Przeczytane, przemyślane, skomentowane

        

              Lekcja  zmęczenia

                                      Skąd to zmęczenie w nas każdego rana

                                        Jakby każda noc była  nieprzespana.

                                                                                             (Ernest Bryll)

    

 

Miliony ludzi cierpią na zmęczenie chroniczne, padają z wyczerpania.  A wszystko dlatego, że zlekceważyli poczucie, że czegoś mają dość – pisze w „Charakterach” Paulina Pająk. Czym jest zmęczenie? Jakie są jego przyczyny i skutki? Na jakie rodzaje się je dzieli?

Rozróżnia się zmęczenie psychiczne i fizyczne. To drugie spowodowane jest intensywną pracą mięśni, czego następstwem jest przejściowe zmniejszenie sprawności ruchowej organizmu. Pierwsze zaś odbierane jest jako poczucie przytłoczenia sprawami, które wywołują niepokój czy stres. Jest to pojęcie potoczne. W psychologii nie jest ono dokładnie określone. Obecnie jednak powoli się to zmienia. Dzieje się tak między innymi dlatego, iż pojawia się coraz więcej śmiertelnych przypadków zmęczenia psychicznego. Za przykład może mi posłużyć Mita Diran z Indonezji, która zmarła w ubiegłym roku, mając 24 lata. Przyczyną śmierci było przemęczenie: 30 godzin pracy, zupełny brak snu i zabijanie złego samopoczucia napojami energetycznymi. Jak widać, trzeba czasem sobie pofolgować i na chwilę przystanąć, by odpocząć.   

Badania wskazują, że ilość światła dziennego ma znaczny wpływ na nasz rytm biologiczny. Dlatego, gdy dociera do nas za mało światła w dzień lub zbyt dużo światła w nocy, melatonina odpowiadająca za regulację rytmu snu i czuwania ulega zaburzeniom. Skutkiem tego może być bezsenność i zmęczenie odczuwane w ciągu dnia, a także zimowa depresja dopadająca ludzi na przełomie roku, którą na szczęście można leczyć przy pomocy fototerapii (naświetleń). Prof. Joseph Buckhalt uważa,  iż przynajmniej na godzinę przed snem należy unikać telewizji, gier wideo, komputerów czy smartfonów. Takie działanie jest niezbędne do łatwiejszego zaśnięcia, ponieważ światło płynące z ekranów hamuje wydzielanie potrzebnej nam w nocy melatoniny. Lepiej jest więc przed snem czytać książkę, niż oglądać film.

Nie uważajmy się – my, uczniowie – za najbardziej poszkodowanych. Szkolne trudności to pikuś. W największym stopniu narażone na zmęczenie i stres jest sandwich generation – pokolenie, do którego należą osoby opiekujące się niedomagającymi rodzicami i dorastającymi dziećmi. Takich ludzi nierzadko dotykają problemy finansowe, brak czasu, natężenie obowiązków, przemęczenie i ciągłe zestresowanie. Często nie radzą sobie z  jednoczesnym niesieniem pomocy dzieciom i starzejącym się rodzicom.

Czym jest CFS? Według Światowego Stowarzyszenia Pacjentów z Zespołem Chronicznego Zmęczenia na tę chorobę cywilizacyjną może cierpieć aż 17 mln osób. Jest to przewlekłe zmęczenie, które nie ustępuje po odpoczynku i śnie oraz trwa ponad pół roku. Cechuje się sennością, wycieńczeniem fizycznym i problemami z koncentracją. Na razie nie wynaleziono leku, który mógłby zwalczyć te dolegliwości całkowicie. W leczeniu stosuje się psychoterapię, terapię stopniowej adaptacji i terapię poprzez akceptację i zaangażowanie, które pomagają normalnie żyć chorym na CFS.

Często skutkiem życia w ciągłym stresie może być nadwaga. Podczas stresujących sytuacji wątroba produkuje więcej glukozy, aby zapewnić mięśniom energię, co może sprzyjać powstawaniu cukrzycy i otyłości.  W stresie obciążone jest również serce, które wtedy bije szybciej.  To może prowadzić do zawału serca i udaru mózgu. Stresowi towarzyszy także częsty ból głowy i migrena.

Co zrobić, by radzić sobie z codziennymi trudnościami i uczuciem zmęczenia? Na początku musimy ustalić, co tak naprawdę nas męczy. Dr Jarczewska – Gerc radzi, by podzielić się z kimś bliskim naszymi problemami. Jak mówi: Sama opowieść o tym, co dla nas trudne, sprawi, że poczujemy się lepiej. Potem musimy popracować  nad zmianami w naszym życiu. Jeśli możemy, powinniśmy rozwiązać nasz problem. Niestety, czasem nie jest to takie proste. Każdy uczeń z pewnością jest zmęczony codzienną nauką, nie może jednak rzucić szkoły i przestać się kształcić. Może za to ułożyć plan dnia, podzielić obowiązki na mniej i bardziej ważne, wygospodarować sobie czas na odpoczynek. Warto też czasami skorzystać z kilkuminutowej pracy terapeutycznej z wyobraźnią – wizualizacji. Polega ona na ustaleniu równego rytmu wdechów i wydechów oraz wyobrażeniu sobie dowolnego miejsca,  które kojarzy nam się z błogim spokojem i szczęściem. Według mnie, to  brzmi zachęcająco. Spróbujmy więc – połóżmy się, zamknijmy oczy i marzmy! 

Doris

Grafika:

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiArGAde0FOb4XIyd28iA5wRZYFCmFaB8Zn26ZThuxdepWKlJOk-avoo3V8TkG_KDjqcNhTCPOQiYBkG21mLUTWz_PCunPG-ZJYM_VK4-vHEgZefHdDT6ECbAWj3oIWRK0xgTFaPm5kMd-i/s1600/tired+just+tired.jpg

http://www.tapetus.pl/obrazki/n/63968_niedzwiadek-odpoczynek.jpg