25 listopada 2023

Literackie fascynacje


Mity ożywione wyobraźnią

 

Po to są mity, by ożywiała je wyobraźnia.

(Albert Camus)

 

Często zdarza się, że znane mity, legendy, baśnie lub podania są opowiadane na nowo. Dotyczy to książek, filmów, seriali oraz  gier komputerowych, a zjawisko nazywa się retellingiem. Pojęcie w zasadzie jest nieprzetłumaczalne na język polski, ale za to ma synonimy: renarracja  lub literacki recykling. Daga Brzozowska w swoim artykule Kilka słów o retellingach. Część 1 pisze, że retelling może dodawać inną perspektywę do wydarzeń, zmieniać sztafaż, odczytywać na nowo znane motywy, urealniać opowiadaną historię, czy nawet zupełnie zmieniać jej wydźwięk [...] dopowiada to, czego nam w danej historii brakuje, uzupełnia pustkę i pozwala pobyć z ulubioną historią od nowa i dłużej. W Polsce retellingiem zajmował się np. Andrzej Sapkowski, ja natomiast chcę zwrócić uwagę na twórczość amerykańskiej pisarki Madeline Miller, która upodobała sobie świat  mitologii greckiej.

Pierwsza powieść Madeline Miller  to „Pieśń o Achillesie”.  Utwór przedstawia postać mitologicznego Achillesa z perspektywy Patroklesa. W powieści  pisarki  obu mężczyzn łączy  nie tylko  relacja przyjacielska, lecz  również romantyczna i erotyczna. Miłość jest bardzo ważnym motywem tej książki, co  sugeruje już samo hasło promujące tę książkę: Dzieje miłości silniejszej niż śmierć. Uważam jednak, że ta powieść nie jest wyłącznie romansem – opowiada zarówno o realiach bycia herosem (o Achillesie), jak też o życiu w jego  cieniu (o Patroklesie). Madeline Miller pokazuje głównych bohaterów inaczej  niż zrobił to Homer w „Iliadzie”. Mówi  również o honorze, braterstwie, a także, bardzo ważnym w wielu historiach składających się na mitologię grecką, przeznaczeniu.  A wszystko to przekazane pięknym językiem, który wyraża emocje i konflikty. Warto sięgnąć po tę książkę, ponieważ  opisuje wzruszającą historię o miłości dowiedzionej ogromnym poświęceniem.

Kolejną powieścią Madeline Miller jest „Kirke”. Tytułowa bohaterka i narratorka  żyje samotnie na wyspie Ajai, gdzie została wygnana. Kirke jest również postacią występującą w „Odysei” Homera – to u niej zatrzymuje się Odyseusz w trakcie powrotu do Itaki po zakończeniu wojny trojańskiej. W swojej powieści pisarka traktuje  historię mitologicznej  czarodziejki  dość swobodnie, przypisując jej  na przykład  relacje  z Dedalem i Hermesem. Powstała piękna historia  o wygnaniu, magii  i miłości, o nieznanych obliczach olimpijskich bogów, a także o różnych aspektach bycia czarodziejką. Na uwagę zasługuje również sposób przedstawienia Odyseusza, który mocno różni się od Homeryckiej wizji. Takich smaczków jest w powieści o wiele więcej, co czyni jej lekturę prawdziwą przyjemnością.

Madeline Miller napisała również opowiadanie zatytułowane „Galatea”. Jest ono retellingiem mitu o Pigmalionie -  mitologicznym królu Cypru, który ożenił się z tytułową Galateą, ożywionym przez Afrodytę  posągiem z marmuru.  Wydawnictwo „Albatros” zachwyca się: Literacka perełka w filigranowym, eleganckim wydaniu! A problematyka? Pigmalion  pragnie, aby  żona - Galatea była posłuszna pokorna i pięknie wyglądała. Ona natomiast jest mądrą kobietą, pragnącą swobodnie myśleć i decydować. Na to nie godzi się Pigmalion  i izoluje ją od świata. Czy uda się Galatei odzyskać wolność dla siebie i córki?

Jestem ogromnym fanem twórczości Madeline Miller. Uważam, że w przepiękny sposób opowiada znane mitologiczne historie, dając im drugie życie. Język pisarki jest bogaty w metafory i porównania, dlatego jej powieści czyta się dość wolno (szczególnie, jeżeli ktoś faktycznie skupia się na lekturze i zwraca uwagę na dobór słów i styl autorki), jednak to  pozwala w pełni odczuć  niesamowity świat  mitologicznych bohaterów. Polecam książki  Madeline Miller, zwłaszcza że są łatwo dostępne – wystarczy pójść do szkolnej biblioteki.

Azazo

 

Grafika:

https://pixabay.com/pl/illustrations/książka-stary-surrealistyczne-863418/

https://lente-magazyn.com/wp-content/uploads/2021/06/Piesn-o-Achillesie-M.-Miller-e1625940896983-840x520.jpg

https://i0.wp.com/niestatystyczny.pl/wp-content/uploads/2019/08/kirke-wow.jpg?w=1200&ssl=1

https://lente-magazyn.com/wp-content/uploads/2022/11/galatea-scaled-840x520.jpg

22 komentarze:

  1. Madeline Miller to mistrzyni w ożywianiu starożytnych mitów. Jej retellingi nie tylko wzbogacają znane historie, ale też dodają im nowe emocje i perspektywy. Jej piękny, pełen metafor język wprowadza w niesamowity świat mitologicznych bohaterów, sprawiając, że każde słowo ma wagę. Jej książki to skarbnica mądrości dostępna w szkolnych bibliotekach.

    OdpowiedzUsuń
  2. Artykuł zachęcił mnie do przeczytania książek Madeline Miller, chętnie wybiorę się po nie do biblioteki.

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo ciekawy artykuł, dzięki niemu dowiedziałam się co to retelling i w jaki sposób może być on wykorzystywany.

    OdpowiedzUsuń
  4. "Przywilejem młodości jest nieświadomość zaciąganych długów." - Madeline Miller, "Kirke"

    OdpowiedzUsuń
  5. Nie spotkałem się jeszcze z takimi dziełami, choć muszę przyznać że naprawdę twoje opowiadanie o nich brzmi ciekawie i intrygująco. Na pewno dodają do mitycznych opowieści, szczypty pikanterii i uatrakcyjniają niekiedy niezbyt ciekawe mitologiczne historie.

    OdpowiedzUsuń
  6. "On jest połową mojej duszy, jak mawiają poeci". Madeline Miller, Achilles. W pułapce przeznaczenia

    OdpowiedzUsuń
  7. Bardzo interesujący artykuł, chętnie przyjrzę się twórczości Madeline Miller.

    OdpowiedzUsuń
  8. ,,Madeline Miller połączyła swoją wiedzę i wyobraźnię, aby pokazać historię znaną z najsłynniejszej epopei na świecie w zupełnie nowy sposób. Powieść świeża, emocjonalna i pełna namiętności."~ The Independent, czyli dziennik brytyjski o ,, Pieśni o Achillesie"

    OdpowiedzUsuń
  9. Pomimo że nigdy nie zapoznałam się z światem retellingu mitów, to zainteresował mnie on. Cieszę się, że choć częściowo zapoznałem się z twórczością Madeline Miller i postaram się w nią wgłębić, gdyż wydaje się ona być bardzo ciekawa.

    OdpowiedzUsuń
  10. Mity potrafią zaciekawić i to bardzo.Ja osobiście jak czytałam mitologie,nie mogłam się od niej oderwać.

    OdpowiedzUsuń
  11. Ciekawy post, chętnie spojrzę na twórczość Madeline Miller

    OdpowiedzUsuń
  12. Interesujący artykuł. Twórczość Madeline Miller została przedstawiona w bardzo ciekawy sposób, a streszczenie jej książek zachęciło mnie do przeczytania opowieści z taką tematyka mimo, że nigdy nie miałam styczności z tego typu rodzajem literatury.

    OdpowiedzUsuń
  13. Dzięki temu postowi, mam ochotę poznać twórczość Madeline Miller

    OdpowiedzUsuń
  14. Myśle, że autor blogu niesamowicie wyjaśnił temat o którym pisze. Zaczął od wytłumaczenia tematu, a następnie podano przykłady. Dodatkowo zgadzam się z autorem, że jest to bardzo ciekawe jak dzisiejsi autorzy zrozumieją i opowiedzą historie z tak dawna. Czytając na nowo historie z innej perspektywy brzmi interesująco.

    OdpowiedzUsuń
  15. Ponowne opowiedzenie utworu literackiego jest bardzo interesującym rozwiązaniem! Pozwala rozpowszechnić mniej znane utwory i nadać im nowe życie oraz współczesność, jak i otworzyć nas na różne interpretacje. Artykuł zainspirował mnie do poznania twórczości Madeline Miller, a nawet podjęcia próby opowiedzenia przykładowego mitu na nowo.

    OdpowiedzUsuń
  16. Po przeczytaniu tego blogu odniosłam wrażenie, że autor ma naprawdę interesujący sposób pisania. Bardzo podoba mi się, jak łatwo przekazuje swoje myśli i ciekawie przedstawia różne tematy. Ciekawe było czytać o tych mitach ożywionych. Chętnie spojrzę na twórczość Madeline Miller.

    OdpowiedzUsuń
  17. Nigdy wcześniej nie słyszałem o twórczości Madeline Miller, ale po przeczytaniu tego ciekawego artykułu, jestem wręcz przekonany, że sięgnę po jakąś z jej książek.

    OdpowiedzUsuń
  18. Dzięki artykułowi zaciekawiłam się twórczością Madeline Miller.

    OdpowiedzUsuń
  19. Artykuł jest bardzo ciekawy, jego autor zachęcił mnie do przeczytania twórczości Madeline Miller. Dowiedziałem się z niego także o zjawisku retellingu, który pozwala spojrzeć na znane już utwory w inny sposób.
    „To co podziwia jedno pokolenie, następne może wymazać.”- Madeline Miller „Pieśń o Achillesie”

    OdpowiedzUsuń
  20. Nie lubię mitologii, ciężko mi się ją czytało w klasie pierwszej. Mimo to, ten artykuł zaintrygował mnie opisaną w nim, twórczością Madeline Miller.

    OdpowiedzUsuń
  21. Artykuł skutecznie zachęca do sięgnięcia po twórczość Madeline Miller, podkreślając jej piękny język, bogate w metafory i porównania, oraz umiejętność nadania mitom nowego życia.

    OdpowiedzUsuń
  22. Streszczenie powieści Madeline Miller w twoim poście zachęca do przeczytania tego, co wyszło spod jej pióra, ponieważ zostało przedstawione to co jest najważniejsze, aby zachęcić do sięgnięcia po jej twórczość.

    OdpowiedzUsuń