11 sierpnia 2016

Przeczytane, przemyślane, skomentowane


                              
                   Polak potrafi!
 

                    
Cudze chwalicie,
Swego nie znacie
Sami nie wiecie,
Co posiadacie.
(Stanisław Jachowicz)
     
Polska myśl technologiczna nie sprowadza się jedynie do wyjątkowych, a niekiedy bardzo zabawnych pomysłów motoryzacyjnych, abstrakcyjnych przedmiotów codziennego użytku, często pokazywanych w telewizji czy w filmikach internetowych. Niestety muszę stwierdzić, że bogata spuścizna licznego grona polskich wynalazców i inżynierów nie jest dzisiaj doceniana, a nawet zauważana nawet przez starsze pokolenia. Innowacyjne rozwiązania przez nich zastosowane niejednokrotnie dały początek kolejnym milowym krokom z wielu dziedzin nauki.  
Helikopter. Aż trudno uwierzyć w to, że konstruktorem jednego z pierwszych modeli helikopterów był Polak-Adam Ostaszewski: konstruktor lotniczy, pionier polskiej awiacji, pisarz, dramatopisarz, poeta i tłumacz poezji niemal z całego świata, znawca ponad dwudziestu języków obcych i twórca języka zbliżonego do esperanto. Ma on na swoim koncie wiele wynalazków: liczne modele samolotów w tym (samolotu odrzutowego, dwupłatowców Ost 1-3 na których latał we Francji), modelu sterowca, ale także automatu do gry w szachy oraz instrumentów naukowo-badawczych; z zakresu fizyki, astronomii i techniki druku to tylko niektóre z nich.

Ręczny wykrywacz min. Pierwszy wykrywacz min (ang. Mine detector (Polish) Mark I) został opracowany podczas II wojny światowej, zimą 1941/1942, przez dwóch poruczników: Józefa Kosackiego oraz Andrzeja Garbosia. Konstrukcja ta była na tyle dobra, że wynalazku Kosackiego używało wiele armii przez kilka dekad- np: jak podaje tygodnik Time, ten typ wykrywaczy był na wyposażeniu Armii Brytyjskiej przez 50 lat, a ostatnio Mine detector (Polish) Mk. III użyto w trakcie wojny w Zatoce w 1991(chociaż stosowane były aż do roku 1995).
Walkie-talkie. Jednym z pierwszych twórców walkie-talkie(popularnie zwanych krótkofalówkami) był Henryk Magnuski (1909-1978). Polski inżynier zaprojektował to urządzenie dla amerykańskiego koncernu telekomunikacyjnego Motorola. Walkie-talkie było powszechnie używane przez amerykańskie siły zbrojne w Europie.

Tkanina kuloodporna (kamizelka). Tkanina kuloodporna wynaleziona przez Kazimierza Żeglenia oraz Jana Szczepanika, zwanego polskim „Edisonem”, "austriackim Edisonem", "polskim da Vinci" i „galicyjskim geniuszem”, to dziś nieodłączny element wyposażenia wojska i policji. Nauczyciel z Rudnik wynalazł również urządzenie, która przenosiło obraz metodą fotoelektryczną do maszyny tkackiej. Dzięki temu czas produkcji np. dywanów skrócono z kilku tygodni do godziny. Innym jego pomysłem był elektroskop. Funkcjonalność tego rodzaju aparatu pozwalała reprodukować obrazy na odległość. Wśród innych jego wynalazków znaleźć można także: fotosculptor, czyli urządzenie do rzeźbienia z możliwością kontroli optycznej, a także projekt elektrycznego karabiny. Za jego pomocą można było oddać kilkanaście strzałów w ciągu minuty. Wynalazcami kamizelki kuloodpornej byli dwaj Polacy: Jan Szczepanik. Ponadto Jan Szczepanik  jest autorem ponad 50 wynalazków i kilkuset opatentowanych pomysłów technicznych z dziedziny fotografii barwnej,tkactwa  czy telewizji.  Wszystkie wynalazki tkackie Szczepanika opatentowano w Niemczech, Austrii, Anglii oraz Stanach Zjednoczonych, gdzie spotkały się z wielkim zainteresowaniem przemysłowców ponieważ znacznie skracały i upraszczały proces produkcji tkanin oraz obniżały ich koszt  (film dźwiękowy, telektoskrop urządzenie do przesyłania na odległość ruchomego obrazu kolorowego wraz z dźwiękiem, protoplastę dzisiejszej telewizji fotometr – urządzenie do pomiaru jasności, fotometr – urządzenie do pomiaru jasności, silnik elektryczno-chemiczny)

Peryskop odwracalny - opracowany przez polskiego inżynier Rudolfa Gunlacha peryskop, umożliwiający obserwację w zakresie 360° bez odwracania głowy czy zmiany pozycji obserwatora. Używany w czołgach, okrętach podwodnych oraz wozach bojowych. Peryskop został opatentowany 3 stycznia 1936 roku i wówczas rozpoczęto jego produkcję we Lwowie Poza zastosowaniem przede wszystkim w polskich czołgach został wykorzystany przy produkcji większości czołgów angielskich Crusader, Churchil, Valentine, Cromwell. Dał też początek podobnym rozwiązaniom  amerykańskim (peryskop M6 w czołgachM3/M5 Stuart, M4 Sherman i innych). Po skopiowaniu w ZSRR masowo stosowany w radzieckich czołgach włączając T-34 oraz T-70, a także pojazdach   niemieckich używanych przez Wehrmacht. Po zakończeniu wojny znalazł się w wyposażeniu Ludowego Wojska Polskiego  jako peryskop obserwacyjny MK-4 i jest do dnia dzisiejszego używany w czołgach oraz wozach bojowych.
Ręczna kamera filmowa. Pionier polskiej oraz światowej kinematografii-Kazimierz Prószyński- był konstruktorem pierwszych aparatów kinematograficznych, m.in. projektora filmowego i ręcznej kamery filmowej. Skonstruował także pierwszą ręczną i automatyczną kamerę filmową pozbawioną statywu –aeroskopu( pierwsza na świecie ręczna kamera filmowa o napędzie automatycznym zbudowana w 1908).

Kazimierz Prószyński był autorem szeregu wynalazków głównie związanych z techniką fotograficzną oraz filmową m.in. kinofon – system jednoczesnej emisji obrazu i dźwięku, autokreator– urządzenie umożliwiające czytanie tekstu osobom niedowidzącym. Kazimierz Prószyński był autorem szeregu wynalazków głównie związanych z techniką fotograficzną oraz filmową m.in. kinofon – system jednoczesnej emisji obrazu i dźwięku, autokreator– urządzenie umożliwiające czytanie tekstu osobom niedowidzącym.

Wycieraczka do szyb samochodowych. Jedną z osób, którym przypisuje się ten wynalazek, był Polak,Józef Hofmann  (1876–1957), którego pomysł wdrożony został do seryjnej produkcji w fabryce Forda. Dokonał on tego odkrycia obserwując wahadłowy ruch. Ponadto Hoffmanowi przypisuje się również m.in. wynalezienie:  podwyższanego stołka do fortepianu, samochodowych zegara, maszynki elektrycznej do gotowania, spinacza biurowego oraz szeregu rozwiązań konstrukcyjnych w fortepianach, balonach i samolotach.)

Polskie społeczeństwo, zwłaszcza ery przemysłowej, było wyjątkowo kreatywne, a duch wynalazczości nie umarł do dziś. Czasami aż trudno uwierzyć w to, że było tylu wspaniałych polskich wynalazców. Korzystamy z ich osiągnięć nie zastanawiając się nad ich twórcami. Niestety Polacy mają niewielką wiedzę z dziedziny rodzimych wynalazków i częściej skupiają się na zagranicznych("zachodnich") innowacyjnych patentach. To tyko nieliczne wynalazki o polskim pochodzeniu.

Mati 

Grafika:
http://i1.ryjbuk.pl/045e9339fbe086cf1d04660a646c94690e370ac9/polak-potrafi-jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWHPRKpzsKGjMlM8dVhZljgcwEKxNGLAAlWANTn68mf7blWqxIM6HWmV6u_FpFUIkyyiEmTG7fk91wHZtLY20dcEaeYDVpYbMma-Z-qR2vYwR0_Y1-C8G9fiRB0Q3e9bYbIaoZmul3qvud/s320/poll.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-mSlKnt6QQRzblKio9SlVcRW1mpCcGJI6uSsHbUbcNAStQk9NL3orWlNyH5Pkf8IjVN7n4T33gUuyfFDxtgAsS2RDGgipGXcf5iHsbtKRmtKKnpWJ0QwE1PvnlgVagZ8D1-lhOqdlUn76/s400/polll.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOUiJXxHeeR_XF8QPcBnFNyOzgPVnnhVslALrfuNePe18ObhcvFxhqqt-7HXqt8yOzib-4eho0UJ3lBkBEH6DNyv4JQZf1RofhD9715onCNQULcUeI9Mmr-ONtq6bvHIgM7bYFHwtdRv57/s400/pllll.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj2sYFTxdAD0x-9YQo9xS7-ib93yESUzgkHh4Q7jHUj5FrwCMa0yC2LVvENi4MM9YIi4casuldCiEUXLnjrreCUiOy6-1ZnDau3QkssTn_hOG8iOVlB5zIpwjA5LyHrbra6pRph02oLWuS9/s1600/pol2.png