Kraina marzeń sennych
Na jawie świat jest dla
wszystkich jeden i ten sam,
ale we śnie każdy ucieka do własnego
świata.
(Heraklit z Efezu)
Podobno, gdy bogowie stworzyli człowieka,
postanowili ukryć przed nim Odpowiedzi na Zagadki Życia, aby nie był tak mądry
i potężny jak oni. Myśleli o różnych kryjówkach: o szczycie najwyższej
góry, o dnie oceanu, pod ziemią. Wszystkie wydawały się im łatwe do odkrycia. I
wtedy postanowili, że Odpowiedzi ukryją we wnętrzu człowieka, ponieważ tam nie
będzie ich szukał. Bogowie jednak nie docenili człowieka. Od dawna bowiem
poszukuje Prawdy we własnym wnętrzu, wsłuchuje się w głos intuicji i duszy,
analizuje sny. Sny są na tyle
fascynującym zagadnieniem, że od zawsze niemal interesowali się nimi
filozofowie, pisarze, malarze, muzycy, twórcy filmu. Powyżej widzimy
reprodukcję obrazu Koszmar
senny Füssli'ego, malarza okresu romantyzmu.
O snach czytamy w mitologii i Biblii. Z
mitu o losach Troi dowiadujemy się o proroczym śnie Hekabe, żony króla
Priama. W okresie ciąży śniła, że urodzi pochodnię, od której spłonie
miasto. Gdy urodził się Parys, porzucono go w górach, aby uniknąć złego losu.
Jak wiemy, splot różnych okoliczności sprawił, że Parys po latach powrócił
do rodziny, porwał piękną Helenę – żonę Menelaosa, doprowadził do wojny z
Grekami i do upadku Troi. Tak oto sprawdził się sen matki.
W Biblii z kolei
czytamy o śnie faraona. Widział on siedem tłustych i siedem chudych krów
wychodzących z Nilu. Tłuste krowy zostały pożarte przez chude. Zobaczył też
siedem zdrowych i pięknych kłosów, a także siedem pustych. Pełne kłosy zostały
pochłonięte przez puste. Sen był zapowiedzią siedmiu lat obfitości, a następnie
siedmiu lat nieurodzaju. Faraon zrozumiał, że musi zrobić zapasy żywności
na niepomyślny okres. Sen miał też Salomon, do którego przyszedł Pan Bóg
z niezwykłą obietnicą: – Proś, co mam ci dać? – Daj mi mądrość i
roztropność – poprosił. – To mi wystarczy,
żeby dobrze kierować królestwem, żeby wiedzieć, co jest dobre, a co złe.
Wyżej proponuję obraz Luci Giordano Sen Salomona.
Artysta tak wyobraził sobie sen izraelskiego króla.
Czego dotyczą sny człowieka? Wydaje się, że wszystkiego: od spraw przyziemnych począwszy, po sfery wyższe zdominowane przez pierwiastki duchowe i mistyczne. Są wytworem śniącego - wynikają z jego pragnień, myśli i z jego przeżyć. Marzenia senne są wynikiem zarówno procesów biologicznych, jak i psychicznych. Badając sny, trzeba więc sobie zdawać sprawę, że nie ma jednej recepty na interpretację ich znaczenia.
Stosunek do snów jest bardzo różny. Jedni
przywiązują do nich wagę, inni je lekceważą. Jedni mają sny, inni nie. Tak było
od zawsze. Judaizm był zdania, że jedynie Bóg jest źródłem snów i
tylko Hebrajczycy - jako naród wybrany -potrafią je
właściwie interpretować. Z boską genezą snów nie zgadzał się
Arystoteles. Uważał, że są one przejawem wcześniejszych doznań zmysłowych.
Jeśli się czasem sprawdzają, to wynika ze zbiegu okoliczności. Podobnie myśleli
Heraklit i Demokryt. Chrześcijaństwo, które ma korzenie w judaizmie, miało niejednoznaczny
stosunek do snów. Najpierw było neutralne podejście do zagadnienia, a potem
negacja i potępienie zarówno snów, jak i ich prób badania. I tak na przykład
święty Hieronim był przekonany o diabelskim pochodzeniu marzeń sennych. Przez
wiele wieków Kościół zakazywał badania zjawiska snu. Snem w sposób naukowy zaczęto
się zajmować na przełomie XIX i XX wieku za sprawą Zygmunta Freuda – psychiatry
i neurologa, a potem Carla Gustawa Junga – szwajcarskiego psychiatry.
W myśl badań psychologicznych – łączących
starożytną i współczesną wiedzę- wyróżnia się cztery grupy marzeń sennych. Sny powstałe na
skutek silnych doznań sensorycznych (słuchowe, dotykowe, węchowe i
inne) i fizycznych
(ból) odbieranych przez ciało człowieka w trakcie snu. Takie sny wiążą
się z silnymi odczuciami fizycznymi, na przykład: latanie, spadanie, ucieczka,
pościg, niezwykłe efekty słuchowe, wzrokowe lub czuciowe. W tej grupie
mieszczą się koszmary senne. Sny wiążące się z
doznaniami minionego dnia. Są odbiciem, ale i „wariacją” na temat
tego, co człowiek niedawno przeżył, dlatego mogą
być zdeformowane, groteskowe, dziwaczne. Sny
odzwierciedlające wydarzenia zachodzące w życiu człowieka.
Do tej grupy należą sny diagnostyczne wyjawiające prawdę o toczących się w
głębi, w ukryciu procesach – wypieranych emocjach, nieuświadomionych
stanach psychicznych, które narastają w człowieku. Te sny dotyczą też
innych osób i ich zamiarów, a także różnych zjawisk, z których człowiek
nie zdaje sobie sprawy. Sny
prorocze zapowiadające pewne wydarzenia. Występują one jednak podobno u
osób o zdrowej osobowości (brak pożądania, lęku, urazy, złości; zadowolenie,
życzliwość, wrażliwość, pogoda ducha, opanowanie).
A teraz przykładowe interpretacje snów. Można
wierzyć lub nie, zwłaszcza, że każdy sennik interpretuje je inaczej. Sny o szkole. Pojawiają
się w ważnych okresach życia, gdy człowiek się rozwija. Nauka to życie. Złe
stopnie i nagany w szkole znaczą, że człowiek nie razi sobie z
problemami życiowymi. Dobre stopnie i sukcesy w nauce to oznaka
pomyślnego rozwiązania problemów życiowych. Jeśli jesteś uczniem, to jest
jeszcze inaczej. Sukcesy we śnie są wróżbą niepowodzeń na jawie. Porażka we
śnie natomiast jest zapowiedzią dobrych ocen i zdanych egzaminów. Ale też można
i tak wyjaśnić! Szkoła - chodzić do niej to zapowiedź poważnych wyróżnień
w pracy zawodowej. Być uczniem szkoły to przepowiednia tęsknot za niemoralnymi
przyjemnościami. Dla młodej dziewczyny sen taki oznacza drobne kłopoty i
niepowodzenia w miłości.
Sława
Grafika:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Johann_Heinrich_F%C3%BCssli_053.jpg/800px-Johann_Heinrich_F%C3%BCssli_053.jpg
http://wf1.xcdn.pl/files/12/04/11/177289_mgn11s04a_34.jpg