Kącik motywacji

             Niezwykłe FLOW!

Ludzie,

którzy posiądą umiejętność

kontrolowania wewnętrznych doświadczeń,

będą w stanie sami decydować o jakości swojego życia
- a to jest stanem najbliższym szczęściu,

jaki możemy osiągnąć.

(Mihály Csíkszentmihályi)

Czy kiedykolwiek przydarzyło ci się, podczas wykonywania skomplikowanych czynności, całkowicie zatracić poczucie czasu? Skupić się na czymś tak mocno, by otaczająca cię rzeczywistość na chwilę zniknęła i przestała się liczyć? Jeżeli tak, to być może nieświadomie udało ci się doświadczyć stanu przepływu. Czym jest ten stan zwany z angielska flow i dlaczego powinien Was zainteresować?

Twórcą koncepcji flow (doznanie uniesienia, uskrzydlenie) jest Mihály Csíkszentmihályi, węgierski psycholog, według którego jest to stan między satysfakcją a euforią, wywołany całkowitym oddaniem się jakiejś czynności. Według autora przepływ można tłumaczyć jako słowo, którym ludzie opisują swój stan umysłu, kiedy są całkowicie skupieni podczas zadania, które wykonywane jest dla czystej przyjemności. Uskrzydlenie zaliczane jest do emocji pozytywnych, charakteryzujących się brakiem samoświadomości oraz całkowitą wolnością od strachu i lęku. Najczęściej doświadczają go osoby o wysokim poziomie umiejętności, które angażują się w trudne i wymagające aktywności. Są to przede wszystkim pasjonaci realizujący swoje hobby np.: sportowcy, naukowcy, artyści czy chociażby dobrzy uczniowie. Autor teorii przepływu badając odczucie uskrzydlenia, wyróżnił pewne cechy charakterystyczne stanu flow, o których istnieniu zapewniali ludzie angażujący się w pełni w wykonywanie czynności. Badani zawsze wiedzieli, co jest ich celem. Przejścia między etapami pracy były płynne i pewne, tak jakby czynność była z góry przez nich zaplanowana. Przy wykonywaniu aktywności często pojawiała się informacja zwrotna potwierdzająca prawidłowość działania. Wiadomość była przyjmowana bez zbytniego przetwarzania oraz interpretacji, dzięki czemu działający zawsze był pewien swojego kolejnego kroku. Poczucie pewności i panowania nad sytuacją budował też wysoki poziom trudności zadania połączony ze znacznymi umiejętnościami badanego. To właśnie w takich sytuacjach najczęściej pojawiał się stan przepływu, co dobrze obrazuje poniższy wykres.

Według badanych całkowite skupienie na działaniu pojawiało się naturalnie i bez najmniejszego wysiłku. Wszelkie elementy rzeczywistości, które nie dotyczyły aktywności, pozostawały poza obrębem uwagi doświadczającego stanu przepływu. Badany nie zastanawiał się nad ewentualnymi negatywnymi lub pozytywnymi konsekwencjami swojego działania, ponieważ był zbyt zajęty samą czynnością. Osoba doświadczająca stanu przepływu nie czuła obawy przed porażką. Ważną cechą tego zjawiska jest utrata poczucia samoświadomości u badanego. Nie jest on w stanie określić, jak dużo czasu poświęcił na swoją aktywność i ma poczucie stopienia się z wykonywaną czynnością. Działanie doświadczającego stanu przepływu jest celem samym w sobie, ponieważ jest przyjemne dla wykonującego i nie musi prowadzić do żadnego zewnętrznego celu.

Skoro już wiemy, czym jest stan przepływu, to pora skupić się na jego skutkach, które jesteśmy w stanie wykorzystać. Najważniejszym z nich jest ogromny wzrost umiejętności i wydajności w czynności, która pozwoliła ten stan wywołać. W ten sposób najlepsi sportowcy osiągają szczyt swoich możliwości fizycznych, a uczniowie są w stanie uczyć się o wiele szybciej i dokładniej niż zwykle. Jest to jeden z najskuteczniejszych sposobów na poprawę swojej wiedzy i umiejętności, ponieważ stan przepływu znacząco usprawnia zdolność do przyswajania wiedzy i zdobywania doświadczenia. Jeżeli obierzemy sobie konkretny cel, który chcemy zrealizować systematyczną pracą, to warto zadbać, by prowokowała w nas stan przepływu. Wtedy każda nasza aktywność stanie się zdecydowanie bardziej produktywna, co przyśpieszy osiągnięcie sukcesu i jednocześnie wiele nas nauczy.

W jaki sposób prowokować stan przepływu? Odpowiedź na to pytanie jest mocno indywidualną kwestią i każdy będzie musiał znaleźć ją sam. Konieczne aspekty to: jasno określony cel i jego realizacja, natychmiastowa odpowiedź świadcząca o poprawności naszego działania oraz odpowiednio dobrany poziom trudności do naszych umiejętności. Stan przepływu jest uniwersalny i każdy może z niego korzystać. By uczynić go swoim narzędziem, należy doszukiwać się w wykonywanych przez nas czynnościach, cech tego stanu, które opisałem powyżej. W ten sposób, Twoje działania staną się bardziej wydajne i szybciej poprowadzą Cię do spełnienia marzeń. 

Na koniec garść cytatów o stanie flow z ust specjalistów: Na początku mojej kariery, nigdy nie sądziłem, że będę w stanie wskoczyć i zeskoczyć z wysokości dziesięciopiętrowego budynku. Nie wiedziałem, jak wielkie siły będą wtedy działać na moje ciało, mimo to w stanie przepływu wydawało się to całkiem proste. Ostatecznie dzięki niemu  dochodzi się do punktu, w którym można zrobić coś, co wcześniej wydawało się niemożliwe. Czasami dla sportowca, bycie w stanie przepływu jest kwestią życia i śmierci. (Robbie Maddison – australijski kaskader-motocyklista, na zdjęciu poniżej jeden  jego skoków).

Zamiast myślenia: muszę zdobyć punkt, po prostu to zrób. Wytrenowałeś swój system nerwowy w tym celu, więc teraz twoje świadome myślenie powinno zamilknąć i pozwolić twemu ciału działać. Nic nie istnieje poza tym momentem i tym, co w tej chwili robisz (George Mumford – były psycholog sportowy Chicago Bulls, współpracował z takimi gwiazdami jak: Michael Jordan czy Kobe Bryant). Wszystko zwalnia, jesteś całkowicie skoncentrowany. Kiedy wejdziesz w stan przepływu, starasz się tam zostać. Nie myślisz o swoim otoczeniu, wszystko staje się niewidzialne, a sam jesteś jakby uwięziony (Kobe Bryant – amerykański koszykarz). W koszykówce, tak jak w życiu, prawdziwa radość płynie z brania czynnego udziału w każdym wydarzeniu, nie tylko gdy wszystko idzie po naszej myśli. Oczywiście, to nie przypadek, że bardziej prawdopodobne jest by wszystko poszło po twojej myśli, jeżeli przestaniesz martwić się wynikiem, a skupisz swoją pełną uwagę na tym, co dzieje się w tym momencie. (Phil Jackson – amerykański trener koszykarski – jedenastokrotny mistrz NBA z Chicago Bulls i Los Angeles Lakers).

Życzę Wam, abyście umieli w sobie obudzić stan uskrzydlenia, radości i skupienia na działaniu, poczucia wolności i kontroli nad sytuacją, jaki towarzyszy twórczej aktywności – FLOW! 

Alchemista

Grafika:

https://pixabay.com/pl/wodospad-tęcza-opryskiwania-wody-828948/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Przepływ_(psychologia)#/media/File:Challenge_vs_skill_pl.png

https://image.redbull.com/rbcom/010/2012-06-13/1331574732765_1/0100/0/1/robbie-maddison-jumping-the-corinth-canal.jpg

https://postgift.ru/assets/13d-PrirodaiDeti14.jpg