6 września 2015

Literackie fascynacje



  Czytanie - rzecz przedziwna 




               ...cóż za rzecz przedziwna Czytanie ! - jako gałąź oliwna                                                  Lub migdałowy kwiat.
                           Książki te kto są?... Różni znajomi - poczciwi.
(Cyprian Kamil Norwid)


Z najnowszych badań czytelnictwa przeprowadzonych przez Bibliotekę Narodową wynika, że w ubiegłym roku czterech na dziesięciu Polaków nie przeczytało ani jednej książki. Połowa naszych rodaków nie sięgnęła nawet po tekst dłuższy niż trzy strony. Książki coraz  rzadziej  czytają nawet  ludzie   z wyższym wykształceniem i przyznają się do tego bez zażenowania. Prawie  wcale też nie czyta znaczna część młodzieży szkolnej i również się tego nie wstydzi. Ma się czasem wrażenie, że  młodzież jest dumna ze swojej niewiedzy.

W ostatnich latach są organizowane akcje społeczne zachęcające do czytania: Ustąp miejsca czytającemu; Zaczytane wakacje; Nie czytasz, nie idę z Tobą do łóżka; A Ty do czego używasz książek? Od czterech lat - z inicjatywy prezydenta  Bronisława Komorowskiego –także  Narodowe czytanie.  W kolejnych edycjach  czytano: Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, utwory Aleksandra Fredry, Trylogię Henryka Sienkiewicza oraz Lalkę Bolesława Prusa. Nie wiem jednak, czy te działania  są skuteczne   i czy nie  trafiają w pustkę.  Jeśli ktoś kocha czytanie, nic nie oderwie go od lektury. Jeśli czytać nie chce, nic go do tego nie przekona. Nawet najbardziej rewelacyjna kampania.

Tegoroczne Narodowe Czytanie (5 września) zostało objęte Honorowym Patronatem Pary Prezydenckiej. Prezydent Andrzej Duda, otwierając Narodowe Czytanie powiedział,  że czytanie klasyki, takiej jak "Lalka" buduje w społeczeństwie więzi.

Czym jest Lalka? To nie tylko lektura szkolna, która się źle kojarzy uczniom.  To kawał bardzo dobrej literatury! To powieść – choć dziewiętnastowieczna -  napisana współczesnym językiem i podejmująca ponadczasowe problemy: patriotyzmu, miłości, przyjaźni, lojalności, tolerancji oraz różnorakich odmian relacji między ludźmi. Prus przedstawił w niej wspaniałe portrety bohaterów. Jednych czytelnik kocha od razu: Rzeckiego i Wokulskiego, inni go  irytują: pusta i zepsuta Łęcka czy cyniczny Starski.Ważnym bohaterem powieści jest Warszawa. Prus wykazał się taką dbałością o detale i dokładnością opisu, że Lalka nazywana jest powieścią topograficzną. Być może dlatego bohaterowie powieści zyskali dla warszawiaków status postaci niemal realnych. Na murze kamienicy na Krakowskim Przedmieściu 4-6   umieszczono tabliczkę: W tym domu mieszkał w latach 1878-79 Stanisław Wokulski, postać powołana do życia przez Bolesława Prusa w powieści pt. „Lalka”. Uczestnik powstania 1863, były zesłaniec syberyjski, były kupiec i obywatel miasta stołecznego Warszawy. Filantrop i uczony, urodzony w roku 1832.  Z kolei w bramie kamienicy przy Krakowskim Przedmieściu 7  znajduje się tablica z napisem: Tu mieszkał Ignacy Rzecki, postać powołana do życia przez Bolesława Prusa w powieści Lalka, były oficer piechoty węgierskiej, uczestnik kampanii roku 1848, handlowiec, sławny pamiętnikarz, zmarły w roku 1879.  Prus zadbał o realia Warszawy do tego stopnia, że nawet dzisiaj można wyznaczyć trasę spacerową śladami bohaterów Lalki.  Do powieści Prusa można wracać wielokrotnie i smakować jej piękny język zabarwiony ciepłym  humorem. A także od nowa przeżywać perypetie bohaterów. Można! Najpierw jednak trzeba polubić czytanie.   

Arturo Pérez-Reverte - hiszpański pisarz powiedział: Książki sprawiają, że opisywane w nich historie i wyrażone opinie stają się twoimi i po skończonej lekturze nie jesteś już tym samym człowiekiem, jakim byłeś, kiedy ją zaczynałeś. (...) jeśli potrafisz czytać z pokorą, cierpliwością i chęcią uczenia się, nigdy się nie zawiedziesz. Nawet to, czego nie rozumiesz, utkwi ci w jakimś zakamarku głowy i czeka, żeby kiedyś w przyszłości nabrać sensu i zmienić się w rzeczy piękne i pożyteczne.

Wybrałam powyższe słowa, ponieważ wyrażają również moje poglądy. Czytam  i nigdy się nie zawiodłam na książkach. Na ludziach natomiast – wielokrotnie

Humanistka

Grafika:
http://img.zszywka.pl/0/0595/9402/czytanie-ksiazek-to-najpiekniejsza-.jpg
http://www.rypin.eu/portal/web/uploads/pub/news/news_1076/text/nc2015.jpg