11 marca 2023

Myśli o wychowaniu

 

          Przemoc rówieśnicza

 

Kto[…] stosuje przemoc,

już przez to samo odsłania własną nikczemność,

ale kto się posługuje namową,

ten znieprawia duszę tego, którego namawia.

(Ksenofont)

 

Dość często docierają do nas wstrząsające informacje na temat aktów przemocy wśród nastolatków. Media ujawniają drastyczne okoliczności pobić oraz innych form znęcania się, a nawet  morderstw. To skłania do refleksji nad przyczynami tak niepokojącego zjawiska. Na co dzień używa się zamiennie pojęć przemoc i agresja, chociaż znawcy zagadnienia  je odróżniają i hierarchizują. Psycholożka Ewa Czemierowska-Koruba konkretyzuje: Agresja jest incydentalnym zachowaniem. Przemoc jest procesem. Agresja dotyczy osób o zbliżonej sile i możliwościach. Przemoc oznacza przewagę sprawcy nad ofiarą lub ofiarami. Używa się również terminu bullying na określenie zjawiska znęcania, zastraszania oraz wykluczania.

Przemoc rówieśnicza. Twórcą definicji tego pojęcia  jest szwedzki psycholog i pedagog Dan Olweus. Podkreśla on, że w przemocy rówieśniczej powtarzają się akty przemocy fizycznej lub psychicznej  i to w sytuacjach, gdy ofiara nie może się bronić. Istotna jest też  dysproporcja  sił - sprawca ma przewagę  (na przykład jest silniejszy, ma lepszą pozycję społeczną, większą odporność psychiczną, jest bogatszy). Do tego dochodzi  intencjonalność, a więc działania agresora nie są przypadkowe: chce skrzywdzić  ofiarę, zadać jej ból, przejąć nad nią pełną kontrolę i władzę. Dan Olweus sporządził kwestionariusz, który zawiera 10 form przemocy: przezywanie, wykluczanie z grup, bicie i kopniaki, rozpowszechnianie oszczerczych informacji, niszczenie lub zabór własności, w tym środków pieniężnych, zmuszanie do wykonywania określonych czynności, złośliwe komentarze (zwykle na temat wyglądu), komentarze i gesty seksualne, rozsyłanie krzywdzących materiałów (głównie przez Internet i telefony komórkowe), a także inne, niespecyficzne formy przemocowe.

Przemoc rówieśnicza przybiera różne  postaci: fizyczną, werbalną, relacyjną i cyfrową (elektroniczną, cyberprzemoc). Przemoc  fizyczna – jest  stosowana bezpośrednio (nastolatek jest sprawcą) albo pośrednio (namawia innych do przemocy). W tej grupy zalicza się: bicie, kopanie, popychanie, podstawianie nogi, zabieranie przedmiotów, wymuszanie pieniędzy, niszczenie własności, zamykanie w pomieszczeniach, itd. Przemoc  werbalna (słowna) – również bywa bezpośrednia lub pośrednia. Oznacza ona: przezywanie, wyśmiewanie, obrażanie, obmawianie, grożenie, szantażowanie, ośmieszanie, ale też nękanie gestami i minami. Przemoc relacyjna – odbywa się  „w białych rękawiczkach”, jest agresją bez kontaktu fizycznego. To takie działania, które mają na celu wykluczenie  kogoś z grupy rówieśników, izolowanie i ignorowanie go. Cyberprzemoc - to przemoc wirtualna  z  wykorzystaniem Internetu i telefonii komórkowej. Rozprzestrzenia się bardzo szybko i ma ogromny zasięg, a więc jest szczególnie dotkliwa. A dodatkowo sprawcy  czują się bezkarni, sądząc że  są anonimowi. I rzeczywiście, trudniej ustalić ich tożsamość. Przemoc  w sieci  wyraża się  w: poniżaniu, wulgarnych  wyzwiskach, straszeniu, nękaniu, szantażowaniu, publikowaniu  kompromitujących  filmów, zdjęć lub rozmów. Może również oznaczać kradzież tożsamości. Tego typu materiały są niemal niemożliwe do usunięcia.

Bullying. U postaw każdego rodzaju przemocy leży chęć wyrządzenia krzywdy drugiej osobie. Dręczyciel wybiera ofiarę rozmyślnie  lub przypadkowo  i znęca się nad nią. Bywa, że  upatruje  sobie  następną i kolejną. W ten sposób utrwala nieakceptowalne i antyspołeczne zachowania, stopniowo zanika u niego poczucia odpowiedzialności, wchodzi  w konflikt z prawem. Skutki przemocy  rówieśniczej dotyczą obu stron – ofiary  żyją w stresie i niepewności. To przekłada się na dolegliwości psychosomatyczne: zaburzenia snu oraz różnego rodzaju bóle, a także trudności w nauce.  Mają również  obniżone poczucie wartości, izolują się, niekiedy podejmują próby samobójcze. Bullying rówieśniczy wywołuje u ofiar ogromne traumę, a  z tym nie można się godzić.

Nie bój się. Reaguj! Pamiętaj, że przemoc sama się nie skończy, jeśli nikomu   o niej nie powiesz. Koniecznie powiadom o tym kogoś dorosłego – rodzica, nauczyciela, szkolnego psychologa. Jeśli z  jakichkolwiek powodów nie chcesz sam zgłosić problemu, poproś o pomoc kolegę, koleżankę, rodzeństwo. Jeśli zamiast mówić, wolisz napisać – przygotuj list do rodziców, nauczycieli i przedstaw w nim problem. Zajrzyj do zakładki pomoc psychologiczno-pedagogiczna na szkolnej stronie internetowej:

http://1lo.com.pl/pomoc-psychologiczno-pedagogiczna-82

Arreta


Grafika:

https://live.staticflickr.com/2086/5719454642_1e2ca23649_b.jpg

https://institutoinclusaobrasil.com.br/wp-content/uploads/2021/04/bullying11.jpg

https://thumbs.dreamstime.com/b/%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D1%8B%D0%B5-rgb-190798021.jpg

19 komentarzy:

  1. DLACZEGO NIEKTÓRZY NASTOLATKOWIE NĘKAJĄ INNYCH?

    Wpojone wzorce zachowania. Niektórzy są świadkami lub ofiarami przemocy. Jako ofiary - w ramach odwetu - stają się sprawcami agresji, nękając słabszych od siebie.

    Bycie na silniejszej pozycji. Pragnienie czucia się lepszym od innych, bycia w centrum uwagi, podporządkowania sobie innych. Na swe ofiary wybierają „łatwy cel” – osoby słabsze, które z jakiś powodów nie będą chciały się bronić lub są niepopularne w grupie.

    Brak empatii. Nie mając rozwiniętej empatii, nie zastanawiają się, jak czuje się osoba, której wyrządzają krzywdę.

    Niska samoocena. Negatywne przekonanie na własny temat powodują, że młodzież sięga po przemoc, chcąc poczuć się lepszą, silniejszą, ważniejszą.

    Brak wiedzy na temat odmienności.

    OdpowiedzUsuń
  2. "Chcecie zapobiegać przemocy? Nie czyńcie zła." - Zygmunt Miłoszewski

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tyleż piękna, co górnolotna i idealistyczna myśl. Wiadomo bowiem, że zło było, jest i będzie, ponieważ wynika ono choćby z ludzkiej natury. Chodzi jednak o to, żeby prymitywne instynkty nie brały góry nad kulturą, zasadami moralnymi czy zwykłą ludzką przyzwoitością. I tu jest ważne zadanie dla nas, nieakceptujących przemocy (w żadnej postaci).

      Usuń
  3. "Człowiek stosujący przemoc jest większym niewolnikiem od tego, który cierpi z jej powodu"
    - Lew Tołstoj

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W sensie filozoficznym Tołstoj pewnie ma rację. Jednak trzeba spojrzeć na sprawę w kontekście czysto ludzkim i nie można się godzić na triumfowanie drania nad przyzwoitym człowiekiem.

      Usuń
  4. Moim zdaniem, obecnie fala przemocy przybrała na sile. Ludziom wydaje się, że przemocą można załatwić wszystko - rozwiązać każdy problem. Nic bardziej mylnego. Zgadzam się z autorką, że na przemoc trzeba zawsze reagować. Nie wolno pozostawać wobec niej obojętnym.

    OdpowiedzUsuń

  5. Kampania „NIE HEJTUJĘ - MOTYWUJĘ”

    Powstała z potrzeby przeciwstawienia się przemocy, zwłaszcza tej, która ma swoje źródło w gwarantującym pozorną anonimowość Internecie. Zastraszanie, obraźliwe, raniące komentarze, szyderstwa, są obecnie niezmiernie powszechnym zjawiskiem.

    Czas skończyć z rozsiewaniem emocji, które ranią i podcinają skrzydła innym – mówią organizatorki z Europejskiego Klubu Kobiet Biznesu!

    OdpowiedzUsuń
  6. Kolejna brutalna napaść na nastolatka w Zamościu. I znowu zdarzenie miało miejsce w centrum miasta, tym razem na przystanku autobusowym przy ul. Peowiaków. Ponownie nikt ze świadków nie zareagował i nie zapewnił pomocy poszkodowanemu.

    OdpowiedzUsuń
  7. ,,Siła nie musi oznaczać przemocy. Żeby być wojownikiem, nie musisz kierować się prawem pięści" - słusznie uważa amerykańska pisarka , Becca Fitzpatrick.

    Niestety, młodzież nie potrafi teraz rozmawiać, wybiera rzekomo ,,łatwiejszą" drogę. Woli siłą załatwiać nieporozumienia, co nie zawsze kończy się tylko na pobiciu.

    OdpowiedzUsuń
  8. Dr Beata Rajba, psycholożka jest zdania, że:

    „Jeżeli sprawca bije, to znaczy, że jego też bili. Były kary, które nauczyły go, żeby przez agresję radzić sobie ze stresem”.

    Tak naprawdę zarówno sprawcy, jak i często ofiary nie mają podstawowych kompetencji społecznych, na przykład: umiejętność przystosowania się do różnych sytuacji, skuteczne porozumiewanie się z innymi, współpraca w grupie, rozwiązywanie konfliktów, radzenie sobie z emocjami, radzenie sobie z krytyką, porażką.

    OdpowiedzUsuń
  9. Niestety, jeżeli mówimy o przemocy, to po raz kolejny pojawia się też temat ludzkiej obojętności. Zazwyczaj ludzie nie reagują na przemoc, ponieważ boją się, że sami staną się ofiarami prześladowców. Sądzą, że nie warto się angażować - przecież zrobi to ktoś inny, a oni pozostaną bezpieczni. I w taki sposób ostatecznie nikt nie reaguje. A nie można zezwalać na przemoc, bo doprowadza do tragedii, takiej jak ta, która ostatnio wydarzyła się w Zamościu.

    OdpowiedzUsuń
  10. Obecnie bardzo często zwraca się uwagę na przemoc wśród nastolatków. Ostatnio ten temat jest rozpowszechniony w mediach. Pomimo ostrego sprzeciwu wobec takich zachowań poprzez organizację na przykład marszów przeciw przemocy, w dalszym ciągu jest za dużo agresji i nienawiści wśród młodzieży. Trzeba się zastanowić, dlaczego tak się dzieje i jak pomóc młodym ludziom. Warto reagować i nie być obojętnym na krzywdę innych.

    OdpowiedzUsuń
  11. Artykuł porusza bardzo ważny temat, który jest niezauważany w prawdziwym życiu. Dzieci, młodzież, a nawet dorośli, którzy znęcają się nad innymi, zastraszają te osoby, aby nic nie mówiły. Z kolei zastraszeni uczniowie nie są w stanie nic zrobić. Jednak nie należy bać się powiedzieć komuś o takiej sytuacji, nie jest to ani normalne, ani nie powinno być dopuszczalne.

    OdpowiedzUsuń
  12. Post porusza ważną kwestię przemocy. Uważam że obecnie największy problem stanowi cyberprzemoc. Jest to tak powszechne zjawisko że nawet pozornie mało znane i nieszczególnie popularne osoby są jej ofiarami. Zwykły hejt w internecie jest niekorzystnym zjawiskiem i może prowadzić do np depresji i problemów z postrzeganiem siebie. A przecież hejt to tylko kropla w morzu cyberprzemocy...

    OdpowiedzUsuń
  13. Post dotyczący jednego z najpoważniejszych problemów w dzisiejszym świecie. Przemoc wśród rówieśników jest tragicznym zjawiskiem i często prowadzi do ran, które pozostają na całe życie. Gratuluje autorowi postu za podjęcie się tak istotnego tematu.

    OdpowiedzUsuń
  14. W artykule poruszono ważny temat. W obecnych czasach coraz więcej słyszy się o przemocy zarówno wśród młodzieży jak i osób dorosłych. Jeżeli nie zareagujemy , będzie coraz gorzej.

    OdpowiedzUsuń
  15. Zjawisko przemocy wśród dorastającej młodzieży jest obecnie powszechne. Wynika ono przede wszystkim z braku więzi rodzinnych oraz nieradzenia sobie z wieloma problemami przez młodzież.

    OdpowiedzUsuń
  16. Artykuł porusza bardzo ważny temat. Przemoc w naszym otoczeniu bardzo często jest widoczna, ale nie potrafimy na nią zareagować. Jeśli nie będziemy potrafili na nią zareagować, to będzie jeszcze tylko gorzej.

    OdpowiedzUsuń
  17. Nareszcie bardzo ważny temat został poruszony. Przemoc w otoczeniu młodzieży jest coraz częstszym obserwowanym zjawiskiem, która jest najczęściej spowodowana problemami z którymi sobie nie radzimy. Naszą chwilową niemoc przelewany w formie agresji na bezbronne osoby. Bardzo duży, jak i nie największy, problem stanowi cyberprzemoc, która w wielu przypadkach prowadzi do depresji, braku akceptacji siebie jak również w najgorszych przypadkach do samobójstwa. Nie można wobec przemocy (krzywdy ludzkiej) przyjąć postawę obojętności, być biernym obserwatorem.

    OdpowiedzUsuń