22 kwietnia 2023

Literackie fascynacje

 

Otwórz książkę, otwórz umysł

 


Połowa człowieka składa się z książek, które przeczytał.

(Kazimierz Kutz)

 

Tytuł  posta  jest  przeróbką  myśli   Chrisa  Grabensteina (amerykańskiego pisarza):  Otwórz  książkę, a otworzysz umysł.  Nie mogłam się powstrzymać przed swego rodzaju kradzieżą, ponieważ  identyfikuję się z takim myśleniem. Zawsze uważałam, że czytanie rozwija intelektualnie  i emocjonalnie, pobudza wyobraźnię, ułatwia komunikację, a także daje wiele innych korzyści. Natknęłam się również na wypowiedź ks. Pawła Antkiewicza:  Czytaj. Dużo czytaj. To najlepsza forma buntu jaką masz. Otwartego umysłu nie zabierze Ci nikt. Z tą myślą również się zgadzam. Z drugiej jednak strony zdaję sobie sprawę, że nie każdy potrafi i chce czytać, gdyż – jak sądzi Józef Hen (współczesny polski pisarz): Czytanie to współtworzenie. […] Odbiór zależy od wrażliwości czytelnika,  jego osobistego zaangażowania. To oznacza, że człowiek znajduje  w książce to, co ma w sobie – tak  jak w lustrze - widzi swoje odbicie. Pewnie dlatego sztuka czytania powoli zamiera (Carlos Ruiz Zafón), ponieważ  coraz więcej  ludzi jest niezdolnych do wysiłku umysłowego  i nie ma potrzeby obcowania z książką. Amos Oz (izraelski twórca) pisał: […] historia czytelnictwa zatoczyła koło: od tabliczki do tabletu, od zwoju do przewijania. Gdy obserwuję wielu swoich znajomych, mam wrażenie, że to niestety prawda. Jacek Dehnel - polski pisarz i tłumacz - mówi bez ogródek: […]Polacy jako społeczeństwo są w większości poza kulturą czytania. Nie czytają. Kropka. To jest straszny cywilizacyjny regres. Nie czytają dzieci w szkole, przez co studenci coraz częściej nie potrafią czytać po cichu i sylabizują półgłosem, nie czytają dorośli, nie czyta miasto i nie czyta wieś. Prawie dwie trzecie Polaków w ogóle nie tyka książki.

Naszły mnie te refleksje pod wpływem obchodzonego 23 kwietnia Światowego Dnia Książki, choć prawdę mówiąc i bez okazji czasami rozmyślam o tym, że książka bardzo często przegrywa z  nowymi mediami. To doroczne święto książki  zostało ustanowione w 1995 roku przez UNESCO, aby promować  czytelnictwo, edytorstwo oraz chronić własność intelektualną prawem autorskim. Pomysł święta zrodził się w Hiszpanii  w 1930 roku, a  23 kwietnia nie jest przypadkową datą: to dzień śmierci Miguela de Cervantesa, twórcy postaci Don Kichota, którego – mam nadzieję - wszyscy znają. Tego dnia zmarł również William  Szekspir, którego nie muszę chyba nikomu przedstawiać. Czy jednak na pewno każdy zna  książki tych  wybitnych pisarzy? Czy wie, kiedy żyli i tworzyli? Czy czasem nie jest tak, jak pisze pewna polonistka na Facebooku: Polonistka: A przyjaciel Makbeta jak się nazywał? Uczeń: Banknot. Albo Bankier. Chyba  że Bianka, bo coś mi świta. No właśnie! Bardzo często coś komuś  świta, a tak naprawdę  za tym kryje się pustka.  

Wydawałoby  się, że  nie trzeba reklamować  książek ani korzyści wynikających z ich czytania. Niby większość  rozumie, że warto czytać, a jednak rzeczywistość jest bardzo smutna, co potwierdzają  coroczne  raporty Biblioteki Narodowej. I właśnie dlatego powstają liczne inicjatywy pokrewne Światowemu Dniu Książki i Praw Autorskich. Oto niektóre z nich: Międzynarodowy Dzień Pisarza (3 marca); Międzynarodowy Dzień Poezji (21 marca); Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci (2 kwietnia); Ogólnopolski Dzień Bibliotekarza i Bibliotek (8 maja); Tydzień Bibliotek (8-15 maja); Narodowe Czytanie (początek września); Dzień Głośnego Czytania (29 września). Pewnie wielu ludzi nawet nie zauważa wspomnianych akcji, ale pozostaje nadzieja, że do kogoś jednak dotrą i zmotywują go do czytania. Może znajdzie w książkach ważne treści literackie, historyczne, filozoficzne, etyczne lub artystyczne?

Na zakończenie przypomnę, że wielokrotnie na naszym blogu zachęcaliśmy do czytania książek. (https://1lozamoscblog.blogspot.com/2016/04/literackie-fascynacje_23.html) – również z okazji Światowego Dnia Książki. Wówczas pojawiło się mnóstwo uczniowskich komentarzy. Oto wybrane. (i)kebs: Nie rozumiem, dlaczego ludzie przestają czytać książki. Nie wiem, dlaczego młodzież, zamiast dokształcać się poprzez czytanie książek, pobudzać swoją wyobraźnię, wzbogacać język, wybiera trwonienie czasu przed komputerem lub telefonem. Książki pozwalają […]przecież oderwać się od codzienności, problemów i przenoszą […] w świat fantazji, przygód i czego tylko zapragniemy.  kazno@: Nie wyobrażam sobie czytania literatury na komputerze, tablecie  lub telefonie. Tylko książka ma swój specyficzny zapach, uczucie przewracania następnych stron jest o wiele przyjemniejsze niż przewijanie palcem po ekranie.  #kasia099: Usprawiedliwianie nieczytania książek tym, iż  jako młodzież jesteśmy „zmuszani” do czytania lektur, jest moim zdaniem mało przekonującym argumentem. Istnieje tak wiele książek, że każdy znajdzie coś dla siebie, wystarczy tylko chcieć.  

Dicens

 

Grafika:

https://i.pinimg.com/736x/64/4a/55/644a55c7d04e3ac40564955994151de0.jpg

https://img.freepik.com/darmowe-wektory/sowa-w-kasztana-trzyma-ksiazke-powrot-do-szkoly-postac-z-kreskowki-madra-sowa-stockowa-ilustracja-wektorowa_88465-3067.jpg?w=2000

https://us.123rf.com/450wm/alvincadiz/alvincadiz1608/alvincadiz160800060/61064555-ilustracja-wektorowa-sowy-czytaj%C4%85cej-siedz%C4%85c-na-ksi%C4%85%C5%BCkach.jpg?ver=6

19 komentarzy:

  1. Ostatnio przeczytałam „Gottland” Mariusza Szczygła.

    Iluż ja rzeczy nie wiedziałam o Czechach! O piosenkarce Marcie Kubiszovej, której komunistyczny reżim na 20 lat zabronił śpiewać i skasował nagrania z radiowych archiwów. O legendarnym producencie obuwia Tomášu Bacie, który stworzył kontrolowane przez siebie miasto na 10 lat przed pomysłami Orwella. O rzeźbiarzu Otakarze Szvecu - twórcy największego pomnika Stalina na kuli ziemskiej. I o wielu, wielu innych znanych ludziach!

    „Czechosłowacja i Czechy - Gottland - to kraj horroru, smutku i groteski” – pisze wydawnictwo „Czarne”. I coś w tym jest! Momentami byłam przerażona tym, jak historia i polityka potrafi zniszczyć człowieka.

    I niech mi ktoś powie, że nie warto czytać!

    OdpowiedzUsuń
  2. Moim zdaniem problem z małą ilością osób czytających książki wynika z tego, że współczesny świat, w tym social media, niszczą w ludziach umiejętność długiego skupiania się, która jest potrzebna do czytania. Widzę to sam po sobie, jednak staram się z tym walczyć i znajdować czas na książki. Sądzę, że należy zachęcać młodych ludzi do czytania książek, ale należy do tego podchodzić z głową i zrozumieniem, bo głoszenie "suchych" tez, aby odstawić telefon i przeczytać książkę nic nie wnosi.

    OdpowiedzUsuń
  3. Zgadzam się z autorem artykułu, warto czytać książki. W dzisiejszych czasach młodzież zbyt często poświęca czas mediom społecznościowym, zapominając o korzyściach jakie niesie czytanie książek. Czynność ta przede wszystkim wzbogaca słownictwo, ale również zwiększa wrażliwość i uczy myślenia. Czytając przenosimy się w inny świat dzięki pobudzeniu wyobraźni. Osoby czytające książki są kreatywne i potrafią pięknie wypowiadać się na różne tematy. Warto czytać książki!

    OdpowiedzUsuń
  4. "Książka to mędrzec łagodny i pełen słodyczy, który puste życie napełnia światłem, a puste serca wzruszeniem." - Kornel Makuszyński

    OdpowiedzUsuń
  5. "W książkach jest więcej skarbów niż we wszystkich łupach piratów na Wyspie Skarbów." - Walt Disney

    OdpowiedzUsuń
  6. „Są książki piękne jak kwiaty – i są książki pełne dojrzałości jak owoce.”
    – M.Jastrun

    OdpowiedzUsuń
  7. Uwielbiam czytać książki i zachęcam do czytania każdego. Coraz częściej spotykam ludzi w moim wieku którzy również czytają i sprawia to im przyjemność. Mam nadzieję że z czasem jeszcze więcej osób będzie chciało czytać książki z chęcią.

    OdpowiedzUsuń
  8. Książki są świetnym sposobem spędzania czasu wolnego. Sam w podstawówce czytałem wiele książek, szczególnie przygodowych i detektywistycznych. Fotel, herbata i dobra książka- tak często spędzałem jesienne i zimowe wieczory. Ale niestety teraz coraz mniej wolnego czau a czytanie ogranicza się tylko do lektur szkolnych. Ale postaram się to zmienić!

    OdpowiedzUsuń
  9. Czytanie rozwija rozum młodzieży, odmładza charakter starca, uszlachetnia w chwilach pomyślności, daje pomoc i pocieszenie w przeciwnościach.” – Cyceron

    OdpowiedzUsuń
  10. „Czytanie jest dla umysłu tym,czym gimnastyka dla ciała".- Richard Steele

    OdpowiedzUsuń
  11. Czytanie książek jest niezwykle ważne w rozwoju wyobraźni. Bardzo lubię czytać książki, ponieważ podczas ich czytania przenoszę się w inny wymiar. Mam wrażenie, jakby czytanie książek było formą metafizycznego poruszenia. Jak tylko znajduję czas to sięgam po jedną z książek znajdujących się na mojej półce i na jakiś czas przenoszę się do innego świata. Polecam czytanie książek każdemu.

    OdpowiedzUsuń
  12. ,,Mieszkanie bez książki ciemniejsze jest niż bez lampy.”- Henryk Sienkiewicz

    OdpowiedzUsuń
  13. "Umysł jest jak spadochron. Nie działa, jeśli nie jest otwarty." – Frank Zappa

    OdpowiedzUsuń
  14. „Kto czyta - żyje wielokrotnie, kto zaś z książkami obcować nie chce, na jeden żywot jest skazany”.-Józef Czechowicz

    OdpowiedzUsuń
  15. Przyznam, że nie sięgam po książkę zbyt często. Nie natrafiłam jeszcze na książkę, która w zupełności wciągnęła by mnie w swój świat. Jednak zgadzam się z autorem artykułu, że warto czytać książki. Potwierdzam fakt, że książki rozwijają naszą wyobraźnię i osobowość, uczą, bawią, a także uczą nas zasad ortografii i interpunkcji. Dzięki temu artykułowi wyznaczyłam sobie wyzwanie i postaram się coś zmienić w moim życiu, częściej w wolnym czasie sięgnę po książkę..

    OdpowiedzUsuń
  16. ''Czytanie dobrych książek jest niczym rozmowa z najwspanialszymi ludźmi minionych czasów'' - Kartezjusz

    OdpowiedzUsuń
  17. ''Czytanie dobrych książek jest niczym rozmowa z najwspanialszymi ludźmi minionych czasów'' - Kartezjusz

    OdpowiedzUsuń
  18. „Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”
    -Wisława Szymborska

    OdpowiedzUsuń
  19. „Jedni kochają konie, inni ptaki, jeszcze inni zwierzęta różne. Ja natomiast od dziecka namiętnie pragnąłem posiadać książki.”

    Julian Apostata

    OdpowiedzUsuń