Siła kobiet w walce o godność
Każdy człowiek – człowiekiem.
Nie – białym, czarnym, śniadym czy czerwonym.
(Malcolm X)
Służące to film wyreżyserowany przez Tate`a Taylora w 2011 roku. Oparty jest na
bestsellerowej powieści Kathryn Stockett. Film otrzymał 4 nominacje do
Oskara oraz 5 nominacji do Złotych
Globów. Służące zostały nagrodzone Oskarem za Najlepszą Rolę
Drugoplanową (Octavia Spencer). W główne role wcielają się Emma Stone i Viola
Davis. Akcja filmu rozgrywa się w stanie Missisipi w latach sześćdziesiątych
ubiegłego wieku. Reżyser ukazuje świat segregacji rasowej w jednym z
najbardziej rasistowskich stanów w Stanach Zjednoczonych, gdzie większość
białych gospodyń posiadała czarną służącą. To właśnie dyskryminacja na tle
rasowym jest głównym tematem filmu. Reżyser ilustruje to z perspektywy silnych,
czarnoskórych kobiet (tytułowych służących).
Skeeter (Emma Stone) marzy o karierze pisarki. Pragnie napisać książkę na
temat traktowania czarnoskórych służących, które są zmuszone do korzystania z
oddzielnych toalet czy chociażby
sztućców. Przeprowadza wywiad z Aibileen Clark (Viola Davis). Po pewnym czasem
dołączają kolejne bohaterki, między innymi Minny Jackson (Octavia Spencer). Skeeter
poruszając temat tabu, naraża swoje dobre imię i wiele ryzykuje. Mimo to,
pragnie zmienić mentalność ludzi i nastawienie do służących. Wydaje się, że
zmiany są niemożliwe do zrealizowania, jednak książka Skeeter odbije się
wielkim echem i wprowadzi rewolucję.
Najbardziej barwnymi postaciami w filmie są według mnie Hilly Holbrook
(Bryce Dallas Howard) oraz jej służąca Minny Jackson (Octavia Spencer). Hilly
to kobieta o silnym charakterze, ma duży wpływ na swoje koleżanki, które
traktują jej opinię jako świętość i najbardziej się z nią liczą. To właśnie ona
tworzy nowe zasady dla służących, między innymi konieczność korzystania z
oddzielnych toalet. Argumentuje to względami zdrowotnymi, natomiast oczywisty
jest fakt, że nie chce korzystać z nimi ze wspólnej toalety ze względów
rasowych. Postać Hilly jest tak wyrazista, że wielu widzów poczuje do niej
niechęć. I o to chodzi w tym filmie, żeby zrozumieć, jak pod pozorami
grzeczności i dobrego wychowania kryje się pogarda dla innych. Minnie natomiast
to ciepła kobieta, która umie walczyć o swoje. Traci pracę u Hilly za
niedostosowanie się do zasad, do których my też nie chcielibyśmy się stosować.
Co ważne, reżyser umiejętnie tworzy nastroje w filmie i wprowadza do niego
również sceny pełne humoru. Myślę, że historia Minny i jej ciasta czekoladowego
rozbawi was do łez.
Ponad 100
lat po zniesieniu niewolnictwa Lyndon Johnson podpisał ustawę o prawach
obywatelskich (2 lipca 1964). Apelował wtedy do narodu słowami: Powstrzymajmy strumień rasowej nienawiści,
odłóżmy na bok nieistotne różnice, niech ten naród będzie jedną całością. W
latach 60. ubiegłego wieku czarnoskórzy byli traktowani jako ludzie drugiej
kategorii, można było nawet odmówić ich zatrudnienia ze względu na kolor skóry.
Mieli wyznaczone miejsce z tyłu autobusu, oddzielnie wejścia do sklepów czy
toalet. Istniały restauracje, z których nie mogli korzystać oraz taksówki, do
których nie mogli wsiadać. Czarne dzieci uczyły się w innych szkołach niż
dzieci białych. Na zdjęciu niżej: wejście dla "kolorowych" do
sklepu wielobranżowego w Alabamie.
Ustawa z 1964 roku zakazywała dyskryminacji rasowej, niestety nie zakończyła
ona całkowicie walki o równouprawnienie. Głównym działaczem na rzecz zniesienia
dyskryminacji rasowej był Martin Luter King. Wygłosił słynne przemówienie Mam marzenie w Waszyngtonie 28 sierpnia
1963 roku. Oto fragment przemówienia: Mam marzenie, że
pewnego dnia, na czerwonych wzgórzach Georgii, synowie byłych niewolników i
synowie ich właścicieli będą mogli usiąść razem przy stole braterstwa. Mam
marzenie, że pewnego dnia nawet stan Missisipi, stan upalny od gorąca
niesprawiedliwości, upalny od gorąca ucisku, będzie przekształcony w oazę wolności
i sprawiedliwości. Mam marzenie, że czworo moich małych dzieci będzie pewnego dnia żyło w kraju,
gdzie nie będą osądzane po kolorze ich skóry, ale po istocie ich osobowości.
Mam dziś marzenie! (...) Martin Luter King otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla w 1964 roku. Został
zastrzelony na balkonie w Memphis 4 kwietnia 1968 roku przez przeciwnika równouprawnienia
Afroamerykanów w Stanach Zjednoczonych. Na zdjęciu niżej: Martin Luter King wygłaszający
przemówienie Mam marzenie.
Służące to film
godny polecenia. Na naszych oczach rodzi się rewolucja w walce o
równouprawnienie. Tate Tylor pokazał film przepełniony emocjami, uwzględniający
doświadczenia przeróżnych kobiet i mówiący o tym, że każdy ma prawo do godności i
szczęścia. Niestety, obecnie w wielu państwach nadal istnieje dyskryminacja
rasowa, choć w dobie rozwijającej się cywilizacji widać ogromne zmiany. Mam
nadzieję, że tego typu filmy będą uświadamiać ludziom, że wszyscy jesteśmy
równi i przypominać o historii, aby nie powtórzyła się ponownie. W moim
przekonaniu Służące to obowiązkowa propozycja dla każdego myślącego i
wrażliwego człowieka.
Klaudia
Grafika:
http://1.fwcdn.pl/po/71/27/567127/7435839.3.jpg
https://ocdn.eu/pulscms-transforms/1/CZPktkpTURBXy8yNDI4YWMzZmZkOGE5NDhjYjk5MGYzYzY1MDYwMTEyYi5qcGeSlQMAHM0FeM0DE5MFzQMgzQHC
http://klapserka.pl/wp-content/uploads/2012/01/minnieandabileen-600x288.jpg
https://akaidream.files.wordpress.com/2012/04/the-help.jpg
http://bi.gazeta.pl/im/db/23/10/z16922331V,Segregacja-rasowa-w-USA-zostala-zniesiona-dopiero-.jpg
https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2018/01/33870486865_c4be14daa8_o-1600x720.jpg