Królewska gra
Mówi się, że życie jest zbyt
krótkie, by je poświęcić szachom.
Ale to już wina
życia, a nie szachów.
(William Ewart Napier)
Szachy to jedna z najstarszych gier polegająca
na przechytrzeniu przeciwnika i realizacji własnego planu.
Szachy zawdzięczają swój przydomek ,,królewskiej gry”, ponieważ uwielbiali je: królowa Bona, król Anglii Henryk VIII, a także
caryca Katarzyna. Na pierwszym obrazie (duńskiego
malarza Kristiana Zahrtmanna) jest widoczny
dwór Christiana VII. Z czasem stały się dostępne mniej zamożnej grupie
społeczeństwa. W Polsce Kazimierz Wielki wydał specjalne zarządzenie zabraniające
traktowanie szachów jako gry hazardowej. Pod wpływem mody na szachy panowie zaczęli nosić obcisłe spodnie o wzorze szachownicy. Zdarzało
się, że rozgrywka decydowała o tym, który z kandydatów dostanie rękę panny.
Obecnie szachy zyskują coraz więcej popularności, warto więc dowiedzieć się o
nich czegoś więcej.
Krótka historia. Szachy narodziły się na Wschodzie, prawdopodobnie
w Indiach w VI wieku
naszej ery. Z ich powstaniem wiąże się wiele bajek, na przykład o władcy, który stracił dla nich prawie całe
królestwo. Z czasem - zmodernizowane - trafiły do Europy, jednak dopiero
w epoce odrodzenia doczekały się swojej świetności. W tym czasie powstały
pierwsze zawody szachowe, podręczniki i rozgrywki
mistrzów. Mimo to, dopiero w 1886 roku odbył się pierwszy oficjalny mecz o
tytuł mistrza świata. Partię
rozegrali Wilhelm Steinitz i nieoficjalny mistrz świata Johannes Zukertort
pochodzący z Polski. Niestety, nasz rodak nie zdobył
mistrzowskiego tytułu. W 1924 roku powstała
pierwsza Międzynarodowa Federacja
Szachowa, która funkcjonuje do dziś. Jej zadaniem jest zrzeszenie
narodowych związków szachowych z
całego świata. Obecnym mistrzem świata jest 26 letni Magnus Carlsen.
Troszkę
zasad. Grę zawsze
rozpoczynają białe, co daje im niewielką przewagę w początkowej fazie gry.
Gracze przesuwają swoje bierki na
zmianę. Każda z nich ma określone zasady ruchu, a jej zbicie polega na wejściu
własną figurą/pionem na pole, na którym stoi przeciwnik. Gra najczęściej kończy
się wygraną jednej ze stron przez zmatowanie, czyli zagrożeniem zbicia króla
bez możliwości ucieczki ani ochrony bierki.
Szach to zagrożenie najważniejszej figury przeciwnika. Nie kończy gry,
lecz zmusza zawodnika do ochrony bądź ruchu królem. Zdarza się jednak, że
partia kończy się remisem. Dzieje się tak w przypadku, gdy następuje PAT (jedna ze stron nie może
zrobić poprawnego ruchu żadną z bierek
znajdujących się na szachownicy, a król
nie jest zagrożony) lub powstała tzw. martwa pozycja, czyli żadna ze stron nie
potrafi zmatować przeciwnika. Według mnie, najszybszym sposobem nauki jest gra
z kimś, kto opanował już zasady gry.
Szachy są znane w różnych krajach i gra występuje w różnych odmianach. Podaję niektóre z nich. Żywe szachy. Rozgrywane na
dużej szachownicy za
pomocą osób przebranych za bierki. Najczęściej jest
to duże widowisko znane jeszcze w średniowieczu, szczególnie w Hiszpanii i Francji. Szachy korespondencyjne są również jedną ze starszych odmian. Taka
rozgrywka może trwać latami, bo każdy ruch szachowy jest wysyłany pocztą, co
wydłuża czas gry nawet do kilku lat. W dzisiejszych czasach, taki rodzaj gry
może być znacznie szybszy, kontaktując się pocztą elektroniczną lub telefonicznie. Gra „na ślepo”, czyli
bez patrzenia na szachownicę. Wymaga wielkiego wysiłku pamięciowego i
myślowego. Szachy heksagonalne. Są rozgrywane
na sześciokątnej szachownicy z
sześciokątnymi polami. Zostały ulepszone w 1953 roku przez Władysława
Glińskiego,
dlatego nazywane są polskimi.
Szachy, wbrew pozorom, zawierają wiele elementów wychowawczych. Uczą
odwagi i odpowiedzialności za własne decyzje. Badania wykazują, że umiejętności
nabywane w czasie nauki, jak i gry w szachy, doskonali pamięć, uwagę, rozwija zdolność
koncentracji i logicznego myślenia. Dlatego nauka gry w szachy prowadzona jest
już dla dzieci w wieku przedszkolnym. W szachy grają już
4-latkowie. Na zakończenie przyznam, że bardzo lubię grać w
szachy i myślę, że to jedna z ciekawszych form spędzania wolnego czasu zarówno dla
małych, jak i dużych. Warto się nad nią
zastanowić, szczególnie, że ma bardzo pozytywny wpływ na nasz rozwój. Zachęcam
do poznania tej gry i gwarantuję, że
zasady nie są skomplikowane, a
satysfakcja z wygranej jest ogromna.
Mateusz
Grafika:
http://www.copenhagenet.dk/Images/Chr-7-Hof-1772.jpg
https://historia.org.pl/wp-content/uploads/2020/11/XVI-wieczni-szachisci-500x344.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjyPilVnsRlMP4H1yf8wvp-p35ICNM9PL4xZRDfu5QeJL-c2QivDKYqWyVs2ZHdpdfWhvhNTuF5_4EX5mKzYiEFo1lAVi6SKou5POJCK2Jte9A2m5VmsmKvD826KYwsC49SuZqlnteML2Gg/s1600/cornelisz.jp