11 czerwca 2014

Przeczytane, przemyślane, skomentowane


 
           Freud znany i nieznany


 
Po trzydziestu latach badań nad duszą kobiety
nie potrafię odpowiedzieć  na pytanie,
czego pragnie kobieta.
                                                                                           (Zygmunt Freud)


Pierwszy raz z postacią Freuda zetknęłam się, czytając gimnazjalną lekturę – „Świat Zofii” Josteina Gaardera. Później, zafascynowana austriackim psychoanalitykiem, obejrzałam „Niebezpieczną metodę” Davida Cronenberga. Film ten opowiada o przyjaźni Junga i Freuda, ich współpracy, metodach leczniczych i relacjach  z nowo  przybyłą pacjentką Sabiną. Następnie natknęłam się na kryminał Jeda Rubenfelda – „Sekret Freuda”, o którym pisałam już na blogu. Oto link do mojej recenzji:  http://1lozamoscblog.blogspot.com/2013_02_06_archive.html. Kolejne zetknięcie się z Freudem nastąpiło na lekcjach języka polskiego podczas omawiania nurtów psychologicznych i filozoficznych w XX-leciu międzywojennym. Mimo wszystko moja wiedza na temat Freuda i jego życia nie była duża, ani nawet odpowiednia. Postanowiłam więc to zmienić a zdobytymi informacjami z Wami się podzielić.

Jak pewnie wiecie, Zygmunt Freud urodził się w drugiej połowie XIX wieku we Freibergu  w Austro-Węgrzech, lecz już po kilku latach przeprowadził się razem z rodziną do Wiednia. Jego rodzice – Żydzi – zaprzestali praktyk religijnych. Zygmunt więc – niewychowany w żadnej wierze – stał się zagorzałym ateistą i pozostał nim aż do końca życia. Już w latach dziecięcych  był osobą wyjątkową. Interesował się kulturą, literaturą, chętnie uczył się języków obcych. Był prymusem. Jego przygoda  z medycyną zaczęła się  na studiach. Co ciekawe, początkowo jego zainteresowanie wzbudziła zoologia,  a także obserwacje węgorzy i raków, na które został wysłany. Następnie Freud zajął się studiowaniem fizjologii układu nerwowego. Tytuł „doktora wszech nauk lekarskich” otrzymał po przedstawieniu swej pracy, której tematem był rdzeń kręgowy u ryb. Praktykę lekarską rozpoczął w jednym z wiedeńskich szpitali,  w którym głównie opiekował się chorymi i asystował starszym lekarzom. W 1883 roku otrzymał posadę sekundariusza profesora Meynerta  w klinice psychiatrycznej. Zaczął fascynować się psychologią kliniczną oraz anatomią mózgu. Zauważał, że metody leczenia Meynerta – masaże elektryczne, kąpiele – wcale nie pomagają pacjentom. Podczas pracy w laboratorium wynalazł metodę wyodrębnienia komórek nerwowych z tkanek, a także odkrył znieczulające właściwości kokainy. Jednak te odkrycia nie zostały przypisane jemu, lecz jego kolegom. Podczas pobytu na stypendium  w Paryżu, u najsłynniejszego europejskiego neuropsychiatry profesora  Charcota, Freud zetknął się po raz pierwszy  z hipnozą, której lecznicze właściwości w Austrii obalano. Po powrocie do kraju Freud sam zaczął stosować hipnozę w leczeniu swych pacjentów, co spotkało się  z wrogością wiedeńskich środowisk lekarskich. Krytykowano również jego teorie  o podświadomości, poruszanie takich kwestii jak seksualność człowieka czy homoseksualizm. Nazywano go zbereźnikiem i erotomanem. Austriaccy uczeni uważali, że jego publikacje na temat marzeń sennych, które są odzwierciedleniem tkwiących w podświadomości pragnień, czy „nieprzypadkowych przejęzyczeń i pomyłek” są pseudonaukowe.  Poniżej: słynna kozetka Freuda.
Freud leczył swych pacjentów mówieniem. Usypiał ich, by następnie „wyciągać z nich” ich najgłębsze sekrety, kompleksy, traumatyczne przeżycia, wspomnienia, których czasem nawet sami nie byli świadomi. Podczas hipnozy próbował wymazać wszelkie tragiczne wydarzenia z pamięci chorego. Odkrył, że nerwica nie ma podłoża fizycznego, lecz psychiczne. Rodzi się z poczucia winy  i doświadczenia w przeszłości stresujących sytuacji. Wiedeński uczony z czasem zaczął stosować metodę „swobodnych skojarzeń”, która była początkiem psychoanalizy. Polegała ona na słuchaniu opowieści o przykrych sytuacjach z życia chorego, notowaniu tego, co mówi pacjent i późniejszym analizowaniu spostrzeżeń. Z biegiem czasu psychoanaliza przestała być jedynie sposobem leczenia histerii, lecz stała się także teorią psychiki ludzkiej, w której główną rolę grają popędy, będące  w konflikcie z systemem norm moralnych  i zasad kulturowych. Freud odkrył, że dużą rolę w życiu człowieka odgrywa seksualność (często tłumiona) i jest ona przyczyną wielu chorób o podłożu psychicznym. Po śmierci swego ojca wpadł w depresję. Próbował leczyć się samodzielnie. Stosował autoanalizę, dzięki której wyzdrowiał. Wtedy to opisał kompleks Edypa, który polega na pożądaniu seksualnym rodzica płci przeciwnej  i jednoczesnej chęci pozbycia się rodzica tej samej płci, pojmowanego jako rywala. Rok 1902 był początkiem pasma sukcesów Freuda. Psychoanalityk otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, środowisko uczonych zaczęło go akceptować, a jego młodzi entuzjaści założyli Wiedeńskie Towarzystwo Psychoanalityczne  z nim samym na czele. Freud zaczął być ceniony w kraju i za granicą. Podczas wyjazdów do innych państw poznał swego późniejszego przyjaciela i współpracownika – Carla Gustava Junga, z którym jednak zerwał kontakty  po kilku latach. Przyczyną rozpadu ich znajomości była różnica poglądów, m.in. na temat pojęcia libido.

W 1922 roku wykryto u Freuda chorobę nowotworową i przeprowadzono  na nim wiele operacji, co osłabiło jego organizm. W tym okresie dzielnie opiekowała się nim jego córka Anna. Na początku II wojny światowej udało mu się przeprowadzić do Anglii. Tam też umarł w 1939 roku. Freud nigdy nie otrzymał Nagrody Nobla, choć nieraz był do niej nominowany. Jego teoria psychoanalizy stała się źródłem zainteresowań wielu wybitnych myślicieli XX wieku, m.in. Adlera, Fromma, no i oczywiście Junga.

Doris

Grafika:
http://bi.gazeta.pl/im/49/89/13/z20485449IH,Zygmunt-Freud-fot-Max-Halberstadt-wikimedia-org.jpg
https://www.google.pl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwio0L_ngJ7WAhUjIJoKHeFGAawQjRwIBw&url=http%3A%2F%2Fpikabu.ru%2Ftag%2F%25F4%25F0%25E5%25E9%25E4%2Fhot&psig=AFQjCNF85SplpGzk2zo1ddMzpQ6LXjXE1Q&ust=1505249201542445