19 listopada 2022

Przeczytane, przemyślane, skomentowane

 

    Arteterapia - terapia sztuką

 

 

Sztuka

to wieczne przezwyciężanie

wszystkiego co niedołężne, ułomne i niedojrzałe,

poszukiwanie coraz to doskonalszej formy,

coraz to pełniejszego wyrazu.

(Karol Szymanowski)

 

Współczesny świat oferuje  człowiekowi  coraz  większe  możliwości  poznania i rozwoju. Dzieje się to jednak kosztem zawrotnego tempa, w jakim zmienia się otaczająca  go  rzeczywistość. W związku z tym, nie każdy potrafi  sprostać życiowym wymaganiom, czego skutkiem mogą być zaburzenia osobowości.  Jedną z metod przeciwdziałania problemom osobowościowym jest arteterapia.  Pojęcie pochodzi od wyrazów: „ars”, czyli sztuka i „therapeuein”, czyli leczenie, terapia.  Ta metoda  wykorzystuje  w kuracji artystyczne środki  i formy  wyrazu: muzyczne, plastyczne, teatralne, choreograficzne i inne. Pomysł nie jest niczym nowym, bo już Arystoteles zwrócił uwagę na terapeutyczną moc sztuki – sformułował pojęcie katharsis, czyli oczyszczenia i rozładowania  przykrych uczuć oraz zmianę ich na przeciwstawne. Filozof  podkreślał  także  ogromną wagę uczestniczenia w  sztuce, najlepiej poprzez jej tworzenie.

Tak więc arteterapia  - w szerokim rozumieniu -   to formy i metody pomocy terapeutycznej,  w ramach  której wykorzystuje się  różne formy aktywności artystycznej (malowanie, śpiew, literaturę, dramę, taniec...). W wąskim ujęciu - arteterapia  to  kuracja  z  wykorzystaniem głównie sztuk plastycznych: malowania,  rysowania, rzeźbienia. Terapia przez sztukę pełni  następujące funkcje: rekreacyjną, edukacyjną i korekcyjną. Jej celem  jest  między innymi wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju jednostki:  uczenie    umiejętności wyrażania własnych uczuć, pomoc w umacnianiu wiary we własne siły oraz kształtowaniu charakteru, stwarzanie sytuacji  sprzyjających  uwalnianiu i odreagowywaniu negatywnych emocji. Wśród najczęściej wykorzystywanych rodzajów arteterapii wymienia się: muzykoterapię, terapię przez sztuki wizualne (instalacja, performance, malarstwo, rzeźba), choreoterapię, biblioterapię, filmoterapię, teatroterapię.

Muzykoterapia  to forma działania, w której wykorzystuje się muzykę (dźwięk) w celu wspierania  osób  z  zaburzeniami  rozwojowymi-  emocjonalnymi, psychicznymi, z niepełnosprawnością fizyczną i intelektualną. Muzyka wyzwala  emocje dzięki aktywności (śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce) lub dzięki słuchaniu i relaksacji.  Muzykoterapię (podobnie jak inne metody) stosuje się również  u osób  zdrowych, lecz nieprzystosowanych i  konfliktowych, aby  uwolnić je  od nadmiaru napięć oraz doprowadzić do odprężenia. 

Plastykoterapia – wykorzystuje sztuki wizualne, plastyczne: malarstwo, rzeźbę, rysunek, collage, grafikę i kolory. Ta  forma terapii pomaga zrelaksować się osobom nadpobudliwym i agresywnym, rozładować napięcie. Niejednokrotnie jest sposobem na odkrywanie własnych uzdolnień i zainteresowań, wspiera człowieka w budowaniu indywidualnego systemu wartości i postaw.

Choreoterapia, której podstawą jest taniec, to doskonały sposób na komunikowanie się bez słów, przekazywanie myśli i emocji. Ta forma terapii jest wykorzystywana w pracy z osobami  mającymi problemy  psychiczne, zaburzenia osobowości, ludźmi po traumatycznych przeżyciach  i doświadczeniach, z dziećmi  i młodzieżą z problemami wychowawczymi, a także z seniorami. Jest też  stosowana jako metoda pracy z osobami zdrowymi, gdyż  sprzyja podnoszeniu poczucia własnej wartości.

Biblioterapia – w tej metodzie  wykorzystuje się odpowiednio dobrane lektury (czytelnictwo ukierunkowane), które pomagają w rozwiązywaniu problemów natury psychicznej.  Czytelnik identyfikuje się  z bohaterami książek, przeżywa ich uczucia, a dzięki temu w bezpieczny sposób rozważa własne  dylematy -  rozmawia o swoich uczuciach  pod pretekstem mówienia o kimś innym. W  rozwiązywaniu problemów dzieci stosuje się tzw. bajki- pomagajki (bajkoterapia).

Teatroterapię , czyli „leczenie teatrem” stosuje się w pracy z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, osobami chorymi psychicznie i z zaburzeniami osobowości, osobami poddanymi opiece paliatywnej,  a także zagrożonymi wykluczeniem społecznym. Wykorzystuje się  ją również w celach profilaktycznych w pracy z dziećmi i młodzieżą.

Filmoterapia znajduje zastosowanie w pracy z osobami borykającymi się z różnymi problemami, między innymi  z  chorobami  fizycznymi  i psychicznymi (na przykład  problemy  emocjonalne, poszukiwanie tożsamości przez dorastającą młodzież).

Arteterapia powstała z dwóch dyscyplin: sztuki i psychiatrii.  Jest metodą wykorzystywaną zarówno w pracy  z osobami zdrowymi,   jak  i tymi, którzy mają  różnego rodzaju zaburzenia. Bardzo dawno doceniono zbawienne oddziaływanie sztuki na psychikę człowieka. Na początku XIX wieku pewien rosyjski lekarz, powołując się na autorytet Cycerona i Platona,  zauważał: znając wzajemne oddziaływania duszy i ciała trzeba wiedzieć, że są duchowe lekarstwa, które leczą ciało. Takim lekarstwem jest sztuka. W sztuce zawarta jest siła ducha, która jest w stanie zwyciężyć cielesny ból, nostalgię, wewnętrzny niepokój.

Julia

 

Grafika:

https://www.ciaramolina.com/wp-content/uploads/2018/11/dibujo-arteterapia-.jpg

https://s3.mamotoja.pl/newsy/przedszkolaki-dzieci-instrumenty-36013-4_3.jpg

https://pcud.edu.pl/storage/app/media/grafiki-t%C5%82o-szkole%C5%84/choreoterapia-terapia-tancem-i-ruchem.jpg

https://polki.pl/foto/4_3_LARGE/biblioterapia-poradnik-dla-nauczyciela-1609387.jpg

18 komentarzy:

  1. Kinoterapia (FOCUS.pl)

    Psychologowie nie wypisują filmów na receptę. A szkoda, bo wielu z nich przyznaje, że kino może pomóc w przeżywaniu trudnych emocji i szukaniu wyjścia z życiowych zaułków.

    „Kino zostało stworzone na obraz i podobieństwo wizji sennych, w których postrzeganie łączy się z uczestnictwem uczuciowym” (Edgar Morin, filozof i socjolog)

    OdpowiedzUsuń
  2. Sztuka jest cudowna i obcowanie z nią daje bardzo wiele każdemu człowiekowi. Istnienie arteterapii tylko to potwierdza.

    OdpowiedzUsuń
  3. Artykuł potwierdza tezę, że sztuka ma wielki wpływ na psychikę ludzką. Osobiście nie wyobrażam sobie życia bez jej elementów.

    OdpowiedzUsuń
  4. Szczerze mówiąc to nie wiedziałem że istnieje coś takiego jak arteterapia i jest to przyjętą w psychiatrii formą leczenia. Ja osobiście najbardziej lubię muzykę i oglądanie filmów jako forma relaksu, chociaż dobrą, ciekawa książka też nie pogardzę. Niestety nie jestem typem osoby zafascynowanej malarstwem,rzeźbiarstwem czy teatrem ale myślę, że każdy ma swoje ulubione sposoby odstresowania się i nie warto zmuszać nikogo do czegoś, co do niego nie przemawia.

    OdpowiedzUsuń
  5. Artykuł mówi o tym co nas otacza. Osobiście uwielbiam czytać i słuchać muzyki, pomaga mi to w wyciszeniu. Nie wyobrażam sobie życia bez sztuki .

    OdpowiedzUsuń
  6. Artykuł uświadomił mi, jak ważną rolę w życiu człowieka odgrywa sztuka. Pomaga ona uwolnić emocje i sprawia, że osoby zarówno z zaburzeniami, jak i te zdrowe, chociaż na chwilę mogą poczuć się lepiej.

    OdpowiedzUsuń
  7. Sztuka jest bardzo ważna w życiu człowieka.Redukuję stres oraz pobudza kreatywność, ale również pomaga zbadać psychologiczne i emocjonalne potrzeby.

    OdpowiedzUsuń
  8. Sztuka w życiu człowieka jest bardzo przydatna i pomocna. Artykuł dał mi do zrozumienia, że dla człowieka sztuka odgrywa bardzo ważną rolę. Osobiście uwielbiam oglądać filmy ora słuchać muzyki i nie wyobrażam sobie, jakbym musiała nagle przestać to robić.

    OdpowiedzUsuń
  9. Sztuka nie dość, że jest piękna sama w sobie, pobudza wyobraźnie i jest przyjemna dla zmysłów to również działa kojąco na psychikę.

    OdpowiedzUsuń
  10. Artykuł wyjaśnia, że za sprawą sztuki każdy może się ze sobą komunikować, bez najmniejszej trudności.

    OdpowiedzUsuń
  11. "Malarz powinien "widzieć" i - jak sądzę nie musi rozumieć tego, co widzi. Bardzo trudne, jeśli nie niemożliwe, jest opowiedzenie utworu muzycznego i podobnie trudno jest chyba z obrazem. To tak jak opisać smak czekolady komuś, kto nigdy nie miał jej w ustach. Reasumując: obrazy są do oglądania, a reszta jest milczeniem" - Zdzisław Beksiński.

    OdpowiedzUsuń
  12. Sztuka odrywa ważną rolę w życiu człowieka, ponieważ każda osoba może znaleźć w niej ukojenie i własny sposób na wyrażanie emocji.

    OdpowiedzUsuń
  13. Artykuł uświadamia, jak ważna jest sztuka w życiu człowieka. Potrafi nas ukoić, sprawić, że zaczniemy myśleć pozytywnie, czytając dobrą książkę wcielić się w jej bohatera, a słuchając muzyki możemy pozbyć się negatywnych emocji i odpocząć np. po ciężkim dniu w szkole.

    OdpowiedzUsuń
  14. Czyż nie jest to piękne jak sztuka sama w sobie może dawać człowiekowi radość, ukojenie jak i pomoc w trudnych sytuacjach życiowych.

    OdpowiedzUsuń
  15. Cieszy mnie, że istnieje alternatywa dla standardowych metod leczenia, a tym bardziej skoro ma ona wspólny punkt ze sztuką, która jak każdy wie, daje nam radość

    OdpowiedzUsuń
  16. Artykuł pokazuje, że każda forma sztuki może przysłużyć się nie tylko jako urozmaicenia życia człowieka, ale i do celów zdrowotnych (terapia).

    OdpowiedzUsuń
  17. Dzięki sztuce możemy wyzwolić nasze emocje w pozytywny sposób. Jest to również rodzaj terapii oraz lepszej komunikacji z innymi. Bardzo dobry artykuł!

    OdpowiedzUsuń
  18. Cieszę się, że poznałam coś takiego jak arteterapia. Wyrażanie emocji przez sztukę jest ciekawą formą rozładowania napięcia. Chętnie wypróbuję ją i spróbuję namalować jakiś obraz, gdy będę zmagała się z jakimiś trudnościami.

    OdpowiedzUsuń