Rel, czyli potakiwanie
Język młodego pokolenia
charakteryzuje się przemijalnością.
[…] korzysta z chwilowych trendów.
Moda na określone zwroty i zapożyczenia
powstaje na zasadzie wolnych skojarzeń.
(Jerzy Bralczyk)
Zanim się spostrzegliśmy, zostało wybrane młodzieżowe słowo roku 2023. Przypomnę, że Młodzieżowe Słowo Roku to plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. W skład jury plebiscytu wchodzą: dr hab. Anna Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), prof. dr hab. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), prof. dr hab. Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski) i Bartek Chaciński („Polityka”- redaktor działu kultury). Użytkownicy języka w wyniku głosowania wyłonili trzy zwycięskie słowa roku 2023: „rel”, „sigma” i „oporowo”. Jurorzy z kolei, przyznali specjalne wyróżnienie dla słowa „oddaje”. Od początku (czyli od 2016 roku) śledzimy tę ciekawą inicjatywę i niemal od początku o niej piszemy na naszym blogu. Zapraszam do lektury postów: „Dzban przed normikiem” (29 grudnia 2018); „Wygrała alternatywka” (4 stycznia 2019) ; „Bawić się słowem” (18 grudnia 2021); „Masz essę” (4 lutego 2023).
„Rel”. Językoznawczyni Anna Wileczek o tym słowie mówi, że ma niemal wszystkie cechy językowego hitu: jest krótkie, przyjazne (oznacza: zgadzam się z tobą; czuję to samo; potwierdzam; racja), pochodzi z angielskiego (relatable), jest samodzielnym skrótem, którym można szybko spuentować rozmowę; jest bardzo rozpowszechnione wśród młodzieży – funkcjonuje od 2020 roku. Słowo „rel” ma już swoją małą rodzinę: rzeczownik „relówa”, czasownik „relować” („reluję”) oraz przysłówek „megarel”.
Drugie miejsce w plebiscycie zdobyło słowo „sigma”. Anna Wileczek tak wyjaśnia jego znaczenie: Tę oddaloną, bo osiemnastą literę alfabetu greckiego wybrano do nazwania silnej osoby (mężczyzny lub kobiety), nieszukającej jednak poklasku, sytuującej się z dala od blichtru władzy, za to mającej realny (czytaj: autentyczny) wpływ na rzeczywistość. Sigma wzbudza szacunek innych, osiąga sukcesy, jest nonkorformistą i trzyma się wartości, które uważa za prawdziwe. Przy takiej osobie w zasadzie pozostaje powiedzieć tylko… „rel”.
„Oporowo”. To słowo znalazło się na trzecim miejscu i oznacza: „intensywnie”, „mocno”, „dużo”, „do końca” . Jest synonimem wyrażeń: „do oporu”, „w opór” („bardzo”, „dużo”) oraz internetowego virala „oporowo całodobowo”.
Jurorom spodobało się znane słowo „oddaje”, ale funkcjonujące w języku młodzieży w nowym znaczeniu : „jest wartościowe”, „opłaca się” lub „zwraca włożony wysiłek”. Ma podobny sens jak słowa: „siadło”, „weszło”. Wyraża również pozytywną ocenę czegoś. Ważne jest, że zostało utworzone na gruncie języka polskiego – powiedziała Anna Wileczek. No i ma potencjał, jak mawia młodzież.
Do finałowej dwudziestki w 2023 roku weszły (poza zwycięskimi) takie oto słowa: bambik, baza, bratku / bruh, cringe, drillowiec, fr / FR, git, imo, LOL, NPC, rizz , side-eye, slay, zgerypała. Słowo kys (skrót wyrażenia "kill yourself" (ang. „zabij się”) zostało wycofane z plebiscytu jako zbyt kontrowersyjne. W poprzednich latach zwyciężyły słowa: sztos, Iks de/XD, dzban, alternatywka, śpiulkolot, essa. Organizatorzy plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku piszą, że jednym z celów przedsięwzięcia jest krzewienie języka polskiego wśród nastolatków. Tymczasem okazuje się, że w istocie popularyzuje modne słowa młodzieżowe wśród dorosłych. Pewnie wszyscy słyszeli wypowiedź bardzo znanego polityka skierowaną do drugiego polityka: Mateusz, ale z ciebie bambik. Anna Wileczek wyjaśnia: Rodzice chcą „czaić”, co mówią ich dzieci. Śledzą więc językowe nowinki.
Językoznawca Jerzy Bralczyk uważa, że Język młodego pokolenia charakteryzuje się przemijalnością. Anna Wileczek jest innego zdania: Młodzieżowe neologizmy wchodzą do języka potocznego i zostają lub ulegają ewolucji. Na przykład „rel” - myślę, że z biegiem czasu wejdzie do ogólnego języka potocznego. […] zostanie z nami na dłużej, tak jak „dzban”, „sztos”, „alternatywka”, „siema”, „hejka” albo „nara”, które już dawno przekroczyły granicę wieku. Czas pokaże, kto miał rację.
Nulla
Grafika:
https://media.ox.pl/upload/wiadomosci/zip/2023/12/07/1114/msr-final-podium.jpg
https://cdn.nakanapie.pl/koFFscGDkI_-Jz9EbkHOW-7jUuU=/730x400/filters:format(jpeg)/db3cdccb5caeba2fc060aa0cd77db946/n/mlodziezowe-slowo-roku-2023-czy-wiecie-co-oznacza
„BAMBIK”
OdpowiedzUsuńżółtodziób, nieudacznik, słabeusz, początkujący albo gorszy gracz, zawodnik.
To określenie jest pejoratywne lub ironiczne, czasem żartobliwe (w nawiązaniu do wiralowej piosenki o bambiku z gry wideo „Fortnite”, który „nie ma V-dolców”, czyli waluty używanej w tej grze).
Bambik jest ciekawy, ale chyba bardziej podoba mi się słowo DELULA:
Usuńpochodzi od angielskiego "delusional" - cierpiący na urojenia.
Oznacza osobę ogarniętą obsesją, zakochaną w swoim idolu/idolce, rzadziej w osobie z bezpośredniego otoczenia, i wierzącą we wzajemność.
ZGERYPAŁA
OdpowiedzUsuńŻartobliwy zrost wyrazowy oznaczający ocenę niedostateczną lub komentarz do fatalnej w skutkach decyzji, nieszczęśliwego zbiegu okoliczności; niefart.
Pochodzi z cytatu: „Z gery pała, z maty kolejna”, zaczerpniętego z serialu „Szkoła”.
IMO
OdpowiedzUsuńoznacza „In My Opinion” – po polsku „moim zdaniem”.
Ten skrót jest bardzo użyteczny, kiedy chcesz wyrazić swoją opinię bez nadmiernego formalizmu.
FR/fr – skrót od „for real” - znaczy: „na serio” lub „naprawdę”.
OdpowiedzUsuńPopularne wyrażenie używane przez młodzież, szczególnie w rozmowach online i na mediach społecznościowych.
Często używane dla wyrażania zaskoczenia, zdziwienia lub potwierdzenia czegoś.
RIZZ
OdpowiedzUsuńWyraz pochodzi od ang. charisma.
Oznacza zespół cech pozwalających na duży wpływ na inne osoby; urok; umiejętność „podrywu” i szerzej – wrażenie wywierane na innych.
Osoba, która pisała ten post jest totalnym Giga Chadem.
OdpowiedzUsuń
UsuńMusiałam sprawdzić znaczenie tego słowa. Dziękuję za uznanie.
GIGACHAD:
osoba idealna, wzbudzająca podziw; ktoś bardzo dobry w jakiejś dziedzinie lub coś co jest świetne, doskonałe.
Odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna.
W języku polskim druga część derywatu (CHAD) jest także homonimem słowa czad (Ale czad!) oznaczającego coś, co jest wyjątkowe, wspaniałe.
Mam nadzieje ze posty o takiej tematyce będą pojawiać się częściej.
OdpowiedzUsuńSpodziewałem się tego. Essa i Sigma ( to drugie szczególnie popularne wśród chłopaków) jest naprawdę słyszane przeze mnie słyszane dziesiątki razy dziennie, Choc przyznam że sam nie używam w ogóle tych słów.
OdpowiedzUsuńMoim zdaniem język młodzieżowy ewaluuje. Jedne słowa znikają z użytku a w ich miejsce pojawiają się nowe.
OdpowiedzUsuńRzeczywiście, język żyje i zmienia się. A plebiscyt jest wyrazem kreatywności języka, która potwierdza jego witalność. Poza tym jest dobrą zabawą.
UsuńNowe słowa slangu młodzieżowego czasem wchodzą do naszego języka tak szybko, że nawet ja, przedstawiciel młodego pokolenia, nie potrafi ich nabieżącą zrozumieć.
OdpowiedzUsuńCiekawe, jak będą się one rozwijać i czy rzeczywiście wejdą do ogólnego języka potocznego.
Fascynujące jest obserwowanie, jak język ewoluuje. Plebiscyt "Młodzieżowe Słowo Roku" to doskonały przykład na to, jak nowe słowa zyskują popularność i stają się częścią codziennej komunikacji. Warto zauważyć, że choć niektóre słowa mogą być przemijające (mające tylko swój pewien moment), tak inne zostają z nami na dłużej, ewoluując i wzbogacając nasz język. To przypomina nam, że język jest żywym organizmem, który rośnie i zmienia się razem z nami.
OdpowiedzUsuńPlebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku jest ciekawym zjawiskiem, bowiem często wywołuje dużo kontrowersji, kiedy wysokie miejsce w rankingu zajmują słowa, których młodzież nie używa. Tak było chociażby w 2021 roku ze słowem "śpiulkolot". Jednakże werdykt plebiscytu w 2023 roku został przyjęty pozytywnie - zwycięstwo słowa "rel" nie jest przypadkowe; można je obecnie często zobaczyć w przestrzeni internetowej, a także usłyszeć na żywo.
OdpowiedzUsuńCiekawostka: Słowem roku 2023 niemieckiej młodzieży jest „goofy” („głupek”)
OdpowiedzUsuńLMAO
OdpowiedzUsuńz ang. Laughing my ass off
Używa się tego skrótu, gdy coś jest bardzo śmieszne. Niektórzy używają go jako synonimu LOL. LMAO najlepiej używać w rozmowach czy przy konwersacji internetowej, ale w nieformalny sposób.
Uważam, że wybór słów roku to fascynujące spojrzenie na dynamikę rozwoju języka młodzieżowego. Język ciągle ewoluuje, a badanie jego zmian wydaje się interesujące dla językoznawców.
OdpowiedzUsuńKiedyś usłyszałam od starszej osoby: ,,Ciekawy jestem czy nadejdzie taki czas, kiedy to codzienny język tak przesiąknie slangiem, którym posługuje się młodzież, że przestanę rozumieć co do mnie mówią…”
OdpowiedzUsuńJerzy Bralczyk o języku młodzieży:
OdpowiedzUsuń„Język młodzieży jest oryginalny, bo taki jest zresztą zamiar i idea tego języka".
"Jest także inny niż język ogólny, choć możemy w nim zaobserwować pewną potoczność”.
„Jest […] nasycony anglicyzmami, ponieważ młodzież […] ma aspiracje do tego, aby funkcjonować internacjonalnie"
Język obecnej młodzieży jak mówi autor- charakteryzuje się przemijalnością. Młodzieżowe słowa zmieniają się bardzo szybko i bardzo często, a uczą się ich coraz młodsze osoby. Uważam, że dla dobra naszego pięknego języka powinniśmy nie iść jedynie za językowymi trendami, tylko pokazać się z dobrej strony innym osobom posługując się rozmaitym zasobem polskich słów i zainspirować ich w ten sposób również do rozpowszechniania bogactwa języka polskiego.
OdpowiedzUsuńCzęsto w mediach na temat Plebiscytu pojawia się sporo kontrowersji, czy dane słowo aby na pewno jest tym "młodzieżowym".
OdpowiedzUsuńSama z chęcią obserwowałam nowe nominowane słowa, ale także zwycięzców. To imponujące jak my młodzi kształtujemy język i tworzymy nowe zwroty pod nasze potrzeby.
Moim zdaniem słowo "rel" słusznie zostało wybrane na mło0dzieżowe słowo roku. Osobiście sama często go używam.
OdpowiedzUsuńDzisiejsza młodzież używa bardzo dużo swojego slangu wręcz jest nim przesiąknięta, ale to dobrze że młodzi ludzie znajdują swój wspólny język.
OdpowiedzUsuńSłowa bądź frazy tworzone przez młodzież uważam za ważne, gdyż poprzez to przyczyniamy się my do rozwoju naszego języka.
OdpowiedzUsuńOstatnio temat młodzieżowego slangu jest dosyć popularny. Osobiście rzadko kiedy go używam.
OdpowiedzUsuń