Świat wartości licealistów
Cnota rodzi inne cnoty,
tak jest zawsze.
(Maria Valtorta)
Każdy z nas ma dokładnie wyselekcjonowane i
ułożone wartości, których stara się przestrzegać. Jednak czy jest to możliwe w
dzisiejszych czasach? W czasach zmian społecznych i ustrojowych, które
nastąpiły w Polsce w ostatnich latach oraz kiedy mówi się o kryzysie i upadku
wartości etycznych i kulturowych.
Wartości mają kluczowe znaczenie w życiu każdego człowieka, a także
społeczności, w której przychodzi mu żyć. Określają sposób myślenia, wpływają
na sferę przeżyć oraz decydują o sposobie działania. Są one
drogowskazami, punktami orientacyjnymi, kryteriami dokonywania ocen oraz
podstawą podejmowania decyzji w skomplikowanej rzeczywistości społecznej. Każdy
człowiek ma mniej lub bardziej świadomy wgląd w hierarchię wartości, dzięki
której może zdobyć wiedzę o otaczającym świecie, posiada zdolność jego
oceny oraz funkcjonowania w nim. Odpowiedni system wartości jest szczególnie
istotny dla młodzieży licealnej wkraczającej w dorosłe życie i planującej
swoją przyszłość. Młodość jest okresem w życiu człowieka, kiedy poszukuje
wartości, a ideały są dla niego szczególnie ważne.
Aby dowiedzieć się,
jaką hierarchię wartości preferuje dzisiejsza młodzież, przeprowadzono badania,
którym poddano 120 uczniów lubelskich szkół. Wyniki badań przedstawiła
Małgorzata Karwatowska w artykule „Świat wartości współczesnej młodzieży
licealnej” zamieszczonym w „Polonistyce”.
Wyniki ankiety były ogromnym zaskoczeniem dla
badaczy. Spośród przedstawionych respondentom 55 nazw wartości, młodzież
wybierała najczęściej rodzinę. Może to być zastanawiające w obliczu kryzysu
współczesnej rodziny, czy konfliktu pokoleń.
Na
wysokim miejscu znalazły się również miłość i przyjaźń, co świadczy o
dojrzałości ankietowanych oraz szacunku dla drugiego człowieka. Respondenci
przywiązują również dużą wagę do swojego zdrowia. Ankietowani zdają sobie
sprawę, że jego brak utrudnia realizowanie ich planów i marzeń. Lubelscy
licealiści oceniają również wysoko inteligencję, mądrość, wykształcenie. A
wśród naczelnych wartości podają także Boga, chociaż sama wiara religijna
zajęła odległą pozycję. Wśród
wartości niżej ocenianych przez ankietowanych znalazły się kariera, luksus, czy
sukces, wbrew poglądowi, że dzisiejszym światem rządzi materializm,
konsumpcjonizm oraz hedonizm.
Dotychczasowe znaczenie tracą honor, patriotyzm oraz ojczyzna. Świadczy to o tym, że nie potrafimy uszanować tego, co mamy: pięknego kraju, tradycji, kultury oraz pamięci przodków walczących w obronie wolności naszego narodu. Wiąże się to prawdopodobnie z globalizacją i rozluźnieniem więzi z własną tradycją oraz historią. Na
najniższych miejscach sklasyfikowano m.in. prawdę, dobroć i sumienie. Jest to
sygnał do pracy nad moralnością –
zadanie dla szkoły, rodziców, ale również dla samej młodzieży.
Dotychczasowe znaczenie tracą honor, patriotyzm oraz ojczyzna. Świadczy to o tym, że nie potrafimy uszanować tego, co mamy: pięknego kraju, tradycji, kultury oraz pamięci przodków walczących w obronie wolności naszego narodu. Wiąże się to prawdopodobnie z globalizacją i rozluźnieniem więzi z własną tradycją oraz historią.
Okazuje
się, że na przestrzeni lat nie uległy zmianie wartości uznawane przez młodych
ludzi za najistotniejsze. W dalszym ciągu najważniejsza jest rodzina, miłość,
przyjaźń. Dzięki nim młodzi stają się bardziej otwarci na świat, na innych
ludzi, biorą też udział w życiu społecznym. Jeśli
odpowiedzi respondentów były zgodne z prawdą, to wiadomo, co jest dla nich
najważniejsze w dzisiejszym świecie. Wiadomo więc, jakie wartości należy
pielęgnować, aby nie zagubić się w
natłoku materializmu oraz konsumpcjonizmu i umieć mądrze korzystać z
danej wolności. To przecież młodzież, jej upodobania oraz
wartości będą miały wpływ na kulturę
oraz życie społeczne w przyszłości.
Grafika:
http://pimphop.com/wp-content/uploads/Good-Decision-Road-Sign.jpg
Może jednak dzisiejsza młodzież nie jest taka zła? Może człowiek - w guncie rzeczy - zawsze pragnie tego samego: miłości, domu, przyjaźni? A że młodzi garną się do Europy, czy to powinno dziwić, jeśli przeanalizuje się perspektywy, które oferuje im ich ojczyzna?
OdpowiedzUsuńDlaczego prawda, dobroć i sumienie na dalszych miejscach? Oczywiście nie powinno tak być. Spójrzmy jednak na to z innej strony. Czego może się nauczyć młody człowiek, obserwując życie przypominające dżunglę? Bardzo jakoś staniały ostatnio wymienione cnoty. Górują cwaniacy, ustosunkowani, ludzi "z sumieniem" spycha się na peryferie życia. Owszem, mogą sobie spojrzeć w twarz, ale nie dla nich przywileje i łatwy los.
OdpowiedzUsuń