-wie%C5%BCa-natura-czarny-1681434/
https://pixabay.com/pl/dach-zwierz%C4%85t-ptak-kruk-wrona-768735/
http://www.thecrowbox.com/

42 komentarze:

  1. Wrony, kruki i inne czarno upierzone, dużych rozmiarów ptaki zwykle kojarzą się ze śmiercią za sprawą m.in. literatury- jak wspomniałaś opowiadanie Stefana Żeromskiego czy też za sprawą przesądów. Jednak okazują się być w brew pozorom inteligentnymi ptakami. Słyszałam o cząstce inteligencji wron już wcześniej, lecz nie sądziłam, że potrafią wykorzystać różne przedmioty, do tego, żeby zaspokoić swoje potrzeby. Niebywałe, jak wrony rozwinęły swoją inteligencję. Jednak sądzę, że wykorzystywanie ich do przynoszenia korzyści dla człowieka, może wyrządzić im krzywdę. Ptaki są nauczone do zdobywania pokarmu a więc, gdy wrony nauczyłyby się zdobywać pokarm w przedstawiony pomysł "automatu dla wron" stałyby się bardzo wygodne :). Nie rozwijałyby już swojej inteligencji, gdyż wyuczony sposób dawałby im korzyści bez wysiłku. Dlatego sądzę, że trzeba pomagać zwierzętom ale umiejętnie, by zachować równowagę w ich dzikim życiu.

    OdpowiedzUsuń
  2. Interesujący wpis. Podoba mi się to, że zainteresowalaś się czymś, co raczej nie typowym tematem do rozmów. Nikt nie skupia się na roli wron, albo jak wspomniałaś, uważe je za szkodniki. Uważam, że automat dla wron to dobry pomysł i trzeba przedstawić go większemu gronu odbiorców. ��

    OdpowiedzUsuń
  3. Automat nie zawsze musi działać na tej samej zasadzie. Można go udoskonalać, tak aby zdobycie pożywienia stawało się coraz trudniejsze. Tym sposobem można rozwinąć inteligencję wron jeszcze bardziej.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zgadzam się, ale myśląc realistycznie...musiałaby powstać do tego "udoskonalania" specjalna grupa, organizacja itp. by mogła taka akcja się rozwijać a raczej mało będzie takich osób..chyba, że ktoś jest zapaleńcem w tej dziedzinie :)

      Usuń
  4. Nie spodziewałem się tutaj tekstu o wronach.Jednak jak widać jest to bardzo ciekawy temat.Nigdy nie uważałem ptaków za zbyt mądre,szczytem inteligencji wydawała mi się umiejętność powtarzania słów przez papugi.Czytając ten tekst przeżyłem wielkie zaskoczenie,nigdy już nie spojrzę na wrony tak samo.Pozdrawiam cielputko.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To samo mnie zaskoczyło! Patrząc na to, że jest to tekst o wronach nawet mnie rozbawiło, a tutaj się okazuje, że to tak mądre zwierzęta.

      Usuń
    2. Cieszę się, że temat wron Was zaciekawił. Również pozdrawiam :)

      Usuń
  5. Bardzo ciekawy post; nie spodziewałem się, że wrony są tak inteligentne. Szkoda, że w naszym mieście nie ma podobnego automatu ;)

    OdpowiedzUsuń
  6. Trudno podsumować ten post- zachwycać się inteligencją wron, czy wyobraźnią ludzi, którzy zwyczaje innych stworzeń potrafią wykorzystać w sposób dla nich użyteczny? I jedno, i drugie to zdumiewające zjawiska ;)

    OdpowiedzUsuń
  7. Fantastyczne! Zawsze, kiedy wieczorem niebo pokrywa się wronami, a nad miastem słychać ich niezwykle intrygujące rozmowy, śmiejemy się w domu, że lecą "na wesele". Wiąże się to z moją bujną wyobraźnią, kiedy byłam mała stwierdziłam, że wrony najpierw lecą, a później siadają na drzewach, bo uroczyście obchodzą wesele :) Ale kto wie, skoro są tak inteligentne... Bardzo ciekawy pomysł na post, gratulacje!

    OdpowiedzUsuń
  8. (i)Janusz Kołyn-Majk16 lutego 2017 12:53

    Trochę to straszne, jak pozornie niezauważalne zwierzęta, żyjące tuż obok nas są aż tak inteligentne i rozumne. A może jest odwrotnie? Może to one boją się nas bo jesteśmy na wyższym poziomie rozwojowym? Ich nieme przypatrywanie się przyprawia mnie nieraz o dreszcze.

    OdpowiedzUsuń
  9. Zainteresował mnie Twój post i jestem pod ogromnym wrażeniem, ponieważ nigdy nie sądziłem, że wrony mogą być tak inteligentne.

    OdpowiedzUsuń
  10. Jestem pod wrazeniem! Czytałam z zaciekawieniem, a zarazem z niedowierzaniem Twój post. Jestem w klasie z rozszerzoną biologią, jednak nigdy wcześniej nie slyszlam o tym, że wrony to tak inteligentne zwierzęta. Świat kryje w sobie wiele w prosty niesamowitych zjawisk. Dziękuję, że przedstawilas nam jedną z nich. Świetny post!

    OdpowiedzUsuń
  11. Nie tylko wrony wykazują się inteligęcją, np. ośmiornice potrafią otwierać słoiki by dostać się do pokarmu.

    OdpowiedzUsuń
  12. Niesamowite! Sam w drodze z domu do szkoły przechodzę nieraz obok jednej czy dwóch wron. O dziwo, nie uciekały w popłochu jak to mają w zwyczaju inne ptaki. Byłem też świadkiem niesamowitego widoku, kiedy wrona trzymając w dziobie orzecha zaczęła energicznie uderzać nim o ścianę. Rozbawiła mnie ta sytuacja, albowiem wyglądało to nad wyraz komicznie. :D Teraz już wiem, że należy je szanować za ich inteligencję.

    OdpowiedzUsuń
  13. Niezwykły dowód na to, że nie dostrzegamy potencjału, jaki drzemie w żywych istotach. Wrony czy kruki rzeczywiście istnieją w ludzkich umysłach jako symbol zła i mroku, tymczasem są to niesamowite zwierzęta, jak widać.

    OdpowiedzUsuń
  14. Wrony kojarzą mnie się z pochmurnymi dniami, kiedy za oknem szaro, brzydko i mokro, taki obraz zawsze przywołuję na myśl o tych zwierzętach, ale nie sądziłam, że są one tak inteligentne. Świetny post.

    OdpowiedzUsuń
  15. Kiedyś czytałam jakiś artykuł, w którym właśnie głównymi bohaterami były wrony. Jednak informacji o doświadczeniach, jakie naukowcy na nich przeprowadzają nie było. Bardzo zaciekawił mnie twój post i już od dzisiaj na pewno będę inaczej patrzyła na te ptaki.

    OdpowiedzUsuń
  16. W tych ptakach jest coś bardzo interesującego. Wcześniej nawet nie wiedziałam, że są tak inteligentne. Uważam, że pomysł dotyczący automatu jest świetny.

    OdpowiedzUsuń
  17. Bardzo ciekawy post. Nigdy nie zwracałam uwagi na te ptaki. Niesamowite jest to, jak te zwierzęta potrafią pokonywać trudności. Coś co dla nas nie jest dużą przeszkodą, jak np. rozłupanie orzecha, dla nich jest. Jednak jak się okazuje nie aż tak wielką. Wrony znalazły świetny sposób, aby uporać się z orzechem.

    OdpowiedzUsuń
  18. Wybrałaś bardzo interesujący temat. To coś nowego na blogu.
    W codziennym natłoku spraw mało, kto zajmuje się małymi rzeczami. Dlatego też wnioskuje, że nielicznych ciekawi życie wron. Widzimy je każdego dnia. Niektórym może przeszkadzać ich obecność, inni nie zwracają na nie najmniejszej uwagi. Nigdy nie zastanawiałam się jak takie zwierzęta pokonują trudności. Dzięki Tobie dowiedziałam się na ich temat nieco więcej.

    OdpowiedzUsuń
  19. Bardzo interesujący post. Nie miałem pojęcia, że wrony są tak inteligentne. Nigdy nie zwracałem uwagi na te ptaki. Uważam, że pomysł z automatem jest bardzo dobry.

    OdpowiedzUsuń
  20. Kto by pomyślał, że wrony to takie mądre zwierzęta. Jak widać wystarczy umiejętnie wykorzystywać otaczającą nas rzeczywistość a odkrycia mogą być fenomenalne. Nie patrzmy tylko przez "różowe okulary" gdyż wszystko co zostało stworzone po coś istnieje.

    OdpowiedzUsuń
  21. Nigdy nie lubiłam tego typu ptaków. Wydawały mi się straszne. Jako małe dziecko miałam o nich bardzo złe wyobrażenie. Chyba czas zmienić poglądy:) Naprawdę miło, że nasz szkolny blog nie boi się różnorodności tematów i można znaleźć tutaj takie ciekawe wpisy. Pozdrawiam! :)

    OdpowiedzUsuń
  22. (i)uśmiechnięta19 lutego 2017 05:49

    Zawsze irytowały mnie te ptaki. Wyrządzają niesamowicie dużo szkód w gospodarstwie, a tzw. "strachy na wróble" nic nie pomagają. Napisałaś bardzo ciekawy post o tych stworzeniach, gratuluję pomysłu. Każdy teraz może wyrobić sobie o nich nowe zdanie.

    OdpowiedzUsuń
  23. Jestem pod wielkim wrażeniem czytając o inteligencji wron, chociaż znałem sposób w jaki rozłupują skorupki orzechów. Zainteresowało mnie również rozwiązanie szukania monet przez te ptaki. Bardzo interesujący post, czekam na więcej podobnych publikacji :D

    OdpowiedzUsuń
  24. Zazwyczaj gdy słyszy czy mówi się o inteligentnych zwierzętach, na myśl przychodzą człekokształtne a tu taka niespodzianka. Niezwykle ciekawa informacja.

    OdpowiedzUsuń
  25. Gratuluję oryginalnego pomysłu! Na pozór błahy temat, bo w końcu co można ciekawego powiedzieć o wronach, a tu takie zaskoczenie. Brawo! :)

    OdpowiedzUsuń
  26. I ja też je lubię! Te ptaki są bardzo inteligentne i według mnie mają swój urok mimo czarnego koloru. Miejmy nadzieję, że ludzie je docenią.

    OdpowiedzUsuń
  27. @kamil.skwaryło20 lutego 2017 07:07

    Bardzo fajny temat,będąc małym zawsze miałem bardzo złe wyobrażenie o tych ptakach,że czarny ich kolor oznacza zło,że wyrządzają szkody i robią krzywdę,jednak dzięki tobie dowiedziałem się że są inteligentne i w jak duży potencjał w nich drzemie.

    OdpowiedzUsuń
  28. Nigdy nie lubiłam ptaków,między innymi wron,lecz także gołębi.Post na pewno nie sprawi,że stanę się ich wielbicielką,jednak postaram się spojrzeć na nie łaskawszym okiem. :) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  29. Bardzo ciekawy pomysł na post. Nie spodziewałam się tego, że ptaki mogą być tak mądre!

    OdpowiedzUsuń
  30. Nigdy w życiu nie pomyślałam o tym, że wrona może być aż tak mądra. Nigdy nie lubiłam gołębi,wron i im podobnych. Uważałam je za szkodniki i głupie istoty.
    Chyba najwyższy czas zmienić podejście do tego tematu.
    Pozdrawiam i dziękuje za otworzenie oczu.

    OdpowiedzUsuń
  31. Nigdy zastanawiałam się , że wrona posiada inteligencję aż tak dużą! Fajnie ,że powstał taki post , ponieważ rzadko mówi się o takich nietypowych sprawach :D

    OdpowiedzUsuń
  32. Literatura sprawiła, że wrona czy kruk stał się symbolem czegoś złego, które nadejdzie. Okazało się, że rzeczywistość jest całkiem inna. Mianowicie te ptaki żyją gromadnie bandując się na drzewach. Gromadzą się na polach w porze jesiennych wykopków wybierając pędraki z ziemi. Mówi się, że gdy gromada wron unosi się na niebie to zwiastują nadejście deszczu. Taka prosta czarna wrona, a poradzi sobie z łupiną orzecha. Nie zawsze to co czarne o brzydkie to jest złe. Możemy powiedzieć, że wrona jest tego przeciwieństwem, gdyż jest ptakiem myślącym, a nawet dającym sobie rade w trudnych zimowych miesiącach.

    OdpowiedzUsuń
  33. Można więc powiedzieć, że potoczne negatywne określenie ,,ptasi móżdżek" zmienia swoje znaczenie. Warto poczytać na ten temat więcej, bo jak się okazuje nie tylko wrony wykazują wysoką, jak na ptaki, inteligencję. W artykule ,,Jak inteligentne są ptaki?" na stronie Newsweek czytamy: ,, Jak dowiedli niestrudzeni badacze ptaków z Wydziału Biologii Kognitywnej Uniwersytetu Wiedeńskiego, ze swojego rozumu z powodzeniem korzysta także indonezyjska papuga kakadu białooka. Naukowcy sprawdzali, jak młody, nietrenowany wcześniej samiec o imieniu Pipin poradzi sobie z rozwiązywaniem skomplikowanego logicznego problemu. Miał dostać się do smakołyku zamkniętego w przezroczystym pudełku. Jednak było ono zamknięte wymyślnym systemem pięciu śrub i zatrzasków. Pipinowi to nie przeszkodziło. Za pomocą dzioba i pazurów poradził sobie z zamkiem bez problemu, niczym zawodowy włamywacz."
    Ludziom wydaje się, że zwierzęta kierują się jedynie wyuczonymi zachowaniami i że w tych zachowaniach niewiele jest inteligencji, jednak świat przyrody nadal jest pełen tajemnic i przed naukowcami jeszcze wiele odkryć.

    OdpowiedzUsuń
  34. @Skrzyński11128 lutego 2017 00:44

    Nigdy wcześniej nie czytałem, aż tak ciekawego postu dotyczącego ptaków. Świetnie się go czyta. Mam nadzieję, że w przyszłości ukażą się jeszcze posty o podobnej tematyce :)

    OdpowiedzUsuń
  35. No cóż, z pozoru zwykłe ptaki, które każdy z nas mija w drodze do szkoły, pracy. Okazuje się, że są to dość inteligentne stworzenia (zakładając, że przedstawione informacje są z zaufanych źródeł, czego oczywiście nie neguję). Miło jest poczytać o czymś tak ciekawym, choć z pozoru błahym. Mnie osobiście irytują dźwięki wydawane przez te stworzenia, ale to już kwestia upodobań.

    OdpowiedzUsuń
  36. Nie sądziłam, że temat ptaków może być tak ciekawy. Dziękuję, że postanowiłaś o tym napisać, ponieważ mało osob wie jak te ptaki są inteligentne. Automat dla wron to świetny pomysł!

    OdpowiedzUsuń
  37. Bardzo interesujący post, nie wiedziałam, że wrony mogą być tak inteligentne. A automat to bardzo dobry pomysł!

    OdpowiedzUsuń
  38. Nigdy nie sądziłem, że ptaki mogą być na tyle inteligentne, aby wykorzystywać leżące w okolicy przedmioty do zdobywania pożywienia. Myślałem, że ich umiejętności przetrwania ograniczają się do korzystania z obecności ludzi. Teraz jednak będę spoglądał na nie z innej strony.
    Moim zdaniem automat dla wron to świetny wynalazek. Jeśli korzystamy z umiejętności innych zwierząt w wielu dziedzinach życia, to dlaczego nie docenić wron?

    OdpowiedzUsuń
  39. Super post! Przed przeczytaniem Twojego wpisu nigdy nie pomyślałabym, że wrony są tak inteligentne.

    OdpowiedzUsuń