Spacer po Tomaszowie
Każdy ma swoje
miejsce ulubione w dzieciństwie.
To jest ojczyzna duszy.
(Stefan Żeromski)
Tomaszów Lubelski to niewielkie miasto położone
na Roztoczu Środkowym, w bardzo malowniczej okolicy. Jest idealnym
miejscem na krótką, lecz bardzo ciekawą wycieczkę. Znajduje się tam wiele
wyjątkowych zabytków, które warto zobaczyć. Co ciekawe, historia miasta jest
związana z patronem naszej szkoły, Janem Zamoyskim. Około 1590 roku
zapoczątkował on budowę niewielkiej osady nad rzeką Sołokiją. Jej nazwa
Jelitowo wywodziła się od herbu Zamoyskich, którym było jelito. W 1613 roku
nazwę zmieniono na Tomaszów na cześć syna Jana Zamoyskiego - Tomasza.
Kościół
modrzewiowy pod wezwaniem Zwiastowania
Najświętszej Marii Panny to chyba najcenniejszy tomaszowski zabytek. Ufundowany
został w 1627 roku przez ordynata Tomasza Zamoyskiego. Jest jednym z najbardziej
znanych drewnianych kościołów barokowych w Polsce i jedynym na Zamojszczyźnie kościołem
dwuwiekowym. Wewnątrz znajduje się wczesnobarokowy ołtarz główny z I połowy
XVII wieku, w którym umieszczony jest cudowny obraz Matki Bożej Szkaplerznej
oraz pochodzące z rozebranego niegdyś kościoła trynitarzy późnobarokowe ołtarze
boczne. Zachwycają one bogactwem zdobień i pięknymi malowidłami. Jednocześnie
kościół sprawia wrażenie bardzo przytulnego miejsca.
Cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Mikołaja
zbudowano w samym centrum Tomaszowa w latach 1883 – 1890. Cerkiew jest
murowana, trójdzielna, z kopułą nad nawą i czterema wieżyczkami. Ma ciekawą
bryłę architektoniczną, odrestaurowany ikonostas oraz specyficzny dla prawosławia klimat.
Wewnątrz znajduje się wiele ikon, o których wspaniale opowiada proboszcz
parafii, ksiądz Dariusz Wasiluk oprowadzając chętnych po świątyni. Z zewnątrz
natomiast, uwagę zwraca kolor budynku. Parafii zabrakło pieniędzy na
dokończenie remontu, w związku z czym górna, odnowiona część cerkwi jest koloru
żółtego, a reszta świątyni-szarego.
Herbaciarnia (Czajnia) została wzniesiona w
1895 roku z okazji koronacji cara Mikołaja II. To piękny, drewniany budynek
wzorowany na domach budowanych wówczas w północnej Rosji. W swojej historii
budynek pełnił różne funkcje – oprócz herbaciarni służył jako teatr,
dworzec autobusowy, świetlica, kawiarnia, siedziba firmy odzieżowej.
Współcześnie herbaciarnia jest zaadaptowana na sklep z rowerami oraz chińską
restaurację.
Budynek szkoły muzycznej powstał na początku XX
wieku. Często jest mylnie uważany za tomaszowski ratusz, tymczasem pełnił on
kiedyś funkcję siedziby straży pożarnej. Z wysokiej wieży obserwowano miasto i
alarmowano o pożarach. Doskonale widać z niej piękną panoramę Tomaszowa. Dziś
dzieci uczą się tam gry na instrumentach. Mieści się tuż obok Cerkwi św.
Mikołaja.
Figura św. Tekli. Została wzniesiona przez mieszkańców Tomaszowa Lubelskiego w roku 1782 w
celu ustrzeżenia się przed zarazami, które w tamtych czasach często
nawiedzały miasto i okolice. Święta Tekla to „patronka od
powietrza, głodu, ognia i zwierząt”- tak głosi oryginalny podpis na
cokole. Święta przedstawiona jest z lwicą u stóp w sposób typowy dla swej
ikonografii. Tekla została skazana, jak wielu pierwszych chrześcijan, na
pożarcie przez dzikie zwierzęta, lecz ocala, gdyż wygłodniała lwica jej nie
tknęła.
To tylko niektóre z
miejsc w Tomaszowie, które warto odwiedzić. Zachęcam więc, aby któregoś dnia
wybrać się tutaj na spacer. Leniwi mogą to zrobić nawet przez Internet, dzięki
stronie http://www.tomaszow-lubelski.pl/spacer/
Królowa Elżbieta
Grafika:
http://www.zamosconline.pl/img/turysta/cabaj-2-1.jpg
http://eholiday.smcloud.net/mapy/zdjecia/medium/tomaszow_lubelski-10.jpg
http://s3.flog.pl/media/foto/2262234_cerkiew-prawoslawna-sw-mikolaja-cudotworcy-w-tomaszowie-lubelskim-.jpg
http://s3.flog.pl/media/foto/3549159_tomaszow-lubelski-----herbaciarnia--tzw-czajnia.jpg
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Tomasz%C3%B3w_Lubelski_PSM.jpg/200px-Tomasz%C3%B3w_Lubelski_PSM.jpg
http://e-przewodniki.pl/obiekty_obrazy/19340/obraz_87242_5998_500.jpg
