Polak potrafi!
Cudze chwalicie,
Swego nie znacie
Swego nie znacie
Sami nie wiecie,
Co posiadacie.
Co posiadacie.
(Stanisław Jachowicz)
Polska myśl technologiczna
nie sprowadza się jedynie do wyjątkowych, a niekiedy bardzo zabawnych pomysłów
motoryzacyjnych, abstrakcyjnych przedmiotów codziennego użytku, często
pokazywanych w telewizji czy w filmikach internetowych. Niestety muszę
stwierdzić, że bogata spuścizna licznego grona polskich wynalazców i inżynierów
nie jest dzisiaj doceniana, a nawet zauważana nawet przez starsze pokolenia.
Innowacyjne rozwiązania przez nich zastosowane niejednokrotnie dały początek
kolejnym milowym krokom z wielu dziedzin nauki.
Helikopter. Aż trudno uwierzyć w to, że konstruktorem
jednego z pierwszych modeli helikopterów był Polak-Adam Ostaszewski: konstruktor lotniczy, pionier polskiej awiacji, pisarz,
dramatopisarz, poeta i tłumacz poezji niemal z całego świata, znawca ponad
dwudziestu języków obcych i twórca języka zbliżonego do esperanto. Ma on na swoim koncie wiele wynalazków: liczne
modele samolotów w tym (samolotu odrzutowego, dwupłatowców Ost 1-3, na których latał we Francji),
modelu sterowca, ale także automatu do gry w szachy oraz instrumentów
naukowo-badawczych; z zakresu fizyki, astronomii i techniki druku to tylko niektóre z
nich.
Ręczny wykrywacz min. Pierwszy wykrywacz min (ang. Mine detector
(Polish) Mark I) został opracowany podczas II wojny światowej, zimą 1941/1942, przez dwóch
poruczników: Józefa Kosackiego oraz Andrzeja Garbosia. Konstrukcja ta była na tyle dobra, że wynalazku Kosackiego
używało wiele armii przez kilka dekad- np: jak podaje tygodnik Time, ten typ wykrywaczy był
na wyposażeniu Armii Brytyjskiej przez 50 lat, a ostatnio Mine detector
(Polish) Mk. III użyto w trakcie wojny w Zatoce w 1991(chociaż stosowane były aż do roku 1995).
Walkie-talkie. Jednym z pierwszych twórców walkie-talkie(popularnie
zwanych krótkofalówkami) był Henryk Magnuski (1909-1978). Polski inżynier
zaprojektował to urządzenie dla amerykańskiego koncernu telekomunikacyjnego
Motorola. Walkie-talkie było powszechnie używane przez amerykańskie siły
zbrojne w Europie.
Tkanina kuloodporna (kamizelka). Tkanina kuloodporna
wynaleziona przez Kazimierza Żeglenia oraz Jana Szczepanika, zwanego
polskim „Edisonem”, "austriackim Edisonem", "polskim da Vinci"
i „galicyjskim geniuszem”, to dziś nieodłączny element wyposażenia wojska i
policji. Nauczyciel z Rudnik wynalazł również urządzenie, która przenosiło
obraz metodą fotoelektryczną do maszyny tkackiej. Dzięki temu czas produkcji
np. dywanów skrócono z kilku tygodni do godziny. Innym jego pomysłem był
elektroskop. Funkcjonalność tego rodzaju aparatu pozwalała reprodukować obrazy
na odległość. Wśród innych jego wynalazków znaleźć można także: fotosculptor,
czyli urządzenie do rzeźbienia z możliwością kontroli optycznej, a także
projekt elektrycznego karabiny. Za jego pomocą można było oddać kilkanaście
strzałów w ciągu minuty. Wynalazcami kamizelki kuloodpornej byli dwaj Polacy: Jan Szczepanik. Ponadto
Jan Szczepanik jest autorem ponad 50 wynalazków i kilkuset opatentowanych pomysłów technicznych z dziedziny fotografii barwnej,tkactwa czy telewizji. Wszystkie
wynalazki tkackie Szczepanika opatentowano w Niemczech, Austrii, Anglii oraz
Stanach Zjednoczonych, gdzie spotkały się z wielkim zainteresowaniem
przemysłowców ponieważ znacznie skracały i upraszczały proces produkcji tkanin
oraz obniżały ich koszt (film dźwiękowy, telektoskrop
urządzenie do przesyłania na odległość ruchomego obrazu kolorowego wraz z
dźwiękiem, protoplastę dzisiejszej telewizji fotometr – urządzenie do pomiaru jasności, fotometr – urządzenie do pomiaru
jasności, silnik elektryczno-chemiczny)
Peryskop odwracalny - opracowany przez polskiego inżynier Rudolfa Gunlacha
peryskop, umożliwiający obserwację w zakresie 360° bez odwracania głowy czy
zmiany pozycji obserwatora. Używany w czołgach, okrętach podwodnych oraz wozach
bojowych. Peryskop został opatentowany 3 stycznia 1936 roku i wówczas
rozpoczęto jego produkcję we Lwowie Poza zastosowaniem przede wszystkim w
polskich czołgach został wykorzystany przy produkcji większości czołgów
angielskich Crusader, Churchil, Valentine, Cromwell. Dał też początek podobnym
rozwiązaniom amerykańskim (peryskop M6 w
czołgachM3/M5 Stuart, M4 Sherman i innych). Po skopiowaniu w ZSRR masowo
stosowany w radzieckich czołgach włączając T-34 oraz T-70, a także pojazdach
niemieckich używanych przez Wehrmacht.
Po zakończeniu wojny znalazł się w wyposażeniu Ludowego Wojska Polskiego
jako peryskop obserwacyjny MK-4 i jest do dnia dzisiejszego używany w czołgach
oraz wozach bojowych.
Ręczna kamera filmowa. Pionier
polskiej oraz światowej kinematografii-Kazimierz Prószyński- był
konstruktorem pierwszych aparatów kinematograficznych, m.in. projektora
filmowego i ręcznej kamery filmowej. Skonstruował także pierwszą ręczną
i automatyczną kamerę filmową pozbawioną statywu –aeroskopu( pierwsza
na świecie ręczna kamera filmowa o napędzie automatycznym zbudowana w 1908).
Kazimierz Prószyński był autorem szeregu
wynalazków głównie związanych z techniką fotograficzną oraz filmową m.in. kinofon –
system jednoczesnej emisji obrazu i dźwięku, autokreator–
urządzenie umożliwiające czytanie tekstu osobom niedowidzącym. Kazimierz
Prószyński był autorem szeregu wynalazków głównie związanych z techniką
fotograficzną oraz filmową m.in. kinofon –
system jednoczesnej emisji obrazu i dźwięku, autokreator–
urządzenie umożliwiające czytanie tekstu osobom niedowidzącym.
Wycieraczka do szyb samochodowych. Jedną z osób, którym przypisuje się ten
wynalazek, był Polak,Józef Hofmann (1876–1957),
którego pomysł wdrożony został do seryjnej produkcji w fabryce Forda.
Dokonał on tego odkrycia obserwując wahadłowy ruch. Ponadto Hoffmanowi przypisuje
się również m.in. wynalezienie: podwyższanego stołka do fortepianu, samochodowych
zegara, maszynki elektrycznej do gotowania, spinacza biurowego oraz szeregu
rozwiązań konstrukcyjnych w fortepianach, balonach i samolotach.)
Polskie społeczeństwo, zwłaszcza ery
przemysłowej, było wyjątkowo kreatywne, a duch wynalazczości nie umarł
do dziś.
Czasami aż trudno uwierzyć w to, że było tylu wspaniałych polskich wynalazców.
Korzystamy z ich osiągnięć nie zastanawiając się nad ich twórcami. Niestety
Polacy mają niewielką wiedzę z dziedziny rodzimych wynalazków i częściej
skupiają się na zagranicznych("zachodnich") innowacyjnych
patentach. To tyko nieliczne wynalazki o polskim pochodzeniu.
Mati
Grafika:
http://i1.ryjbuk.pl/045e9339fbe086cf1d04660a646c94690e370ac9/polak-potrafi-jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWHPRKpzsKGjMlM8dVhZljgcwEKxNGLAAlWANTn68mf7blWqxIM6HWmV6u_FpFUIkyyiEmTG7fk91wHZtLY20dcEaeYDVpYbMma-Z-qR2vYwR0_Y1-C8G9fiRB0Q3e9bYbIaoZmul3qvud/s320/poll.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-mSlKnt6QQRzblKio9SlVcRW1mpCcGJI6uSsHbUbcNAStQk9NL3orWlNyH5Pkf8IjVN7n4T33gUuyfFDxtgAsS2RDGgipGXcf5iHsbtKRmtKKnpWJ0QwE1PvnlgVagZ8D1-lhOqdlUn76/s400/polll.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOUiJXxHeeR_XF8QPcBnFNyOzgPVnnhVslALrfuNePe18ObhcvFxhqqt-7HXqt8yOzib-4eho0UJ3lBkBEH6DNyv4JQZf1RofhD9715onCNQULcUeI9Mmr-ONtq6bvHIgM7bYFHwtdRv57/s400/pllll.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj2sYFTxdAD0x-9YQo9xS7-ib93yESUzgkHh4Q7jHUj5FrwCMa0yC2LVvENi4MM9YIi4casuldCiEUXLnjrreCUiOy6-1ZnDau3QkssTn_hOG8iOVlB5zIpwjA5LyHrbra6pRph02oLWuS9/s1600/pol2.png
Warto wspomnieć o Erneście Malinowskim, który wybudował najwyższą kolej świata. Po klęsce powstanie listopadowego wyemigrował do Peru. Szybko znalazł tam pracę, ponieważ z wykształcenia był inżynierem. Budowę linii kolejowej Lima-Oroya zaczął budować w 1872 roku. Najwyższe jego elementy leżą na wysokości 4579 metrów n.p.m. Licząca niecałe 220 km trasa zawiera 62 tunele, których łączna długość to około 6000 m. Najdłuższy tunel liczy 1200 m. Oprócz tego prawie 50 mostów i wiaduktów. Wybudowana linia kolejowa jest czynna do dzisiaj.
OdpowiedzUsuńBardzo ciekawe fakty! Lekko się czyta takie posty, brawo dla autora! :)
OdpowiedzUsuńBardzo często to co jest "nasze" nie zyskuje podziwu z naszej strony. W gimnazjum na lekcjach techniki poznawaliśmy polskich wynalazców i zapamiętałam, że Polacy stworzyli krótkofalówki i kamizelki kuloodporne. Możemy być dumni z naszych polskich wynalazców, stworzyli oni coś co służy wszystkim narodom.
OdpowiedzUsuńNo, no, jestem pod wrażeniem. Polacy są często pomijani na arenie międzynarodowej, a przecież nasz zapał do pracy i wytrwałość, jak widać, służy i będzie służył całym pokoleniom.
OdpowiedzUsuńCiekawy post, lecz na pierwszych zdjęciach pokazany jest fiat 126p potocznie nazywany "maluchem", który był zkonstruowany przez włochów, a w Polsce był tylko produkowany na włoskiej licencji. A pierwsze peryskopy odwracalne były stosowane w polskich czołgach 7tp.
OdpowiedzUsuńNie miałem pojęcia, że takie urządzenia jak krótkofalówka czy helikopter zostały wynalezione przez polaków. Naród Polski jest zdecydowanie niedoceniany pod względem ambicji oraz pomysłowości.
OdpowiedzUsuńKilka miesięcy temu czytałem artykuł na temat wynalazków Polaków. Większość polskich wynalazców jest obecnie zapomniana i niedoceniona.
OdpowiedzUsuńPo przeczytaniu powyższego postu, jestem naprawdę pod dużym wrażeniem osiągnięć polskich wynalazców, ale niestety z bólem serca muszę przyznać, że gdyby nie ten post zapewne o nazwiskach wielu z nich nigdy bym nie usłyszał.
OdpowiedzUsuńBardzo ciekawy post.Osiągnięcia Polaków są zdumiewające.Nie zdawałam sobie sprawy z tego jak wiele rzeczy zawdzięczam Polakom.Warto wspomnieć,że tiaminę czyli obecnie witaminę B1 odkrył Polak Kazimierz Funk w 1912 r.
OdpowiedzUsuńSłyszałam gdzieś (ale nie wiem ile w tym prawdy), że niebieski laser wynaleźli polscy studenci, ale nie wiedzieli jak go wykorzystać, więc go sprzedali. I teraz mamy np filmy na blue-ray.
OdpowiedzUsuńBardzo ciekawy post. Nie wiedziałam, że Polacy mają na swoim koncie takie wielkie wynalazki.
OdpowiedzUsuńNaprawdę świetnie napisane. Pozdrawiam.
OdpowiedzUsuń