23 grudnia 2017

Przeczytane, przemyślane, skomentowane



       Drzewko świątecznej tradycji 



Choinka to żaden kłopot,
tylko fajna zabawa przy ubieraniu.
(Rosamunde Pilcher, Przesilenie zimowe)


Boże Narodzenie to czas, który spędzamy w gronie najbliższych. Święta te kojarzone są z różnymi tradycjami. W naszej kulturze jest ich bardzo dużo, na przykład wigilijna wieczerza z  dwunastoma potrawami, dzielenie się opłatkiem, obdarowywanie prezentami czy śpiewanie kolęd.  Dzisiaj różnie już z tymi tradycjami bywa. Jedne są powszechne, drugie nie. To, czy pielęgnujemy je  we własnym domu,  zależy od nas samych. Każdy inaczej podchodzi do tych tradycji, jednak co do jednej chyba wszyscy są zgodni. Mam tu na myśli tradycję ubierania choinki, która co roku pojawia się w naszych domach jako symbol nadchodzących świąt.

Choinki pięknie wyglądają w naszych domach, a przede wszystkim, wprowadzają w nich magiczną atmosferę. Ludzie przyozdabiają je na różne sposoby. Jedni  używają dekoracji wykonanych własnoręcznie, drudzy korzystają z gotowych ozdób, które można dostać w prawie wszystkich sklepach, a jeszcze inni mieszają ze sobą różne style i wzory. Najbardziej znanymi ozdobami są bombki, światełka choinkowe i łańcuchy. W wielu domach dzieci również do świątecznego drzewka dorzucają swoje trzy grosze. Po odrobinie pracy  ze sznurkiem czy nitką, wieszają na krańcach gałązek kolorowe, świąteczne cukierki. Okazuje się jednak, że w modzie choinkowej panują różne trendy dekoratorskie. Chcącym być na czasie podpowiadam, że podobno w roku 2017 nie mija moda na ozdoby choinkowe w kolorze szarym i czarnym. Tradycjonaliści pewnie raczej zdecydują się na czerwień, srebro i złoto. Wśród pomysłów na dekorację świąteczną zwrócił moją uwagę pomysł na choinkę odwróconą. Czy to się przyjmie? No cóż, ocenę pozostawiam czytelnikom bloga!
Skąd przyszła tradycja ubierania choinki? Początki przystrajania choinki możemy odnaleźć  w Alzacji, gdzie iglaste drzewka dekorowano orzechami, jabłkami, świecami lub ozdobami z papieru. Miało to symbolizować rajskie drzewo, które w czasie przesilenia zimowego dawało  nadzieję i było symbolem odradzającego się życia. Informacje na ten temat można odnaleźć w XV i XVI wieku w kazaniach kościelnych, w których krytykowano ten zwyczaj, traktując jako pogański i niewłaściwy. Mimo krytyki, ta tradycja zyskiwała coraz większe uznanie, między innymi za sprawą Marcina Lutra, który popularyzował ją na terenie protestanckich Niemiec. Z czasem także katoliccy duchowni zaczęli zachęcać wiernych do stawiania choinek,  miały bowiem przypominać o grzechu pierworodnym i być symbolem płodności. Świece symbolizowały światłość, czyli Chrystusa, ponadto były związane z kultem zmarłych. Jednak o tym, co zawieszano na drzewkach, decydowała regionalna tradycja. Może warto znać symbolikę niektórych ozdób choinkowych. Słodkości oznaczają radość, pierniczki miały zapewniać miłość, przychylność sił nadprzyrodzonych, a także długie i zdrowe życie. Wieszając dzwoneczki na choince, wierzono, że rodzina będzie dostawać dużo dobrych nowin. Łańcuch - scalał rodzinę. Klejono go, łącząc ze sobą kółeczka z kolorowych papierków, z bibuły lub słomy. Musiał być długi, aby można nim było dokładnie opleść całą choinkę, od szczytu po sam dół. Tylko taki pomagał utrzymać jedność i nierozerwalność więzów łączących domowników i dalszych krewnych. Jabłka - owoce prosto z raju - miały zapewniać domownikom zdrowie i urodę. Anioł to opiekun domu i ludzi. Ten dobry duch miał chronić dom i jego mieszkańców przed złymi mocami. Orzechy - oznaczały dobrobyt.  Gwiazdę - jej miejsce znajdowało się zawsze na czubku choinki – zakładano  na pamiątkę gwiazdy, która wskazywała drogę Trzem Królom. W tradycji ludowej gwiazda miała także pomagać znaleźć drogę do domu tym, którzy wyjechali. Może zatem,  zamiast stosować się do trendów dekoratorskich,  wrócimy do tradycji?
Do Polski tradycja ubierania choinki zawitała w XIX wieku. W niektórych regionach Polski południowej choinki pojawiły się dopiero  po II wojnie światowej. Ta tradycja była praktykowana głównie w miastach.  Na wsiach natomiast choinkę zastępowała podłaźniczka, czyli dzisiejsze stroiki świąteczne. Dawniej zawieszano je pod sufitem, dziś w tym miejscu wiesza się jemiołę. Tradycja wieszania stroików utrzymała się aż do lat 20. XX wieku. Świąteczne drzewko jest istotnym elementem Świąt Bożego Narodzenia, a ubieranie go stanowi zarówno świetną zabawę, ale też nie lada wyzwanie. Jednak chyba najważniejsze jest to, żeby ubieranie choinki – nowoczesnej czy tradycyjnej - było pretekstem do rodzinnego spotkania,  autentycznej radości i wspólnie przeżywanych momentów szczęścia. 

Wesołych Świąt!

Dominik

Grafika:
http://www.naszswiat.net/images/stories/ae_nie_przegap/christmas-tree.jpg
http://www.kobieta.pl/artykul/choinka-trendy-2016
http://womanadvice.pl/15-pomyslow-dla-tworczej-noworocznej-choinki 

28 komentarzy:

  1. Z okazji Świąt Bożego Narodzenia składamy autorom postów oraz naszym czytelnikom życzenia wielu chwil wypełnionych radością i miłością. Niech te piękne Święta Bożego Narodzenia przyniosą wszystkim wewnętrzny spokój, wiele radosnych przeżyć, a ciepło rodzinne przy wigilijnym stole trwa zawsze. Życzymy Nowego Roku pełnego optymizmu, spełniającego wszelkie marzenia. Dziękujemy za Waszą obecność, przeglądanie i komentowanie. Zapraszamy do czytania postów w Nowym 2018 Roku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Cyprian Kamil Norwid, wybitny poeta późnego romantyzmu przepięknie pisał o Wigilii Bożego Narodzenia:

      Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny,
      przy wzejściu pierwszej gwiazdki wieczornej na niebie,
      ludzie gniazda wspólnego łamią chleb biblijny,
      najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie.
      Ten biały kruchy opłatek, pszenna kruszyna chleba,
      a symbol wielkich rzeczy, symbol pokoju i chleba.
      Na ziemię w noc wtuloną, Bóg schodzi jak przed wiekami.
      Braćmi się znowu poczyńmy, przebaczmy krzywdy, gdy trzeba.
      Podzielmy się opłatkiem, chlebem pokoju i nieba.

      Życzę za poetą, abyśmy wszyscy stali się sobie bliscy i na co dzień kierowali się życzliwością. Wtedy nasze życie stanie się łatwiejsze i piękniejsze.

      Usuń
  2. Pomysł na odwróconą choinkę jest ciekawy, ale moim zdaniem taka opcja nie przyjmie się w Polsce (a na pewno nie szybko). Większość ludzi woli tradycyjne metody, które wymieniłeś wyżej.
    Ostatnio jednak, w Internecie panuje moda na choinki, których ozdoby są do siebie odpowiednio dobrane. Kolory, które chyba w tym roku najbardziej są "na topie" , to biały, perłowy i szampański. Zobaczymy, jak przez kolejny rok zmienią się choinkowe upodobania.:)
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Początkowo dekorowano choinki (i podłaźniczki): światami z opłatków, jabłkami, orzechami, piernikami, ciastkami i innymi słodyczami. Później - ozdobami wykonanymi w domu: z bibuły, papieru, słomy, wydmuszek jajek, piórek (łańcuchy, baletnice, aniołki, gwiazdki, dzbanuszki, wisiorki, pajączki...)

      Usuń
    2. Kto z Was zna Ludwika Jerzego Kerna? Oto jego wiersz "Choinka":

      Tu gwiazdka, tutaj anioły.
      Tu świeczka, tu ptak wesoły.
      Tu kula, tu srebrne sploty.
      Tu świeczka, tu łańcuch złoty.
      Tu bombka błyszcząca taka.
      Tu gniazdko z miejscem dla ptaka.
      Tu świeczka, tu buldeneżyk
      Tu śmieszny z bibułki jeżyk.
      Tu gwiazdka, tu kukiełeczka.
      Tu cukierek, jabłuszko i świeczka.
      Tu śliczne serce całe z piernika.
      Tutaj pajacyk co nóżką fika.
      Tu księżyc niby rogalik kręty.
      a w dole miejsce na prezenty.

      Uwaga! buldeneżyk - zasuszony kulisty kwiat.

      Usuń
  3. Łukasz Gołębiowski w pracy "Lud polski,jego zwyczaje i zabobony" (Warszawa 1830) pisze" "Przyjęty od Prusaków jest zwyczaj w Warszawie upominkiem dla dzieci w wiliję: sosienka z orzechami włoskimi złocistymi, cukierkami, jabłuszkami i mnóstwem stoczków". (stoczek - świeca woskowa długa i cienka, zwinięta spiralnie)

    A jak tam u Was? Czy macie na choince stoczki? A może babcia je pamięta i opowie o nich w trakcie wieczerzy wigilijnej? Rozmawiajcie ze starszymi i zapamiętujcie jak najwięcej informacji na temat wcześniejszych obyczajów i tradycji.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję Legens za podzielenie się z nami tymi informacjami. I tak masz wielka rację, że trzeba rozmawiać ze starszymi i dowiadywać się jak najwięcej :)

      Usuń
  4. Skoro już dyskutujemy o drzewku świątecznym, to przeczytajmy fragment wiersza Leopolda Staffa „Wigilia w lesie”.

    I drzewa mają swą wigilię...
    W najkrótszy dzień Bożego roku,
    Gdy błękitnieje śnieg o zmroku:
    W okiściach, jak olbrzymie lilie,
    Białe smereczki, sosny, jodły,
    Z zapartym tchem wsłuchane w ciszę,
    Snują zadumy jakieś mnisze
    Rozpamiętując święte modły.(…)

    Czujecie magię Świąt?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak Inis czuję magię tych Świat. Dziękuję za przytoczonych fragment wiersza.

      Usuń
  5. Święta Bożego Narodzenia to cudowny czas pełen wielu pięknych tradycji. Wspólne ubieranie choinki to wspaniały przykład jednej z nich. Myślę, że każdy lubi ubierać choinkę. Ta czynność w magiczny sposób łączy domowników. Uwielbiam siedzieć wieczorami i patrzeć na ślicznie przystrojoną choinkę. Zresztą nie tylko ja to lubię. Jeśli chodzi o odwróconą choinkę, zostaję przy tradycyjnej. Korzystając z okazji, chciałabym jeszcze złożyć życzenia wszystkim czytelnikom, autorom wpisów i administratorom. Niech czas Świąt upłynie Wam w ciepłej, radosnej, rodzinnej atmosferze, a zbliżający się wielkimi krokami 2018 rok będzie jeszcze lepszy niż ten. Wesołych Świąt!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję rybko za podzielenie się twoja opinia na temat odwróconej choinki i za ciepłe słowa.

      Usuń
  6. Choinka oczywiście jest jednym z wielu symboli świąt Bożego Narodzenia, ale nie jest jego istotą i trzeba o tym pamiętać. Uważam, że wprowadzanie coraz to nowych trendów związanych z choinką, może coraz bardziej skupiać nas właśnie na tym drzewku, a przecież jest to tylko symbol. Obchodzimy święta Bożego Narodzenia, nie święta choinki. Ja zdecydowanie jestem zwolennikiem tradycji i właśnie na tradycję stawiam podczas ubierania choinki.
    Korzystając z okazji, wszystkim czytelnikom blogu i samym blogerom chciałbym życzyć spokojnych, rodzinnych i błogosławionych świąt Bożego Narodzenia :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję kmd za twoją opinię na ten temat i tobie również życzę spokojnych rodzinnych świąt :)

      Usuń
  7. Święta Bożego Narodzenia to czas, gdy chętnie spotykamy się w rodzinnym gronie i cieszymy wspólnymi chwilami. Wspaniale jest ubierać choinkę wraz z naszymi najbliższymi ! W tym roku u mnie na drzewku świątecznym króluje biel i srebro

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję stokrotka za podzielenie się swoją opinią. U mnie również w tym roku dominuje biel i srebro

      Usuń
  8. Ubieranie choinki to piękny zwyczaj.
    Kiedy drzewko pojawia się w domu, od razu da się poczuć magię świąt. W pokojach robi się przytulniej. Wszędzie niesie się delikatny zapach lasu, przyjemniejszy niż wszystkie odświeżacze powietrza. Jako mała dziewczynka uwielbiałam przesiadywać pod choinką całymi godzinami, przyglądać się świątecznym ozdobom (po kolei,każdej z osobna). Najważniejsze było, aby przy stole zająć miejsce najbliżej drzewka. Dzisiaj nadal bardzo lubię tradycję ubierania choinki.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję Kropko za podzielenie się swoimi wspomnieniami z dzieciństwa oraz miłym komentarzem :)

      Usuń
  9. (e) natalia.060427 grudnia 2017 00:52

    Bardzo ważnym elementem w święta jest ubieranie choinki. Najmłodszye pokolenie ma z tego wielką radość. Ozdabiają drzewko często wykonanymi przez siebie ozdobami. Jest to piękna tradycja. Ja do dzisiaj uwielbiam ubierać choinkę.

    OdpowiedzUsuń
  10. W tym roku spotkałam się ze stwierdzeniem starszej osoby, że jeśli nie ma w domu małych dzieci choinka jest jej niepotrzebna. Nie zgadzam się z tym ponieważ tradycje są dla wszystkich, choć faktycznie nie każdy musi z nich korzystać.

    OdpowiedzUsuń
  11. Według mnie ubieranie choinki to coś, czego nigdy nie powinno zabraknąć na święta. W moim domu choinka prezentuje się tradycyjnie- głównie w czerwieni i złocie. Odwrócona choinka to zabawny pomysł, lecz ja wolę mieć pewność,że bombki nie spadną mi na głowę ;)

    OdpowiedzUsuń
  12. Ubieranie choinki to coś,czego nie może zabraknąć w święta. Są to wspaniałe chwile, które spędzamy z rodziną.

    OdpowiedzUsuń
  13. Nie wyobrażam sobie bożego narodzenia bez choinki. Zawsze wraz z rodzina ją ubieramy w dzień wigilii, ale nie miałam pojęcia, że posiada ona tak bogatą historie. Bardzo fajny artykuł!!

    OdpowiedzUsuń
  14. Choinka to jedna z najlepszych i najciekawszych świątecznych tradycji. Wątpię, żeby ktokolwiek wyobrażał sobie święta bez tego pięknego, ozdobionego, pachnacego drzewka. :)

    OdpowiedzUsuń
  15. Świąteczne drzewko jest nieodłącznym elementem świąt bożonarodzeniowych. Według mnie dzięki choince można poczuć magię świąt.

    OdpowiedzUsuń
  16. Ubieranie w przeddzień Wigilii Bożego Narodzenia jest w mojej rodzinie tradycją. W tym roku w moim domu choinka jest udekorowana aniołkami i gwiazdkami zrobionymi na szydełku. Myślę, że każda rodzina ma swój pomysł na dekorowanie choinki.
    Odwrócona choinka- to nietypowy pomysł, nie jestem przekonana do takiej propozycji świątecznego drzewka.

    OdpowiedzUsuń
  17. Nie wyobrażam sobie przezywania świąt bez choinki. W mojej rodzinie co roku w dzień Wigilii tata przynosi żywą choinkę do domu i wszyscy rodzinnie ją ubieramy. Święta bez choinki to już nie są dla mnie święta. Bardzo Ciekawy artykuł, a szczególnie wzmianka o odwróconej choince.

    OdpowiedzUsuń
  18. Na święta w moim domu to zawszę mama ubiera choinkę, ja osobiście za tym nie przepadam, bo nie widzę nic szczególnego w tym, ale także nie wyobrażam sobie świat bez choinki.

    OdpowiedzUsuń
  19. Moim zdaniem choinka jest nieodłączną częścią świąt bożonarodzeniowych. Przez całe życie zawsze ubieram z moim tatą choinkę przed świętami. Uwielbiam to robić i uważam, że jest to piękna tradycja.

    OdpowiedzUsuń